http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=16&artId=281529&dt=02/08/2009
Από τις αρχές Ιουλίου οι επιχειρηματίες του κλάδου έλπιζαν στο κύμα των αδειούχων του Αυγούστου. Ωστόσο οι ελληνικές διακοπές αυτού του μήνα δεν μπορούν να καλύψουν τον τζίρο μιας ολόκληρης σεζόν
«Τι να κάνεις, κορίτσι μου, αν δεν έρθουν οι Ελληνες...» έλεγε με έναν αναστεναγμό η κυρία Ελένη, η οποία φροντίζει τις ξαπλώστρες σε μία από τις πιο γνωστές και οργανωμένες παραλίες της Πάτμου
Ηταν αρχές Ιουλίου και όλοι περίμεναν με αγωνία το κύμα των αδειών από τις 15 του μήνα. «Τον Ιούνιο είχα μόνο δύο ζευγάρια ξένους στην παραλία» συμπλήρωσε. Την προσμονή της κυρίας Ελένης συμμερίζεται η πλειονότητα των επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό και ελπίζουν στους «Ελληνες του Αυγούστου», έχοντας έρθει αντιμέτωποι με μια περίοδο που «δεν θέλουν να συγκρίνουν με τις προηγούμενες», καθώς μετρούν βαριές απώλειες από τον εισερχόμενο τουρισμό της Ευρώπης και των χωρών της πρώην Σοβιετικής Ενωσης.
Το πρώτο εξάμηνο οι αφίξεις έπεσαν κατά μέσον όρο 10% στη χώρα, ωστόσο μεγαλύτερη αναμένεται η πτώση στα έσοδα:ήδη ως τον Ιούνιο αγγίζει το 18% και επιβαρύνεται από τη συρρίκνωση του χρόνου διαμονής των ξένων επισκεπτών, την αισθητή συγκράτησή τους στις δαπάνες, αλλά και τις εκπτώσεις που έγιναν για την προσέλκυση πελατείας. Οι Ελληνες αναδεικνύονται «σωσίβιο» για πολλούς τουριστικούς προορισμούς, αφού η συμπεριφορά τους έχει επηρεαστεί λιγότερο από την οικονομική κρίση, μια και στα πρόσφατα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος (ΕΣΥΕ) το 2008 οι διανυκτερεύσεις τους αυξήθηκαν κατά 2% σε αντίθεση με των αλλοδαπών που είχαν μείωση 0,22%. Η περίοδος των «διακοπών των Ελλήνων» όμως δεν είναι επαρκής για να στηρίξει μια ολόκληρη σεζόν και αυτό αποτελεί το σημαντικότερο πρόβλημα για την εξέλιξη της χρονιάς αλλά και των δημοσιονομικών μεγεθών της χώρας, με τη συμβολή του τουρισμού στο ΑΕΠ να ξεπερνά το 18,2%. Αν μάλιστα οι απώλειες τουριστικών εσόδων (το 2008 ήταν 11,5 δισ. ευρώ) κυμανθούν στο 20%, το ποσό ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ και περίπου το 1,4 δισ. αυτών υπολογίζεται να είναι η μείωση από τον τζίρο των ξενοδοχείων.
Στην Πάτμο η τουριστική περίοδος ως τις 20 Ιουλίου εμφάνιζε μείωση έως και 25%, σύμφωνα με την κυρία Αννα Ρωμαίου, πρόεδρο της Ενωσης Ξενοδόχων, η οποία επισημαίνει σημάδια βελτίωσης στην πληρότητα από τις 2 Αυγούστου και μετά, οπότε και ξεκινούν οι διακοπές των Ελλήνων. Το νησί έχει αναδειχθεί τελευταία ως προορισμός στα Δωδεκάνησα τόσο για τους ξένους όσο και για τους εγχώριους επισκέπτες.
Οι Ολλανδοί περιορίζονται σε τριήμερα, ενώ οι Ιταλοί προτιμούν τα επταήμερα. Οι Ελληνες είναι πολλοί αυτή την περίοδο· σε αυτό συμβάλλουν τα αυξημένα δρομολόγια της ακτοπλοΐας, αλλά και οι τιμές των δωματίων που είναι μειωμένες έως και 20%.
