«Αυτό που κάνει τη Σαντορίνη τόσο συναρπαστική, το μυστήριο της Σαντορίνης, είναι η δυνατότητα που μας δίνει το νησί να συνειδητοποιήσουμε το σύνολο ενός βιότοπου, την ιστορία του, το φυσικό του περιβάλλον, την κοινωνική και θρησκευτική του δομή. Αυτά δεν μπορείς να το συναντήσεις σε άλλους τόπους Είναι ένα σπάνιο, σε όλο τον κόσμο, παράδειγμα γιατί δεν αφήνει τον άνθρωπο να την «δει», να την παρατηρήσει σαν αντικείμενο, αλλά τον δέχεται σαν φιλοξενούμενο, τον «αγκαλιάζει». Είναι αποτέλεσμα ενός μυστηριώδους πολιτισμού που στην ιστορία είναι γνωστός ως «Μινωϊκή Ειρήνη».
Με τα λόγια αυτά ο διεθνούς φήμης Έλληνας ζωγράφος και αρχιτέκτονας, καθηγητής Ευθύμιος Βαρλάμης, οριοθετεί την αναγκαιότητα μιας μεταφυσικής μύησης, που επιχειρεί ο ίδιος μέσα από σειρά έργων, με τίτλο «Σαντορίνη, σπίτια του Θεού, τοπία και συνθέσεις».
Ποια είναι τελικά η Σαντορίνη; Μπορεί η τέχνη να αποτυπώσει αυτό που βλέπει; Ο ίδιος ο Βαρλάμης απαντά: «Στα έργα μου αυτά για τη Σαντορίνη δε θέλω να αναπαραστήσω αυτό που υπάρχει, αυτό θα ήταν πλεονασμός. Προσπάθησα να φθάσω στην ουσία της πραγματικότητας. Η τέχνη μου αναπαριστά αυτό που δεν υπάρχει, αυτό που χάνεται. Είναι μία κατάσταση που μεταφέρει ένα τοπίο ή ένα κτίσμα σε μια μετέωρη κατάσταση, ανάμεσα στην εξαΰλωσή του και στη μνήμη. Είναι σύμβολα, ιδέες μιας Σαντορίνης που χάθηκε, είναι η ταπείνωση και το μεγαλείο της Λαϊκής Αρχιτεκτονικής, που σπούδασα και μελέτησα με υπομονή και αγάπη».
Η αρχιτεκτονική της Σαντορίνης, κατά τον ίδιο, είναι αρχετυπική, αγγίζει τα βαθύτερα στρώματα της ύπαρξης μας και δεν εξαντλείται στη επιδερμική επιφάνεια μιας διακοσμητικής αισθητικής. Σημειώνει, επίσης, ότι το μυστικό του νησιού είναι «ο τρωγλοδυτικός πολιτισμός του υπόσκαφου, ένας πολιτισμός ο οποίος επωφελήθηκε απ’ τη γεωλογική και τεκτονική φύση του νησιού, ώστε να μετατρέψει την ίδια τη γη σε κατοικία».
Χαρακτηρίζοντας τη Σαντορίνη ως μία «τεράστια παγκόσμια πολυκατοικία», που για να τη βιώσεις πρέπει να γνωρίσεις την ταπεινότητα της σπηλιάς, ο Βαρλάμης σημειώνει ότι «ο αρχιτεκτονικός χώρος διαμορφώνεται για την σκηνοθεσία της κοινωνικότητας και μία ολόκληρη σειρά από σημεία επικοινωνίας μεταφέρουν την προσωπική πρωτοβουλία σ’ ένα σταθερό κοινωνικό σύνολο. Η Σαντορίνη είναι ο τόπος του γέλιου και της χαράς, είναι ένας επίγειος παράδεισος».
Σε όσους αναρωτιούνται γιατί υπάρχουν τόσες εκκλησιές στη Σαντορίνη, ο μεγάλος δημιουργός δηλώνει ότι το νησί οργανώθηκε έτσι πολεοδομικά, ώστε ο δημιουργός Θεός να είναι πανταχού παρών, να συνοδεύει τον άνθρωπο σε κάθε του βήμα.
