Η Ιερά Σταυροπηγιακή και
Πατριαρχική Μονή Προφήτου Ηλίου είναι κτισμένη στην κορυφή του ομώνυμου
όρους, σε υψόμετρο 567 μέτρων και βρίσκεται μόλις 3 χιλιόμετρα μακριά
από το χωριό Πύργος που ανήκει στο δήμο Καλλίστης και τοποθετείται στο
νοτιοανατολικό άκρο της Σαντορίνης.
Η Μονή κτίστηκε από τους ιερομόναχους αδελφούς Γαβριήλ και Ιωακείμ, που κατάγονταν από το χωριό, το 1711, οπότε και θεσπίστηκε το άβατο, αν και η τελική- σημερινή μορφή του μοναστηριού του δόθηκε κατά το 19ο αιώνα.
Έως και το 1880 η Μονή φιλοξενούσε γύρω στους δέκα ίσως και είκοσι μοναχούς, σήμερα όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει, αφού πλέον ζουν εκεί μόνο πέντε μοναχοί.
Κατά τη διάρκεια της παρουσίας της η Μονή έχει προσφέρει σπουδαίο κοινωφελές και φιλανθρωπικό έργο. Με τη συνεχή δραστηριότητά της έχει συμβάλλει τα μέγιστα στην ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας.
Η ίδρυση του ελληνορθόδοξου σχολείου Θήρας το 1831, η χορήγηση υποτροφιών στη Ριζάρειο, η φροντίδα απόρων και ασθενών, το γεγονός πως το χωριό Καμάρι ανοικοδομήθηκε σε μοναστηριακές εκτάσεις και φυσικά η ηθική και υλική βοήθεια και στήριξη στον απελευθερωτικό αγώνα του 1821 είναι μόνο ένα μικρό δείγμα αυτής της διαρκούς προσφοράς.
Αν επισκεφθεί κανείς τη Μονή θα εντυπωσιαστεί από τα πολλά ιερά λείψανα αγίων που έχει στην κατοχή της, όπως των αγίων Γεωργίου, Δημητρίου, Παντελεήμονος, Γρηγορίου Θεολόγου, Μαρίνας, Ιωάννου Χρυσοστόμου και άλλων. Ξεχωριστή θέση κατέχουν το τεμάχιο του Τιμίου Ξύλου και το τμήμα του καλάμου που κρατούσε ο Χριστός.
Στο μοναστήρι φιλοξενείται επίσης και η μίτρα του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄. Η εικόνα του προφήτη Ηλία χαρακτηρίζεται θαυματουργή και σε περιόδους που το νησί πλήττεται από ανομβρία η εικόνα εξάγεται ούτως ώστε με τη βοήθεια του αγίου να έρθει η επιθυμητή βροχή. Στο μεγαλοπρεπές αυτό μοναστήρι στεγάζονται και δύο μουσεία: το Λαογραφικό και το Εκκλησιαστικό.
Στο πρώτο θαυμάζει κανείς παλιά έπιπλα, εργαλεία, έγγραφα, μοναδικά βιβλία, ενώ στο δεύτερο φιλοξενούνται εικόνες από την εποχή της ίδρυσής του, ιερά λείψανα και περίτεχνα σκαλιστά δισκοπότηρα.
Το μοναστήρι διατηρεί μετόχια και ξωκλήσια, τα οποία βρίσκονται στη Σαντορίνη και την Ανάφη και τα λειτουργούν εφημέριοι απεσταλμένοι γι’ αυτό το σκοπό.
Η Μονή κτίστηκε από τους ιερομόναχους αδελφούς Γαβριήλ και Ιωακείμ, που κατάγονταν από το χωριό, το 1711, οπότε και θεσπίστηκε το άβατο, αν και η τελική- σημερινή μορφή του μοναστηριού του δόθηκε κατά το 19ο αιώνα.
Έως και το 1880 η Μονή φιλοξενούσε γύρω στους δέκα ίσως και είκοσι μοναχούς, σήμερα όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει, αφού πλέον ζουν εκεί μόνο πέντε μοναχοί.
Κατά τη διάρκεια της παρουσίας της η Μονή έχει προσφέρει σπουδαίο κοινωφελές και φιλανθρωπικό έργο. Με τη συνεχή δραστηριότητά της έχει συμβάλλει τα μέγιστα στην ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας.
Η ίδρυση του ελληνορθόδοξου σχολείου Θήρας το 1831, η χορήγηση υποτροφιών στη Ριζάρειο, η φροντίδα απόρων και ασθενών, το γεγονός πως το χωριό Καμάρι ανοικοδομήθηκε σε μοναστηριακές εκτάσεις και φυσικά η ηθική και υλική βοήθεια και στήριξη στον απελευθερωτικό αγώνα του 1821 είναι μόνο ένα μικρό δείγμα αυτής της διαρκούς προσφοράς.
Αν επισκεφθεί κανείς τη Μονή θα εντυπωσιαστεί από τα πολλά ιερά λείψανα αγίων που έχει στην κατοχή της, όπως των αγίων Γεωργίου, Δημητρίου, Παντελεήμονος, Γρηγορίου Θεολόγου, Μαρίνας, Ιωάννου Χρυσοστόμου και άλλων. Ξεχωριστή θέση κατέχουν το τεμάχιο του Τιμίου Ξύλου και το τμήμα του καλάμου που κρατούσε ο Χριστός.
Στο μοναστήρι φιλοξενείται επίσης και η μίτρα του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄. Η εικόνα του προφήτη Ηλία χαρακτηρίζεται θαυματουργή και σε περιόδους που το νησί πλήττεται από ανομβρία η εικόνα εξάγεται ούτως ώστε με τη βοήθεια του αγίου να έρθει η επιθυμητή βροχή. Στο μεγαλοπρεπές αυτό μοναστήρι στεγάζονται και δύο μουσεία: το Λαογραφικό και το Εκκλησιαστικό.
Στο πρώτο θαυμάζει κανείς παλιά έπιπλα, εργαλεία, έγγραφα, μοναδικά βιβλία, ενώ στο δεύτερο φιλοξενούνται εικόνες από την εποχή της ίδρυσής του, ιερά λείψανα και περίτεχνα σκαλιστά δισκοπότηρα.
Το μοναστήρι διατηρεί μετόχια και ξωκλήσια, τα οποία βρίσκονται στη Σαντορίνη και την Ανάφη και τα λειτουργούν εφημέριοι απεσταλμένοι γι’ αυτό το σκοπό.
πηγή:dogma
