Σχόλια σέ ἄρθρο τοῦ γ.Μωυσέως τοῦ Ἁγιορείτου στήν ἐφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ τῆς 19/6/2011
Μέ μεγάλο ἐνδιαφέρον διάβασα τό περί μεταμοσχεύσεων ἄρθρο τοῦ Γέροντος Μωϋσέως, τό ὁποίο δημοσιεύθηκε στήν εφημεριδα Μακεδονία στις 19/6/2011 καί ἐν συνεχείᾳ ἀναρτήθηκε στό διαδικτυακό περιοδικό «Πεμπτουσία» τῆς Μονῆς Βατοπεδίου. Μετά τό τέλος τῆς ἀναγνώσεως τό ἐνδιαφέρον μετατράπηκε σέ ἔκπληξη, ἀπορία καί ἀμηχανία.
Τό ἄρθρο ἐμφορείται ἀπό ἐμπάθεια, ἀφοῦ σύμφωνα μέ τόν Γέροντα μόνο οἱ ἐμπαθείς ὀρθόδοξοι καί οἱ μάρτυρες τοῦ Ἱεχωβά ἀντιτίθενται στίς μεταμοσχεύσεις. Δηλαδή ὅποιος δέν συμφωνεί μέ τόν Γεροντα Μωϋσή εἶναι, κατά τά γραφόμενά του, ἐμπαθῆς, σκληρός, ἀσυγκίνητος, ἀφιλάδελφος, χωρίς καλές γνώσεις (τουλάχιστόν ὄχι τόσο καλές ὅσο τοῦ εἰδήμονος Γέροντος) ,παραποιεί τά λεγόμενα τῶν ἄλλων, εἶναι φανατισμένος, ἐμπαθῆς, ἀγχωμένος καί ἔχει μίσος. Αὐτά εἶναι τά χάλια ὅσων διαφωνοῦμε. Εἶμαστε μέ ἄλλα λόγια τέρατα, χάλια χριστιανοί.
Ἐπίσης κουράστηκε νά ἀπαντάει, ἀλλά δέν ἀναφέρει ποιός τόν ρώτησε.
Θέλοντας νά προσφέρω ἀπάντηση καί ἀντίλογο στόν μονόλογο-κλαψούρισμα, καταγράφω τήν δική μου θέση τεκμηριώνοντας τήν, ἐλπίζοντας νά εἰσακουστεί ἀφοῦ σύμφωνα μέ τόν Γέροντα, μερικοί «δέν θέλουν καθόλου νά πεισθούν, να βγούν λίγο ἀπό τά δικό τους, τό ὁποίο θεωροῦν ὡς μόνο ὀρθό».
Τό 1959 περιγράφηκε στήν Γαλλία γιά πρώτη φορά ὁ ἐγκεφαλικός θάνατος. Τό 1968 στό πανεπιστήμιο τοῦ Χάρβαρντ καθιερώθηκε ὁ ὁρισμός τοῦ ἐγκεφαλικοῦ θανάτου καί καθορίστηκαν τά κριτήρια που καθορίζουν τόν ἐγκεφαλικό θάνατο (ὁρισμός μή ἀναστρέψιμου κῶματος). Τό 1971 στήν Μινεσότα τῶν Η.Π.Α. ὑποστηρίχθηκε ὅτι ἡ βλάβη τοῦ ἐγκεφαλικοῦ στελέχους ἰσοδυναμεί μέ θάνατο. Τό 1976 δημοσιεύονται τά κριτήρια γιά τήν διάγνωση τοῦ ἐγκεφαλικού θανάτου.
Ὅλη αὐτή ἡ συζήτηση γιά τίς μεταμοσχεύσεις κρατάει 40 χρόνια.
Νά σημειωθεί ὅτι ἄλλο ἐγκεφαλικός θάνατος καί ἀλλο κλινικός θάνατος. Στόν κλινικά νεκρό ἔχουμε διακοπή τῆς καρδιακῆς λειτουργίας καί ἐπέρχεται ὁ καρδιακός θάνατος, ἐνῶ στόν ἐγκεφαλικά νεκρό ἔχουμε καταστολή καί ἀπώλεια τῆς λειτουργίας τοῦ ἐγκεφαλικοῦ στελέχους.
Στήν περίπτωση τοῦ ἐγκεφαλικά νεκροῦ, γίνονται κλινικές δοκιμασίες, ὅπως ἔλεγχος τῶν ἀντανακλαστικῶν του εγκεφαλικού στελέχους, ἡ δοκιμασία τῆς ἄπνοιας καί ἐργαστηριακός ἔλεγχος.
