Γράφει ο Δημήτρης Χατζηνικολάου οινολόγος
Τα ωραιότερα πράγματα στη ζωή είναι συνήθως αυτά που δεν φαίνονται, ενώ τα γευστικότερα είναι εκείνα που μας ταξιδεύουν στην πραγματικότητα του ονείρου. Ενα σύντομο σεργιάνι στις ομορφιές του Αιγαίου, αποδεικνύει ξεκάθαρα «του λόγου το αληθές».
Αξίζει λοιπόν να πάρουμε μαζί το δύσβατο αλλά μεθυστικό εκείνο μονοπάτι, που οδηγεί αθόρυβα και επιβλητικά στο καταπράσινο ξέφωτο του γηραιότερου αμπελώνα στις Κυκλάδες. Πρόκειται για το μοναδικό αμπελοτόπι της Σαντορίνης, που αιώνες τώρα δεσπόζει πεισματικά στο πέρασμα του χρόνου και συνεχίζει ακόμα και σήμερα να γοητεύει και τους πλέον απαιτητικούς ουρανίσκους. Σίγουρα θα έχετε ακούσει για το λιαστό κρασί του διάσημου αυτού νησιού, που γεννιέται κάθε χρόνο από τις θρυλικές «κουλούρες» της γης του ηφαιστείου, δηλαδή τις αμπελιές σχήματος καλαθιού, που ακουμπάνε νωχελικά στα χώματα της λάβας.
Ποιο είναι όμως το κρυφό μυστικό της θρυλικής πορείας των κυκλαδίτικων σταφυλιών, που εδώ και χιλιάδες χρόνια μεγαλουργούν διαχρονικά μέσα στο άνυδρο περιβάλλον του νησιού; Για τις γνωστές ποικιλίες Ασύρτικο, Αθήρι, Αηδάνι και Μαντηλάρι, αλλά και για τις σπανιότερες όπως το Μαυροτράγανο και το Μαυράθηρο, που γλυκαίνουν αργά και υπομονετικά στο αφιλόξενο έδαφος της θηραϊκής γης, υπάρχει ένα φαινόμενο που χαρίζει κυριολεκτικά ζωή στα αμπέλια. Πρόκειται για την πολυπόθητη δροσιά της πρωινής ομίχλης που αναδύεται από τη γαλήνη της Καλντέρας, ανακουφίζοντας αποτελεσματικά το διψασμένο κλήμα που τελικά σώζεται και επιβιώνει χάριν της ζωηφόρου αυτής υγρής ένεσης που του κάνει η Φύση.
Ετσι, μετά τον επίπονο τρύγο που πραγματοποιείται χειρωνακτικά μέσα στην κάψα του καλοκαιριού, τα σταφύλια που θα γεννήσουν το Vinsanto πλαγιάζουν πάνω στη γη του ηφαιστείου, δανείζοντας εθελοντικά την υδάτινή τους φορεσιά για είκοσι περίπου μέρες, στο χώμα που τα γέννησε. Ετσι, όλες τις νύχτες του καλοκαιριού, σαν καταλαγιάσει ο θόρυβος του κόσμου, τ' αστέρια κατεβαίνουν στο μπαλκόνι του Αιγαίου, για να κάνουν παρέα στις ηλιοκαμένες ρώγες, λίγο πριν κοιμηθούν ανέμελα δίπλα στους γαλάζιους τρούλους των εκκλησιών.
Στη συνέχεια σταφιδιασμένες, εξαντλημένες αλλά παράφορα γλυκές, μαζεύονται προσεκτικά με δίχτυα, και οδηγούνται στα οινοποιεία για να αντικρίζουν καλόπιστα τα δρύινα βαρέλια της ζύμωσης. Εδώ, ο πολύτιμος χυμός τους νοικιάζει για ένα μήνα τα ξύλινα δώματα των πεντακοσίων λίτρων της κάναβας, όπου καλείται να μετατρέψει την γλύκα του σε πνεύμα του οίνου, πασχίζοντας να αποδείξει σε όλους μας, την φυσική του ηφαιστιογενή υπεροχή.
