Γράφει ο Γιάννης Π. Αργυρός Ιατρός, π. Πρόεδρος Συλλόγου Μεσαγωνιατών Θήρας
Με αφορμή την πρόσφατη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Θήρας να μην επιχορηγήσει εφέτος, όπως γινόταν τα τελευταία χρόνια, το Πανηγύρι της Επισκοπής, στη Μέσα Γωνιά Σαντορίνης, καθώς και για τα ομόθυμα σχόλια των «Νέων της Σαντορίνης», που αποτελεί το φάρο ενημέρωσης εντός και εκτός Σαντορίνης, επιτρέψτε μου, για την ενημέρωση του Θηραϊκού Λαού την αναφορά και στην άλλη όψη του νομίσματος.
Ο Ναός της Επισκοπής είναι το αρχαιότερο Βυζαντινό Μνημείο της Σαντορίνης – κτίσμα του 11ου αιώνα. Ο Ναός, μετά την κατασκευή του από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Αλέξιο Α΄ Κομνηνό, προικίστηκε με όλα τα κτήματα της γύρο περιοχής και μία λιτανευτική βυζαντινή εικόνα της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας, μοναδικής στον κόσμο. Η εικόνα αυτή, που πρόσφατα συντηρήθηκε με έξοδα του Συλλόγου Μεσαγωνιατών και δωρεές απλών ανθρώπων, φυλάσσεται μέσα στην Επισκοπή, σε ειδική προθήκη με μηχανισμό σταθερής θερμοκρασίας, υγρασίας αντισεισμικής προστασίας κλπ.
Μετά την Ενετοκρατεία και την κατάσχεση όλων των κτημάτων της Επισκοπής από τους Καθολικούς, σύμφωνα με την παράδοση και τη σχετική βιβλιογραφία, μοιράστηκαν τα κτήματα και ο Ναός μεταξύ Ορθόδοξων και Καθολικών.
Οι Καθολικοί κράτησαν ανέπαφο το μερίδιό τους οι Ορθόδοξοι όμως μοίρασαν τα δικά τους σε ακτήμονες Θηραίους, πλήν μερικών κτημάτων γύρο από το Ναό, όπου καλλιεργούσαν φάβα, αμπελοφάσολα και αμπέλια, τα υλικά του αρχαιότερου βυζαντινού πανηγυριού της Σαντορίνης – φασόλια, φάβα και κρασί, που προσφερόταν αποβραδύς, μετά τον εσπερινό του 15Αύγουστου, στους επισκέπτες από όλη τη Σαντορίνη και όχι μόνο, που ξέμεναν στην Επισκοπή όλο το βράδυ για τη λειτουργία της εορτής της.
Στα τέλη του 19ου αιώνα με νόμο του Ελληνικού Κράτους και αυτά τα κτήματα δόθηκαν στον Δήμο Θήρας, ο οποίος με τη σειρά του τα μοίρασε πάλι σε ακτήμονες.
Με αυτά τα δεδομένα και μετά την ανασύσταση του Δήμου Θήρας, ο Δήμος με την προτροπή του Συλλόγου Μεσαγωνιατών προχώρησε στην ανάληψη και την επιχορήγηση του Πανηγυριού της Επισκοπής, χορηγώντας όχι χρήματα, αλλά τα τα αναγκαία υλικά. Κατά τα άλλα το Πανηγύρι γίνεται παραδοσιακά, όπως παλιά, με την προσωποική εργασία και συνεισφορά στις ετοιμασίες, πλήθους κόσμου από όλη τη Σαντορίνη
Οι λόγοι είναι κατ΄αρχήν ηθικοί, λόγω της ιστορικότητας και της διάθεσης των περιουσιακών στοιχείων της Επισκοπής στον Δήμο, με την κλειστή και την ευρύτερη έννοια του όρου ( Δήμοος ίσον η κοινωνία των τοπικών πολιτών).
