Καλοκαιρινά τσιμπήματα εντόμων

Γράφει η Έλενα Μπούλια

Δεν είναι μόνο ενοχλητικά, αλλά μπορούν να γίνουν και επικίνδυνα. Όσο κι αν τα ψεκάζουμε για να εξαφανιστούν, τα έντομα τους καλοκαιρινούς μήνες παίρνουν την εκδίκησή τους: τσιμπώντας μας.Και, σίγουρα έναν ελαφρύ κνησμό μπορούμε όλοι να τον αντέξουμε. Αν αυτός, όμως, συνοδεύεται από περίεργα συμπτώματα που υποδηλώνουν αλλεργική αντίδραση, τότε τα πράγματα μπορεί να είναι αρκετά σοβαρά. Απευθυνόμαστε στον δερματολόγο-αφροδισιολόγο κ. Βασίλη Κατσιμπούλα για να μας επισημάνει τα συχνότερα τσιμπήματα του καλοκαιριού και τρόπους να τα αποφύγουμε αλλά και να τα αντιμετωπίσουμε.

Κουνούπια και σκνίπες: Αγαπημένο τους μέρος είναι το νερό (πισίνες, λίμνες, λιμνάζοντα νερά), αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν συχνάζουν και στις πόλεις. Επιβιώνουν με την απομύζηση φυτικών χυμών, όμως τα θηλυκά τσιμπούν τον άνθρωπο και τα θερμόαιμα ζώα καθώς το αίμα είναι απαραίτητο για την ωρίμανση των αυγών τους. Έτσι πριν από κάθε ωοτοκία απαιτείται τουλάχιστον μία αιμοληψία. Η αναπαραγωγή τους γίνεται τους θερμούς μήνες, ενώ τον χειμώνα, τα γονιμοποιημένα θηλυκά, αφού χρησιμοποιήσουν την τελευταία αιμοληψία για αποθήκευση λίπους στο σώμα τους, καταφεύγουν σε προφυλαγμένα και ζεστά μέρη.

Κάποια κουνούπια, τα λεγόμενα ανωφελή, κατά την διάρκεια της ημέρας αναπαύονται στα καταφύγιά τους και τη νύχτα αναζητούν τροφή. Τα κοινά κουνούπια αναζητούν το θύμα τους και τις πρωινές και τις απογευματινές ώρες. Και τα δύο αυτά είδη μπορούν να μεταφέρουν ιούς, γι’αυτό καλό είναι να αποφεύγουμε το τσίμπημά τους.

Συμπτώματα τσιμπήματος: Μικρή αίσθηση τσουξίματος και φαγούρας στο δέρμα, ενώ το «επίμαχο» σημείο γρήγορα κοκκινίζει και ελαφρά διογκώνεται.

Τρόποι προστασίας - αντιμετώπισης: Οι σήτες στις πόρτες και τα παράθυρα του σπιτιού και οι κουνουπιέρες πάνω από τα κρεβατάκια των παιδιών είναι πολύ αποτελεσματικές. Οι εντομο-αποθητικές παστίλιες, αν και βοηθούν, χρειάζονται προσοχή (πλύσιμο χεριών μετά την χρήση και τοποθέτηση μακριά από τα κρεβάτια και σε καλά αεριζόμενο χώρο). Οι επαλείψεις με χημικά εντομο-αποθητικά θα πρέπει να αποφεύγονται –ιδιαίτερα στο παιδικό δέρμα, γιατί τα κουνούπια έλκονται από τις ευχάριστες οσμές, αλλά και από τα έντονα χρώματα και τον ιδρώτα.

Προτιμήστε την χρήση φυσικών εντομο-αποθητικών, όπως: τα φύλλα ευκάλυπτου που απομακρύνουν μύγες και κουνούπια, βασιλικούς, δάφνες και γαρυφαλλιές, ξύδι σταφυλιού και σιτρονέλλα, γαριφαλέλαιο και θυμάρι. Σε περίπτωση που δεν γλυτώσετε το τσίμπημα και εφόσον το πρήξιμο γίνει έντονο αλείψτε στην περιοχή μία κορτιζονούχα αλοιφή.

Μέλισσες και σφήκες: Τα δημοφιλέστερα έντομα της Άνοιξης και του Καλοκαιριού εμφανίζονται λόγω της ανθοφορίας της φύσης, ενώ ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται αν είστε κοντά σε κυψέλες –ιδιαίτερα από τα παιδιά που συχνά «προκαλούν» αυτά τα έντομα, στο εξερευνητικό τους παιχνίδι.

Συμπτώματα τσιμπήματος: Άμεσος πόνος και οίδιμα στο δέρμα, ο οποίος ωστόσο υποχωρεί μετά από μερικές ώρες. Χρειάζεται προσοχή αν το τσίμπημα γίνει στον λαιμό ή το στόμα γιατί μπορεί ακόμα και να δυσκολέψει την αναπνοή.