Το αλκοόλ του φρέσκου Vinsanto φυσιολογικά δεν ξεπερνά το 12% κατ' όγκο, ενώ τα πρώτα αρωματικά του σκιρτήματα γίνονται αντιληπτά πάνω στο χρόνο. Η διετής του παλαίωση, τόσο μέσα στο δρύινο σπίτι του, όσο και στην πλαγιαστή φιάλη για 12 τουλάχιστον μήνες, το προικίζουν με σπάνιο μπουκέτο που προκαλεί ταυτόχρονα σεβασμό και ζήλια.
Ετσι, η ιερότητα του κρασιού αυτού, που δεν έχει ταίρι άλλο σε όλο τον κόσμο, ενέπνευσε κάποιους «επιτήδειους» αντιγραφείς, που ρίχνοντας στην αγορά διάφορα γλυκά κρασιά εισαγωγής, προσπάθησαν να τσαλακώσουν την τόσο πολύτιμη αλλά και ευάλωτη στον τουριστικό «πυρετό» βελούδινη αυτή γεύση της παράδοσης.
Ωστόσο, τα σπάνια αρώματα των αυθεντικών λιαστών κρασιών της Σαντορίνης, που θυμίζουν μέλι, σταφίδα, καρύδι και σύκο, σαν τις ξύλινες πόρτες των αρχοντικών που σπάνια κλειδώνουν, με χαρά δέχονται σήμερα να ξεναγήσουν μέσα από το κολονάτο ποτήρι της κλειστής τουλίπας, όλους εκείνους που επιθυμούν να ταξιδέψουν πέρα από τα όρια του ουρανίσκου.
Σήμερα εκτός από τα 15 επώνυμα και εμφιαλωμένα Vinsanto μικρών και μεγάλων παραγωγών που κυκλοφορούν ελεύθερα ανάμεσά μας, υπάρχουν και διάφορα λιαστά κρασιά χωρικής οινοποίησης που θα συναντήσετε στο νησί.
Τα ωραιότερα πράγματα στη ζωή είναι συνήθως αυτά που δεν φαίνονται, ενώ τα γευστικότερα είναι εκείνα που μας ταξιδεύουν στην πραγματικότητα του ονείρου. Ενα σύντομο σεργιάνι στις ομορφιές του Αιγαίου, αποδεικνύει ξεκάθαρα «του λόγου το αληθές».
Αξίζει λοιπόν να πάρουμε μαζί το δύσβατο αλλά μεθυστικό εκείνο μονοπάτι, που οδηγεί αθόρυβα και επιβλητικά στο καταπράσινο ξέφωτο του γηραιότερου αμπελώνα στις Κυκλάδες. Πρόκειται για το μοναδικό αμπελοτόπι της Σαντορίνης, που αιώνες τώρα δεσπόζει πεισματικά στο πέρασμα του χρόνου και συνεχίζει ακόμα και σήμερα να γοητεύει και τους πλέον απαιτητικούς ουρανίσκους. Σίγουρα θα έχετε ακούσει για το λιαστό κρασί του διάσημου αυτού νησιού, που γεννιέται κάθε χρόνο από τις θρυλικές «κουλούρες» της γης του ηφαιστείου, δηλαδή τις αμπελιές σχήματος καλαθιού, που ακουμπάνε νωχελικά στα χώματα της λάβας.
Ποιο είναι όμως το κρυφό μυστικό της θρυλικής πορείας των κυκλαδίτικων σταφυλιών, που εδώ και χιλιάδες χρόνια μεγαλουργούν διαχρονικά μέσα στο άνυδρο περιβάλλον του νησιού; Για τις γνωστές ποικιλίες Ασύρτικο, Αθήρι, Αηδάνι και Μαντηλάρι, αλλά και για τις σπανιότερες όπως το Μαυροτράγανο και το Μαυράθηρο, που γλυκαίνουν αργά και υπομονετικά στο αφιλόξενο έδαφος της θηραϊκής γης, υπάρχει ένα φαινόμενο που χαρίζει κυριολεκτικά ζωή στα αμπέλια. Πρόκειται για την πολυπόθητη δροσιά της πρωινής ομίχλης που αναδύεται από τη γαλήνη της Καλντέρας, ανακουφίζοντας αποτελεσματικά το διψασμένο κλήμα που τελικά σώζεται και επιβιώνει χάριν της ζωηφόρου αυτής υγρής ένεσης που του κάνει η Φύση.
