Γράφει η Ρόη Χάικου
«Σας συνιστούμε 8 το πρωί να βρίσκεστε στο τελωνείο, η διαδικασία απαιτεί μέχρι και μιάμιση ώρα εάν έχει πολύ κόσμο». Αυτή είναι η πρώτη ενημέρωση που λαμβάνει ένας ιδιώτης από τις διεθνείς μεταφορικές εταιρείες όταν σταματάει στο τελωνείο του «Ελ. Βενιζέλος» ένα δέμα του από τρίτη χώρα του εξωτερικού και αποφασίσει να το εκτελωνίσει ο ίδιος.
Ο Γολγοθάς ξεκινά από τη στιγμή που λαμβάνεται ακριβώς αυτή η απόφαση, ο ιδιωτικός εκτελωνισμός. Και αυτό γιατί ένα δέμα με προϊόντα αξίας πχ. 165 -170 δολαρίων έχει δασμούς 65-70 ευρώ αν το εκτελωνίσει κανείς κατά μόνας και τα διπλά εάν αναθέσει την όλη διαδικασία σε δικό του εκτελωνιστή, δηλαδή στην μεταφορική εταιρεία. Ο μόνος τρόπος, εάν ένα δέμα σταματήσει στο τελωνείο, για να μην πληρώσει κανείς φόρους είναι να έχει δηλωμένη αξία μικρότερη των 22 ευρώ.
Όπως κάθε δημόσια υπηρεσίες, έτσι και το τελωνείο λειτουργεί Δευτέρα – Παρασκευή από τις 8 το πρωί έως τη 1 το μεσημέρι.
Ο ιδιώτης θα πρέπει να έχει μαζί του τον αριθμό της φορτωτικής (τον λαμβάνει συνήθως σε email από την εταιρεία που έκανε την αγορά στο εξωτερικό ή τον ενημερώνει η μεταφορική), την ταυτότητα του και να γνωρίζει το ΑΦΜ και τη ΔΟΥ του. Καλό είναι να έχει μαζί του και την απόδειξη πληρωμής των προϊόντων, διότι εντέλει το να αποδείξει πόσα χρήματα έχει καταβάλλει για την αγορά του, θα του χρειαστεί.
Φθάνοντας στο χώρο των εμπορευμάτων –cargo του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, πηγαίνει στην εταιρεία η οποία έχει φέρει το πακέτο στην Ελλάδα και παραλαμβάνει τα έγγραφα– πληρώνοντας 15,50 ευρώ για την διατακτική, τα οποία χρειάζεται για να εκτελωνίσει τα αντικείμενά του.
Στη συνέχεια πηγαίνει στην αποθήκη, όπου παίρνει την πρώτη από τις... δεκάδες σφραγίδες που θα ακολουθήσουν, από το γραφείο της εταιρείας μεταφορών. Η εταιρεία τον ενημερώνει ότι βρέθηκε το δέμα του και τον παραπέμπει στον επόπτη του τελωνείου.
Από αυτή τη στιγμή ξεκινά ένα απίστευτο πήγαινε-έλα σε γκισέ και υπαλλήλους, όταν με ένα μηχανογραφικό σύστημα και ένα σκανερ για barcode, θα μπορούσε κάλλιστα όλη η δουλειά να διεκπεραιωθεί μέσα σε λίγα λεπτά. Ο επόπτης μελετά τα έγγραφα, και εκεί αρχίζει μια πρώτη συζήτηση μεταξύ πολίτη και τελωνιακού για το ποια είναι η αξία των αγορών, πέρα από κάθε λογική, μια που αντίγραφο της απόδειξης επισυνάπτεται ήδη στα αρχικά έγγραφα. Η ακόλουθη στιχομυθία είναι πέρα για πέρα αληθινή:
«Τελωνιακός: Ρουχαλάκια φέρατε... Πόσα πληρώσατε;
Πολίτης: 136 δολάρια, χωρίς τα μεταφορικά. Συνολικά 169 δολάρια.