Τα εγκαίνια της έκθεσης «Σαντορίνη, σπίτια του Θεού, τοπία και συνθέσεις», που τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Θήρας, γίνονται απόψε στη γκαλερί της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης, στην Αθήνα, από τον πρόεδρο της Ένωσης, Κρις Σπύρου, ενώ θα προλογίσει η ιστορικός και κριτικός Τέχνης, Αθηνά Σχινά. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 27 Ιουνίου.
· Λίγα λόγια για τον καθηγητή Βαρλάμη
Ο Ευθύμιος Βαρλάµης γεννήθηκε στην Βέροια, το 1942. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Τεχνών της Βιέννης, όπου και δίδαξε Αρχιτεκτονική, από το 1974 ως το 1981. Από το 1992 διευθύνει το Διεθνές Κέντρο Σχεδιαστού I.DE.A. που ίδρυσε στο Schrems της Αυστρίας.
Το 1988 στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής της Θερινής Ακαδημίας του Σάλτσµπούργκ ανέπτυξε την εργασία του για µια φυσική και ανθρώπινη αρχιτεκτονική, που αποδίδει σημασία στις ανάγκες των παιδιών.
Ο Βαρλάµης είναι ο δημιουργός της θεωρίας της Προαρχιτεκτονικής και της Σχολής των Αισθήσεων, που για πρώτη φορά παρουσίασε στο Γερμανικό Μουσείο Αρχιτεκτονικής (D.A.M.) της Φρανκφούρτης στην έκθεσή του «Une cit? imaginaire».
Στην έκθεση του «Το τέλος της Ατλαντίδας - Αρχιτεκτονικές Ουτοπίες» στο Grand Palais στο Παρίσι υποστήριξε την αναγκαιότητα της σύνδεσης της µεταβιοµηχανικής κοινωνίας µε την οργανική πραγµατικότητα της φύσης. Το 1993 στο Convention Center της Νέας Υόρκης έκανε διεθνή επιτυχία την ιδέα της Θεραπευτικής Αρχιτεκτονικής.
Το πρόγραμμα της Ακαδημίας Τέχνης για Παιδιά έφερε σε επαφή µε την τέχνη χιλιάδες παιδιά απ’ όλη την Ελλάδα και παρουσιάστηκε σαν κεντρική εκδήλωση στην EXPOLINEA ‘93 της Γάνδης. Το 1995 εικονογράφησε, μετά από πρόσκληση του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, την Αποκάλυψη του Ιωάννη.
Με τη μελέτη «Ο Ελληνικός Πολιτισµός στις Ευρωπαϊκές Πρωτεύουσες», παρουσιάζει την αναγκαιότητα της χρησιμοποίησης της ελληνικής αρχιτεκτονικής και πολεοδομίας στη πολιτειακή εξέλιξη των ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων.
Το μεγάλο project «Αλέξανδρος 2.000», που περιλαμβάνει περισσότερα από 1.500 έργα, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το Σεπτέμβρη του 1997 στη Θεσσαλονίκη Πολιτιστική Πρωτεύουσα και συνεχίζει να περιοδεύει μέχρι σήμερα σε μουσεία και πινακοθήκες σε όλο τον κόσμο.
Τον Ιούνιο του 2009 εγκαινιάστηκε στην Κάτω Αυστρία το «Kunstmuseum Waldviertel», που παρουσιάζει το συνολικό καλλιτεχνικό έργο του Βαρλάµη. Το Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς, µε απόφαση του Προέδρου της Αυστρίας Dr. Heinz Fischer, παρασημοφορήθηκε µε το ανώτατο παράσημο για τα Γράμματα και της Τέχνες.
Το 2010 παρουσίασε στην Ρωσική Ακαδημία Καλών Τεχνών, στη Μόσχα, την έκθεση “Ποιητική Αρχιτεκτονική” και αναγορεύτηκε επίτιμο µέλος της Ακαδημίας. Τον Μάρτιο του 2010 ο Ευθύμιος Βαρλάµης έγινε δεκτός από τον Πάπα Βενέδικτο, στη Ρώµη, και του προσέφερε ένα μεγάλο πορτραίτο του 2 X 2 µ. που φιλοτέχνησε.
πηγή:omogeneia.ana-mpa