Γιά τήν ἰατρική καί τήν νομική ἐπιστήμη, ὁ θάνατος εἶναι ἕνας καί ὁρίζεται ὡς «ἡ ἀνεπανόρθωτη ἀπώλεια τῆς ἰκανότητας γιά συνείδηση, σέ συνδυασμό μέ τήν ἀνεπανόρθωτη ἀπώλεια τῆς ἰκανότητας γιά αὐτόματη ἀναπνοή». Ἐφόσον, δηλαδή τεθεί ἡ διάγνωση τοῦ ἐγκεφαλικοῦ θανάτου, τό ἄτομο θεωρείται νεκρό καί ἡ παραπέρα θεραπευτική ὑποστήριξη θεωρείται ἄσκοπη ΕΚΤΟΣ ἐάν πρόκειται νά γίνει δωρεά ὀργάνων γιά μεταμόσχευση.
Ἀπαραίτητη προΰπόθεση γιά τήν δωρεά ὀργάνων, σύμφωνα μέ τούς γιατρούς, «εἶναι ἡ διατήρηση τῆς βιωσιμότητας τῶν ἰστῶν τοῦ δότη». Διατηροῦν ἐν ζωῇ, μά ἄλλα λόγια, τόν ἀσθενή μόνο γιά νἀ ἀφαιρέσουν ὄργανα ἀφοῦ τερματίσουν τῆν ζωή του.
Νομίζω ὅτι καθίσταται σαφῆς ἡ τεράστια καί θεμελιώδης διαφορά μεταξύ ἐγκεφαλικού καί βιολογικοῦ θανάτου. Τό γεγονός ὅτι ὁ ἀσθενής δέν μπορεί νά ἐπικοινωνήσει μέ τό περιβάλλον καί διατηρείται ζωντανός μέ μηχανική ὑποστήριξη, δέν δίνει σέ κανέναν τό δικαίωμα νά τερματίσει τήν ζωή του. Εὐρισκόμενος σέ μηχανική ὑποστήριξη ἀναπνέει, κτυπάει ἡ καρδία του, λειτουργεί τό ἥπαρ (σηκώτι) καί τά νεφρά του. Δέν γνωρίζουμε ὅμως τί γίνεται ἐντός του. Τίς νοερές δηλαδή λειτουργίες του.
Ἡ διαδικασία ἀφαίρεσης ὀργάνων, εἶναι ὁ τερματισμός τῆς μηχανικῆς ὑποστήριξης, καί ἐνῶ ὁ ἀσθενῆς ἀρχίζει νά πεθαίνει, μά μπορώντας νά ἀναπνεύσει, τοῦ ἀφαιρουνται ἐνῶ εἶναι ζωντανός τά ὄργανά του. Γνωστή εἶναι στόν ἰατρικό κόσμο ἡ κραυγή κατά τήν διάρκεια τῆς πρώτης τομῆς που οἱ ἴδιοι τήν ἑρμηνεύουν ὡς τήν ἀπελευθέρωση τοῦ ἀέρα που συγκρατήθηκε στους πνεύμονες.
Γιά ὅσους ὑποστηρίζουν ὅτι ὁ δότης εἶναι νεκρός, ρωτάω, γιατί δἐν ἀφαιροῦν ὄργανα ὅπως ἥπαρ, καρδιά κτλ ἀπό πτώματα (πτωματικούς δότες);
Γιατί μέ πολύ απλά λόγια, ὅταν πεθάνει ὀ ἄνθρωπος νεκρώνονται ὅλα τά ὄργανα.
Γιατί τέτοια μεγάλη σπουδή ἀπό τους γιατρούς νά πείσουν νωρίς γιά τόν τερματισμό τῆς μηχανικῆς στήριξης καί τήν δωρεά ὀργάνων;
Γιατί τέτοια σύγχυση μέ πονηρούς ὄρους ὅπως ἐγκεφαλικός καί βιολογικός θάνατος, προθανάτιο στάδιο καί ἡθικά διλήμματα τοῦ τύπου κρατώντας τόν ἀσθενή ἐν ζωῇ ὑποφέρει;
Γιατί μέ τήν πίστωση χρόνου στόν ἀσθενή, τά ὄργανά ἀρχίζουν νά φθείρονται καί δέν εἶναι συμβατά πρός μεταμόσχευση.
Ἔτσι ἀρχίζει ἀπό διαφόρους ἐπιτήδειους ἡ ἐκμετάλλευση καί προσπαθούν νά χρησιμοποιήσουν τᾶ συναισθήματα τῶν συγγενῶν μέ ἀτάκες τύπου ὁ ἀδικοχαμένος νέος ζεῖ τώρα μέσα στόν τάδε, ἤ ἔδωσε ζωή στόν δείνα καί ἄλλα φαιδρά.