Ετσι, μετά τον επίπονο τρύγο που πραγματοποιείται χειρωνακτικά μέσα στην κάψα του καλοκαιριού, τα σταφύλια που θα γεννήσουν το Vinsanto πλαγιάζουν πάνω στη γη του ηφαιστείου, δανείζοντας εθελοντικά την υδάτινή τους φορεσιά για είκοσι περίπου μέρες, στο χώμα που τα γέννησε. Ετσι, όλες τις νύχτες του καλοκαιριού, σαν καταλαγιάσει ο θόρυβος του κόσμου, τ' αστέρια κατεβαίνουν στο μπαλκόνι του Αιγαίου, για να κάνουν παρέα στις ηλιοκαμένες ρώγες, λίγο πριν κοιμηθούν ανέμελα δίπλα στους γαλάζιους τρούλους των εκκλησιών.
Στη συνέχεια σταφιδιασμένες, εξαντλημένες αλλά παράφορα γλυκές, μαζεύονται προσεκτικά με δίχτυα, και οδηγούνται στα οινοποιεία για να αντικρίζουν καλόπιστα τα δρύινα βαρέλια της ζύμωσης. Εδώ, ο πολύτιμος χυμός τους νοικιάζει για ένα μήνα τα ξύλινα δώματα των πεντακοσίων λίτρων της κάναβας, όπου καλείται να μετατρέψει την γλύκα του σε πνεύμα του οίνου, πασχίζοντας να αποδείξει σε όλους μας, την φυσική του ηφαιστιογενή υπεροχή.
Το αλκοόλ του φρέσκου Vinsanto φυσιολογικά δεν ξεπερνά το 12% κατ' όγκο, ενώ τα πρώτα αρωματικά του σκιρτήματα γίνονται αντιληπτά πάνω στο χρόνο. Η διετής του παλαίωση, τόσο μέσα στο δρύινο σπίτι του, όσο και στην πλαγιαστή φιάλη για 12 τουλάχιστον μήνες, το προικίζουν με σπάνιο μπουκέτο που προκαλεί ταυτόχρονα σεβασμό και ζήλια.
Ετσι, η ιερότητα του κρασιού αυτού, που δεν έχει ταίρι άλλο σε όλο τον κόσμο, ενέπνευσε κάποιους «επιτήδειους» αντιγραφείς, που ρίχνοντας στην αγορά διάφορα γλυκά κρασιά εισαγωγής, προσπάθησαν να τσαλακώσουν την τόσο πολύτιμη αλλά και ευάλωτη στον τουριστικό «πυρετό» βελούδινη αυτή γεύση της παράδοσης.
Ωστόσο, τα σπάνια αρώματα των αυθεντικών λιαστών κρασιών της Σαντορίνης, που θυμίζουν μέλι, σταφίδα, καρύδι και σύκο, σαν τις ξύλινες πόρτες των αρχοντικών που σπάνια κλειδώνουν, με χαρά δέχονται σήμερα να ξεναγήσουν μέσα από το κολονάτο ποτήρι της κλειστής τουλίπας, όλους εκείνους που επιθυμούν να ταξιδέψουν πέρα από τα όρια του ουρανίσκου.
Σήμερα εκτός από τα 15 επώνυμα και εμφιαλωμένα Vinsanto μικρών και μεγάλων παραγωγών που κυκλοφορούν ελεύθερα ανάμεσά μας, υπάρχουν και διάφορα λιαστά κρασιά χωρικής οινοποίησης που θα συναντήσετε στο νησί.