Είναι όμως και βαθύτατα λόγοι πολιτιστικοί. Το Πανηγύρι της Επισκοπής, η γιορτή, για να μη συγχέεται η λέξη και αναπέμπει στα σύγρονα γλεντοπανήγυρα- χωρίς να έχω κάτι μαζί τους, απεναντίας πολύ μου αρέσουν, είναι το αρχαιότερο βυζαντινό πανηγύρι της Σαντορίνης, αποτελεί μέρος της Λαϊκής μας Παράδοσης και της Ποιλιτιστικής μας κληρονομιάς. Είναι μέρος της έκφρασης και της συμπεριφοράς των παλαιότερών μας και οφείλουμε να τις διατηρήσουμε, όπως διατηρούμε πολλές άλλες τέτοιες συμπεριφορές, και που ονομάζουμε Παράδοση και κατ΄ επέκταση Πολιτισμό.
Ο Δήμος αποτελεί την καλύτερη συλλογική έκφραση της κοινωνίας και τον θεματοφύλακα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και παράδοσης. Η ανάλειψη του Πανηγυριού της Επισκοπής από τον Δήμο, έχει τα στοιχεία της αναγνώρισης των Ηθών και των Παραδόσεων του νησιού μας. Δίνει στο Πανηγύρι τον πανθηραϊκό χαρακτήρα, που του αρμόζει.
Γιαυτό και πιστεύουμε ότι είναι ατυχής η εφετινή απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, να μην είναι ο κύριος μέτοχος της συνέχισης του Πανηγυριού. Δεν είναι θέμα οικονομικό, τα χρήματα βρίσκονται.
Επαινούμε τη θετική ψήφο όσων ψήφισαν θετικά και κατανοούμε την δύσκολη θέση και του Δημάρχου και των Δημοτικών Συμβούλων, που ψήφισαν αρνητικά. Η προσωπική μου εκτίμηση στο πρόσωπο ενός εκάστου ας μην αμφισβητηθεί. Υπάρχουν όμως όρια και διαχωριστικές γραμμές. Σεβόμενοι κάθε τοπική κοινωνία μπορούμε να ξεχωρίσουμε το ιστορικό και το πανθηραϊκό. Είναι επίσης τουλλάχιστον ατυχής η πρόταση να μας βρεί ο Δήμος χορηγούς και γιαυτό καλώς δεν έγινε αποδεκτή, από το Σύλλογο Μεσαγωνιατών. Οι σπόνσορες είναι πάντοτε αποδεκτοί, στερούν όμως από το Πανηγύρι τη μοναδικότητα και τα στοιχεία της πανθηραϊκής έκφρασης.
Όσο για το έγκαιρο του αιτήματος του Συλλόγου Μεσαγωνιατών προς το Δήμο, ας μην συζητείται. Είναι τόσα χρόνια καθεστώς, άρα ενημερώνει αυτός που αλλάζει κάτι. Παρ΄όλα αυτά για ενημέρωση του κόσμου, από τις αρχές του Ιουνίου μας ζητήθηκε από τον Δήμο, επιστολή και λίστα με τα απαραίτητα υλικά του Πανηγυριού, που αμέσως την καταθέσαμε. Την αρνητική εξέλιξη αυτή, ούτε την περιμέναμε, ούτε την φανταζόμασταν.
Εμείς πάντως θα συνεχίσουμε την παράδοση και θα κάνουμε και εφέτος τη γιορτή της Επισκοπής, όπως κάθε χρόνο τόσα χρόνια.
Είναι δε όλοι – μα όλοι προσκαλεσμένοι και στο Ναό την παραμονή και ανήμερα, καθώς και στο κλείσιμο του Πανηγυριού ανήμερα το 15Αύγουστο το βράδυ στη χοροεσπερίδα του Συλλόγου Μεσαγωνιατών, στην CANAVA ROUSSOS στη Μέσα Γωνιά.
Με ιδιαίτερη τιμή και ευχαριστίες
πηγή:Νέα της Σαντορίνης