Ἔτσι, τερματίζοντας τήν ζωή κάποιου δίνουμε χαμόγελο ζωῆς κάπου αλλοῦ.
Κάποιοι φαίνεται προσπαθούν νά καθησυχάσουν τους ἑαυτούς τους. Αὐτούς τους παραπέμπω στόν γνωστό μύθο τοῦ Αἰσώπου γιά τήν ἀλεπού που ἔκοψε τήν οὐρά της.
Παραπέμπω ὅμως, τόν Γέροντα, στίς γνώμες τῶν προσφάτων ἁγίων καί φωστήρων τῆς Ἐκκλησίας μας.
Τόν Γέροντα Παΐσιο:
«Καί ὅταν μερικά ὄργανα κινούνται μέ ὑποστηρικτικές ἐνέργειες καί τότε ἐξακολουθεί νά ενεργή ἡ ψυχή μέσα στόν ἄνθρωπο, ἐφ' ὅσον ἐνεργεί σε ἄλλο ὑγιές σωματικό ὄργανο. Πάντως, ὅσο ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου βρίσκεται, ἔστω καί ὑπολειτουργούντων τῶν ὀργάνων τοῦ σώματος, μέσα στό σώμα, μπορεί νά μήν λειτουργή ἡ διανοητική λειτουργία, ἡ μνήμη ἤ ἴσως καί ἡ αἴσθηση, ἀλλά ἐφ' ὅσον λειτουργεί ἡ καρδιά, λειτουργεί ἡ νοερά ἐνέργεια τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτό σημαίνει ὅτι τότε ὁ ἄνθρωπος μπορεί νά μήν ἔχη συνείδηση τοῦ περιβάλλοντος κόσμου, μπορεί νά μή σκέπτεται, μπορεί νά μήν αἰσθάνεται ἤ ἀκόμη μπορεί ἀμυδρῶς νά ἀντιλαμβάνεται, ἀλλ' ὅμως ὑπάρχει ἡ ψυχή καί εἶναι δυνατόν νά ἔχη κοινωνία μέ τόν Θεό. Καί βέβαια, ἐάν ἔχη συνηθίσει στήν ζωή του νά προσεύχεται, τότε ἡ νοερά του ἐνέργεια βρίσκεται σέ μεγάλη ἔνταση, δηλαδή ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἀδιάλειπτη προσευχή.»
"Πώς ἐπεμβαίνουμε βίαια σέ ἕναν ἄνθρωπο, τοῦ ὁποίου δέν λειτουργούν μερικές ἐγκεφαλικές λειτουργίες, ἀλλά ἐπειδή λειτουργεί ἡ καρδιά καί ὑπάρχει ἀκόμη ἡ ψυχή, ὁ ἄνθρωπος αἰσθάνεται;" (Ε.κ.Μ., σ. 361) "Μήπως τόν βίαιο χωρισμό τῆς ψυχῆς ἀπό τό σώμα τόν κάνουμε ἀκόμη βιαιότερο καί ἐπομένως μεγαλώνουμε τόν πόνο τῆς ψυχῆς, ὅταν λαμβάνουμε τά ὄργανα τοῦ σώματος, ἐνώ ἀκόμη ζῇ ὁ ἄνθρωπος;" (ἐνθ. ἀν.) "...μήπως στεκόμαστε λίγο ἀνάλγητοι ἀπέναντι τοῦ ψυχορραγούντος καιί μήπως δέν σεβόμαστε τίς πλέον συγκλονιστικές προσωπικές πλευρές τῆς ζωῆς του;" (ενθ. αν.) 'Μήπως ἡ υἱοθέτηση σκληρῶν ἐπιλογῶν, ἔστω γιά τήν παράταση τῆς ζωῆς ἑνός ἄλλου ἀνθρώπου, ἐκλαμβάνεται ὡς βίαιη ἐνέργεια καί μία ἰδιότυπη «δολοφονία»;"
*Ἀπό το βιβλίο "Μαρτυρίες Προσκυνητών. Γέροντας Παϊσιος ὁ Ἁγιορείτης. 1924-1994", Ἐκδόσεις "ΑΓΙΟΤΟΚΟΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑ", Ἐπιμέλεια: Νικόλαος Δ. Ζουρνατζόγλου, Ἐπισμηναγός Ε.Α., Κεφ. Δ': Μαρτυρίες Ἁγιορείτου Μοναχού Η., σελ. 121-126