Τελωνιακός: Σιγά μην δώσατε τόσα...
Πολίτης: Δεν ξέρω εγώ πόσα πλήρωσα; Ορίστε και η απόδειξη».
Τελωνιακός: Για να δω...
Αφού ο επόπτης υπογράψει και σφραγίσει τα έγγραφα, προχωρά η διαδικασία στο επόμενο γκισέ, όπου έτερος συνάδελφός του συμπληρώνει με λεπτομέρειες τα υπόλοιπα στοιχεία (ΑΦΜ, ΔΟΥ, είδος προϊόντων), εκτιμά τους φόρους που αναλογούν (σε συνάρτηση με την αξία των αγορών), υπογράφει και σφραγίζει εκ νέου.
Το επόμενο βήμα της διαδικασίας λαμβάνει χώρα στο απέναντι κτήριο από τις εταιρείες handling. Πρώτος σταθμός η θυρίδα 6 ή 8, όπου οι υπάλληλοι παραλαμβάνουν τα έγγραφα, καταχωρούν τα στοιχεία, ελέγχουν εάν είναι σωστό το κόστος που έχει υπολογιστεί (εάν όχι δίνουν τα έγγραφα σε τρίτο υπάλληλο για να διορθώσει το ποσό). Αφού βάλουν την απαιτούμενη σφραγίδα, στέλνουν τον ιδιώτη εκτελωνιστή σε άλλο γκισέ (στο 11) για έτερη σφραγίδα – υπογραφή και στη συνέχεια σε τρίτο υπάλληλο. Ακολουθεί η πληρωμή του φόρου που στην περίπτωση του δέματος αξίας 169 δολαρίων αντιστοιχεί σε 32,20 ευρώ στον γκισέ της Τράπεζας της Ελλάδος και στη συνέχεια η απόδειξη και τα χαρτιά παραλαμβάνονται από τον κάτοχό τους στο ταμείο, αφού έχουν προστεθεί ακόμη 2-3 σφραγίδες.
Αφού περαιωθεί αυτή η διαδικασία, ιδιώτης επιστρέφει στις αποθήκες, πληρώνοντας ακόμη 13,20 ευρώ ως αμοιβή της εταιρείας handling και εντέλει δίνει τα έγγραφά του στον υπάλληλο, ο οποίος και του παραδίδει το δέμα.
Πότε δεν καταβάλλονται δασμοί
Για αποστολές εμπορικού χαρακτήρα καταβάλλονται κανονικά οι δασμοφορολογικές επιβαρύνσεις, εκτός εάν πρόκειται για είδη, των οποίων η συνολική αξία δεν υπερβαίνει συνολικά τα 22 ευρώ.
Για αποστολές μη εμπορικού χαρακτήρα, δεν καταβάλλονται δασμοί, ΦΠΑ και λοιποί φόροι για είδη αξίας μέχρι 45 ευρώ. Τα είδη των οποίων η συνολική αξία δεν υπερβαίνει το ποσό των 350 ευρώ υπόκεινται σε κατ΄ αποκοπή δασμό 3,5%, εκτός εάν ο ενδιαφερόμενος ζητήσει τον τελωνισμό με βάση την δασμολογική κατάταξη του είδους. Τα είδη των οποίων η συνολική αξία είναι άνω των 350 ευρώ, τελωνίζονται κανονικά, καταβάλλοντας τους δασμούς, φόρους και λοιπές επιβαρύνσεις.
Ως εμπορεύματα χωρίς εμπορικό χαρακτήρα θεωρούνται τα εμπορεύματα εκείνα, τα οποία περιλαμβάνονται αποκλειστικά στις αποστολές, που πραγματοποιούνται από ιδιώτη σε ιδιώτη χωρίς οποιασδήποτε μορφής πληρωμή και τα οποία λόγω της φύσης τους και της ποσότητάς τους (μικρή), προορίζονται, χωρίς καμιά αμφιβολία, για προσωπική, ιδιωτική ή οικογενειακή χρήση εκ μέρους των παραληπτών.
Πηγή:capital.