Καταργούν το άσπρο από τα Κυκλαδονήσια...

Μια τολμηρή απόφαση πήρε πρόσφατα το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, συζητώντας για την ανέγερση συγκροτήματος κατοικιών στην Σαντορίνη.Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα των Νέων, τα μέλη του Αρχαιολογικού Συμβουλίου είπαν «όχι άλλο» κυκλαδίτικο άσπρο, ανατρέποντας μια παράδοση δεκαετιών...

Όπως, άλλωστε, δηλώνει ο αρχιτέκτονας Γιώργος Τζιρτζιλάκης, το λευκό του ασβέστη, ποιητικό εφεύρημα της εποχής του Λε Κορμπιζιέ, το οποίο κατάργησε την αρχική πολυχρωμία των Κυκλάδων, «είναι μια μυθολογία, η οποία δημιούργησε ένα στερεότυπο κι έχει καθορίσει το τουριστικό βλέμμα στη χώρα μας. Εμφανίστηκε στον Μεσοπόλεμο μαζί με το φαινόμενο του μαζικού τουρισμού κι έχει καθορίσει ολόκληρη τη Μεσόγειο».

Ο χρωματικός συνδυασμός του λευκού και του μπλε που συναντάμε στις Κυκλάδες, επιβλήθηκε επί Μεταξά, προκειμένου να υπάρχει τάξη και ομοιομορφία. Η απόφαση αυτή, όμως, είχε ως αποτέλεσμα να εξαφανιστούν τα παραδοσιακά χρώματα του κίτρινου της ώχρας, του κόκκινου της γης και του λουλακί (μπλε της Αιγύπτου).

Το λευκό του Αιγαίου δημιουργεί μια ατμόσφαιρα μεταφυσική λόγω της υπερβολικής του φωτεινότητας, που το κάνει να φαίνεται «εκστατικό», υποστηρίζει ο Γιώργος Τζιρτζιλάκης, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι «η αισθητική δεν λύνεται με διατάγματα. Δεν μπορεί το ΚΑΣ να επιβάλλει ομοιομορφίες λέγοντας όλα λευκά ή όλα πολύχρωμα. Το σύγχρονο τοπίο είναι θέμα πολυπλοκότητας, είναι διακύβευμα του φαντασιακού κι όχι της πραγματικής ιστορίας».

Από την πλευρά της η βραβευμένη αρχιτέκτονας Κατερίνα Τσιγαρίδα συμφωνεί με την απόφαση του ΚΑΣ και, παράλληλα, προτείνει ως υλικό που αρμόζει καλύτερα στο βραχώδες ελληνικό τοπίο, την πέτρα.

«Η πέτρα δεν προκαλεί τομή και αλλαγή στο περιβάλλον, εμπεριέχει μια αλήθεια. Ακόμη και μια κακής ποιότητας πέτρα δεν αποτελεί καμουφλάζ και προσποίηση, γιατί δεν μπορεί να σταθεί στον αέρα. Όσο κακοφτιαγμένη κι αν είναι, θα είναι καλύτερη κι απ το πιο καλοφτιαγμένο μπετόν. Πάντως, για τα νησιά του Αιγαίου δεν θα έπρεπε να συζητάμε καμιά άλλη παρέμβαση».

«Θα πρέπει να αποφασίσουμε χωρίς προκαταλήψεις αν η επί 60 χρόνια επικράτηση του λευκού αποτελεί πλέον παράδοση την οποία οφείλουμε να σεβαστούμε ή πρέπει να επανέλθει η πολυχρωμία που επί αιώνες κυριαρχούσε» επισημαίνει στα Νέα ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣOΚ και πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και ΜΜΕ του Ευρωκοινοβουλίου, Νίκος Σηφουνάκης.

Ο ίδιος επισημαίνει πως «στη δεύτερη περίπτωση θα πρέπει να λάβουμε υπ όψιν μας ότι σήμερα δεν παράγονται τα αγνά φυτικά χρώματα του παρελθόντος, αλλά πλαστικοποιημένα, που δημιουργούν άλλη αίσθηση από αυτήν που επιδιώκεται».

«Δεν είναι εύκολο να γυρίσουμε στην πολυχρωμία και εν πάση περιπτώσει αυτά δεν γίνονται με κεντρικές αποφάσεις. Επιστροφή στο χρώμα μόνο στην περίπτωση που θα είχαμε τεχνικές χρωματισμού που χρησιμοποιούνταν παραδοσιακά στα νησιά και όχι χημικά χρώματα που παράγουν κρούστες» προειδοποιεί ο αναπληρωτής καθηγητής Θεωρίας της Αρχιτεκτονικής στο ΕΜΠ Παναγιώτης Τουρνικιώτης.