Ἐπίσης παραπέμπω στήν ἐπιστολή τοῦ Γέροντος Σωφρονίου τοῦ Ἔσσεξ, πρός τήν ἀδελφήν του Ἀλεξάνδρα, μέ ἡμερομηνίαν 11.3.1968, ἀναφέρονται καί τά ἑξῆς ἀποκαλυπτικά διά τό θέμα μας:
«Μέ τήν εὐκαιρία αὐτή θά σοῦ πῶ ὅτι μέ τόν πιό κατηγορηματικό τρόπο εἶμαι ἐναντίον τῆς μεταμοσχεύσεως τῆς καρδιᾶς. Ἐκτός τῶν ἄλλων, ἡ πράξη αὐτή βρίσκεται σχεδόν πάντοτε στά ὅρια τοῦ φόνου τοῦ δότη. Ἰδιαίτερα κατά τούς τελευταίους καιρούς τό πιό «ἐπιτυχημένο», ἀπό ἰατρική ἄποψη, πείραμα ἔγινε στή Νότια Ἀφρική…Ὅταν γίνεται λόγος γιά τόν «ζωολογικό κῆπο», τότε μπορεῖ νά ἐπιτραποῦν τέτοιες ἐγχειρήσεις. Ἴσως σοῦ φανῆ σκληρός αὐτός ὁ λόγος. Ἀλλά ἐγώ πνίγομαι ἀληθινά μέχρι φρίκης ἀπό τήν εἰκόνα τῆς ἐπικαιρότητάς μας, δηλαδή ἀπό τούς ἀτέλειωτους φοβερούς ἐκβιασμούς, τούς φόνους, πού εἶναι ἀδύνατον νά δεῖς ἀκόμη καί στόν κόσμο τῶν ἄγριων θηρίων»
*Ἀρχιμ. Σωφρονίου, Γράμματα στή Ρωσία, Ἱ.Μονή Τιμίου Προδρόμου, Ἔσσεξ Ἀγγλίας, 2009, σελ. 291 - 292.
Ἐπίσης παραπέμπομεν σέ ἄρθρα τοῦ μοναχοῦ Ἡσαΐα, τοῦ Κελλίου Παναγούδα, που δημοσίευσε στο περιοδικό «Παρακαταθήκη» καί μπορεί κανείς νά τά βρεί στήν ηλεκτρονική διεύθυνση, στα τεύχη 73 καί 74.
Οἱ θέσεις τοῦ Γέροντος Μωϋσέως εἶναι ἀπολύτως δικές του καί προσωπικές καί στηρίζονται μόνο στήν μεταμόσχευση τήν ὁποία ὑπεβλήθη καί στους γνωστούς συναισθηματισμούς του. Τόν Γέροντα τόν σεβόμαστε, τόν ἀγαπάμε καί προσευχόμαστε καί γιά τόν ἴδιο καί τήν ὑγιεία του καί γιά τήν συνοδεία του.
Πέραν τούτου, οἱ περί μεταμοσχεύσεων ἀπόψεις του, που εἶναι ἀπό παλαιά γνωστές,εἶναι πεπλανημένες καί κακόδοξες, στηρίζονται μόνο στις δικές του απόψεις χωρίς να θεμελιώνονται ἐκκλησιαστικῶς, σκανδαλίζουν τους πιστούς καί προκαλούν ζημιά στήν Ἐκκλησία.
Τήν ἄποψή μας τήν δημοσιεύουμε ὅπως ζητάει ὁ ἴδιος, δηλαδή τεκμηριώνοντάς την. Ἀναμένουμε καί τήν ιδική του ἄποψη τεκμηριωμένη ἤ ἐπιτέλους νά ἀναγνωρίσει τήν πλάνη του καί να ἀνακαλέσει τις κακοδοξίες του καί τους συναισθηματισμούς του.
Τά δημοσίως λεγόμενα δημοσίως ἐλέγχονται.
Ἐπίσης ἀπορούμεν πῶς ἡ Μονή Βατοπεδίου δημοσίευσε ἕνα τέτοιο ἄρθρο ἄκριτα καί ἄσκεφτά, ἐντελῶς προσωπικό καί χωρίς ουσία καί τεκμηρίωση τῶν ἀπόψεων τοῦ συγγραφέα. Ἴσως νά μήν πρόλαβαν νά τό διαβάσουν; Ἴσως νά τους συγκίνησαν οἱ ἀερολογίες καί οἱ ἀγαπολογίες καί νά δάκρυσαν; Ἐπειδή κάποιοι μας στήριξαν ἐν καιρῷ πειρασμού δέν σημαίνει ὅτι δημοσιεύουμε σελίδες ἀπό δακρύβρεκτα προσωπικά ἡμερολόγια.