Με ένα κλικ μαθαίνεις την ιστορία της ακτής.Hλεκτρονικό μητρώο για την ποιότητα των νερών και την ύπαρξη πηγών ρύπανσης

Γράφει ο Γιωργος Λιαλιος

Ας υποθέσουμε ότι όλα είναι καλά στη ζωή σας και την περίοδο αυτή προγραμματίζετε τις θερινές σας διακοπές. Δεν θα ήταν χρήσιμο αν γνωρίζατε κατά πόσο στην ακροθαλασσιά...που σκοπεύετε να περάσετε την ώρα σας καταλήγει ένας αγωγός αποχέτευσης; Ή αν σε απόσταση αναπνοής από την ακτή υπάρχουν ιχθυοτροφεία ή άλλες πηγές ρύπανσης; Το υπουργείο Περιβάλλοντος, με ένα ελάχιστα διαφημισμένο εργαλείο, μας δίνει τη δυνατότητα να προλάβουμε τις εκπλήξεις: ένα ηλεκτρονικό μητρώο ακτών κολύμβησης, το οποίο εκτός από τα δεδομένα των μικροβιολογικών ελέγχων στη θάλασσα περιλαμβάνει και την «ταυτότητα» της κάθε παραλίας. Στοιχεία και χάρτης Το Μητρώο Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης της Ελλάδας βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση www. bathingwaterprofiles. gr και περιέχει στοιχεία για 1.480 ακτές. Σε καθεμία από αυτές αντιστοιχεί ένα εξασέλιδο κείμενο, στο οποίο περιγράφονται τα βασικά χαρακτηριστικά της ακτής, καταγράφονται οι χρήσεις γης της ευρύτερης περιοχής, τα αποτελέσματα από τις δειγματοληψίες στα κολυμβητικά ύδατα και, το πιο χρήσιμο ίσως, οι πιέσεις που δέχεται: για παράδειγμα, αν υπάρχουν σε κοντινή απόσταση εκβολές ποταμών, αν καταλήγουν στη θάλασσα αγωγοί λυμάτων, αν υπάρχουν σε μικρή απόσταση ιχθυοκαλλιέργειες ή σημαντικές πηγές ρύπανσης, όπως χωματερές. Τέλος, κάθε ακτή συνοδεύεται από έναν χάρτη, στον οποίο έχουν τοποθετηθεί οι πηγές δειγματοληψίας και οι πιθανές πηγές ρύπανσης. «Η δημιουργία του μητρώου ακτών είναι υποχρέωση της χώρας μας που απορρέει από την κοινοτική νομοθεσία» εξηγεί στην «Κ» ο ειδικός γραμματέας Υδάτων κ. Ανδρέας Ανδρεαδάκης. «Οι ακτές που παρακολουθούνται είναι αυτές που συγκεντρώνουν σημαντικό αριθμό λουομένων, παρουσιάζουν κάποιο ειδικό ενδιαφέρον (λ. χ. αισθητικό, περιβαλλοντικό) ή δέχονται έντονες περιβαλλοντικές πιέσεις. Η πληροφορία που μας δίνει το μητρώο είναι πολύ χρήσιμη, καθώς μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε πολλά δεδομένα που αφορούν τόσο στην κατάσταση της θάλασσας, όσο και της ακτής. Αυτό μπορεί να αφορά από έναν απλό ταξιδιώτη, έως έναν επιστήμονα». Η πρώτη καταγραφή των ακτών έγινε πέρυσι, με επιτόπιες επισκέψεις συνεργείων και επαναλαμβάνεται κάθε τέσσερα χρόνια αν τα νερά έχουν χαρακτηριστεί ως «καλής ποιότητας», κάθε τρία χρόνια αν η ποιότητά τους είναι μέτρια και κάθε δύο αν είναι κακή. Επίσης επανεξετάζεται μετά την κατασκευή δομικών έργων ή λόγω μετατροπών σε έργα υποδομής, ως αποτέλεσμα των οποίων θα μπορούσε να επηρεαστεί η ποιότητα και συνεπώς η ταξινόμηση των υδάτων κολύμβησης. Και σχόλια πολιτών «Επίσης κάθε πολίτης ή φορέας μπορεί ανά πάσα στιγμή να σχολιάσει τα στοιχεία του μητρώου, αν δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα είτε προς το χειρότερο, ή προς το καλύτερο. Φιλοδοξία του μέτρου αυτού είναι να λειτουργήσει και ως μοχλός πίεσης προς τις τοπικές αρχές, ώστε να παρουσιάζουν την καλύτερη δυνατή εικόνα των ακτών τους» λέει ο κ. Ανδρεαδάκης. Ποια είναι η διαφορά του μητρώου από τις «Γαλάζιες Σημαίες» που απονέμονται κάθε χρόνο; «Κάθε έτος, οι υπηρεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος ξεκινούν από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο δειγματοληψίες για την ποιότητα των νερών κολύμβησης» εξηγεί ο κ. Ανδρεαδάκης. «Το Μητρώο Ταυτοτήτων των Υδάτων Κολύμβησης συνδυάζει τα αποτελέσματα των δειγματοληψιών με την κατάσταση της ακτής και αποδίδει τον επίσημο χαρακτηρισμό των κολυμβητικών υδάτων σε εθνικό επίπεδο (τα στοιχεία του αποστέλλονται κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ενωση). Το Πρόγραμμα “Γαλάζιες Σημαίες” αποτελεί πρωτοβουλία της διεθνούς οργάνωσης Fee (Foundation for Environmental Education), που στην Ελλάδα εκπροσωπείται από την Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, η οποία συνεργάζεται με το ΥΠΕΚΑ και ειδικότερα κάνει χρήση των επίσημων δημοσιοποιημένων αποτελεσμάτων των δειγματοληψιών στις θάλασσες για τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων φορέων διαχείρισης των ακτών στο διεθνές εθελοντικό πρόγραμμα “Γαλάζιες Σημαίες”. Τα κριτήριά τους συμπεριλαμβάνουν παραμέτρους σχετικές με την εξυπηρέτηση των λουομένων». Το έτος 2011 βραβεύθηκαν με Γαλάζια Σημαία, με βάση την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του 2010, 387 ακτές και 9 μαρίνες. Με βάση το μητρώο των ακτών, από τα 2.155 σημεία δειγματοληψίας, τα 2.043 αξιολογήθηκαν ως εξαιρετικής ποιότητας, ακόμα 91 σημεία χαρακτηρίστηκαν «καλής ποιότητας», 16 επαρκούς ποιότητας και 5 ως ανεπαρκούς ποιότητας, σύμφωνα πάντα με τα κριτήρια που έχει θέσει η κοινοτική νομοθεσία.