Τρόποι προστασίας-αντιμετώπισης: Μην συχνάζετε κοντά σε λουλούδια, θάμνους, κήπους και μην φοράτε έντονα αρώματα. Αν, ωστόσο, σας τσιμπήσει μέλισσα ή σφήγκα, απομακρύνετε από το δέρμα ολόκληρο το κεντρί της γρήγορα με τα νύχια ή με ένα τσιμπιδάκι, ζουλώντας την περιοχή του τσιμπήματος. Στην συνέχεια τοποθετήστε στο σημείο πάγο, κρύα κομπρέσα ή στικ αμμωνίας. Αν διαπιστώσετε αλλεργική αντίδραση (π.χ. υπόταση, έντονη εφίδρωση, δύσπνοια και μελάνιασμα) ειδοποιήστε άμεσα τον γιατρό.

Κοριοί: Σπανιότερα και όχι τόσο σε αστικές περιοχές συναντάμε τα συγκεκριμένα έντομα. Συγκεκριμένα, οι κοριοί βρίσκονται συνήθως σε κοιτώνες στρατού και φυλακές και σπανιότερα σε σπίτια, ξενοδοχεία αλλά και μέσα μεταφοράς. Τα ενήλικα ζωύφια είναι έτοιμα για δράση περίπου σε τέσσερις εβδομάδες από την εμφάνισή τους όταν στον χώρο υπάρχουν άνθρωποι ή ζώα, αλλά κι αν δεν υπάρχουν μπορούν να επιζήσουν για ένα έτος χωρίς τροφή. Ωστόσο, το καλό με τους κοριούς είναι ότι δεν μεταδίδουν μολυσματικές ασθένειες.

Συμπτώματα τσιμπήματος: Ένας κοριός μπορεί να μας τσιμπά μέχρι και για δέκα λεπτά και να καταναλώνει μέχρι και έξι φορές το βάρος του σε αίμα. Το δε τσίμπημά του είναι χαρακτηριστικό στο δέρμα μας: αποτελείται από πολύ μικρά τσιμπήματα στην σειρά που δημιουργούν μία γραμμή.

Τρόποι προστασίας-αντιμετώπισης: Επειδή τους κοριούς τους «κολλάμε» συνήθως ταξιδεύοντας (με τις αποσκευές ή τα ρούχα) και δεδομένου ότι τρέφονται με το αίμα, η καθαριότητα δεν είναι καθοριστικός παράγοντας για να προστατευτούμε από αυτούς. Για να τους καταπολεμήσουμε θα πρέπει να ψεκάσουμε την περιοχή με ειδικά εντομοκτόνα. Το τσίμπημα του κοριού δεν πονάει. Αν, σπάνια, δημιουργήσει φαγούρα, θα βρείτε μία απλή κρέμα για να την αντιμετωπίσετε στο φαρμακείο.

Φίδια, σκορπιοί και αράχνες: Όσο απίθανο κι αν ακούγεται να σας τσιμπήσουν τέτοια έντομα και ερπετά, υπάρχουν στην ελληνική φύση και μάλιστα το τσίμπημά τους μπορεί να αποβεί μοιραίο.

Συμπτώματα τσιμπήματος: Έντονος πόνος, πρήξιμο στο επίμαχο σημείο και μούδιασμα που μπορεί να απλωθεί στο υπόλοιπο μέλος είναι τα χαρακτηριστικότερα συμπτώματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα.

Τρόποι προστασίας – αντιμετώπισης: Για να αποφύγετε τέτοιου είδους τσιμπήματα θα πρέπει να αποφύγετε να περνάτε πολλές ώρες απροστάτευτοι στην ύπαιθρο μένοντας ακίνητοι και με το δέρμα εκτεθειμένο (ο ύπνος κάτω από τα αστέρια, για παράδειγμα, είτε δίπλα στην θάλασσα είτε στο δάσος δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για να γίνετε το γεύμα κάποιου τέτοιου εντόμου-ερπετού).

Αν υπάρξετε, όμως, άτυχοι θα πρέπει να λειτουργήσετε άμεσα: Το άτομο που θα είναι μαζί σας θα πρέπει να σας ξαπλώσει έτσι ώστε το σημείο με το τσίμπημα να βρίσκεται σε χαμηλότερο επίπεδο από την καρδιά. Μετά θα πρέπει να τοποθετηθεί σφιχτά ένας επίδεσμος ή ένα κομμάτι ύφασμα περίπου δέκα εκατοστά πάνω από το επίμαχο σημείο. Αν έχετε πάγο, κρύες κομπρέσες ή κάποια ειδική αλοιφή για τσιμπήματα εφαρμόστε τα στην περιοχή μέχρι να φτάσετε στο κοντινότερο νοσοκομείο, όπου θα σας χορηγηθεί αντιοφικός ορός.