Η συγκράτηση στις δαπάνες ειδικά στους ξένους όμως είναι έντονη. «Κάποτε περιμέναμε τους ξένους» λέει η κυρία Ρωμαίου.
«Τώρα οι Ελληνες είναι οι καλοί πελάτες. Πάντα ο Ελληνας έσωζε την κατάσταση τον μήνα Αύγουστο». Παρόμοια προσδοκία εκφράζει και ο κ. Π. Μπράμος, πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Κέρκυρας, επισημαίνοντας τη μεγάλη μείωση σε βρετανούς και γερμανούς επισκέπτες- οι τελευταίοι φαίνεται να εξισορροπούν από τα τέλος Ιουλίου-, αλλά και την απουσία των Ιταλών.
Μικρή παρουσία έχουν και οι τσέχοι και ούγγροι τουρίστες, οι οποίοι ανέρχονται σε 2.000-3.000 τον μήνα. Στους ξένους επισκέπτες η διαμονή έχει περιοριστεί με τα χρόνια από δύο εβδομάδες σε ένα επταήμερο, ενώ οι Ελληνες ενισχύουν την πληρότητα από 20 Ιουλίου ως 20 Αυγούστου, ειδικά τώρα που υπάρχει το πλεονέκτημα της Εγνατίας που διευκολύνει την πρόσβαση από τη Βόρεια Ελλάδα στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας. Στα έσοδα ωστόσο η μείωση αγγίζει το 20%, αφού «όλοι οι επισκέπτες προτιμούν το all inclusive», ενώ από πλευράς tour operators υπάρχει πίεση για χαμηλότερες τιμές. Ετσι, έρχονται σε δυσμενέστερη θέση οι χαμηλότερες κατηγορίες ξενοδοχείων, αφού οι επισκέπτες «επιλέγουν τις φθηνές προσφορές των ξενοδοχείων υψηλών κατηγοριών», ενώ τα ενοικιαζόμενα δωμάτια βρίσκονται σε «κατάσταση αποσύνθεσης». Την «καθίζηση» της βρετανικής αγοράς σημειώνει ο κ. Β. Μηναΐδης , πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Ρόδου, με την εισροή από Γερμανία να καταγράφει λιγότερες απώλειες και τη Ρωσία να εμφανίζει έντονη μεταβλητότητα, αν και ακόμη έχει μικρότερο ποσοστό (40.000 Ρώσοι το 2008). Πτώση εμφανίζουν και οι αφίξεις από Ιταλία, ωστόσο για την αγορά αυτή ο κ. Μηναΐδης σημειώνει τους κινδύνους που δημιουργούνται από την προβληματική οικονομική κατάσταση στους tour operators της χώρας αυτής. Η Ρόδος είχε κινητοποιηθεί με καμπάνια προβολής νωρίς στη σεζόν και με έκπτωση στις τιμές που φθάνει στο 20%. Παρ΄ όλα αυτά οι ξένοι επισκέπτες έχουν μειώσει πολύ τις δαπάνες τους, αντίθετα οι Ελληνες που ταξιδεύουν «είναι υψηλότερου εισοδήματος από τους ξένους» και ο χρόνος παραμονής τους είναι από 10 ως 14 ημέρες.
«Σφιχτοί» οι ξένοι Εως 22% ήταν η μείωση τον Μάιο και τον Ιούνιο στην Κεφαλλονιά, που δέχεται κυρίως Βρετανούς, Σκανδιναβούς, Ολλανδούς και Σλοβένους. Από την Ιταλία παρατηρείται επίσης κινητικότητα, ωστόσο οι διανυκτερεύσεις των αλλοδαπών έχουν μειωθεί από εννέα ημέρες σε επτά εφέτος και τα έσοδα είναι περισσότερο μειωμένα, αφού «είναι σφιχτοί στα έξοδά τους», όπως δηλώνει ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων κ. Σπ. Γαλιατσάτος, κάτι που έχει επιπτώσεις και στις δορυφορικές επιχειρήσεις της περιοχής.
Οσον αφορά τους Ελληνες ο χρόνος παραμονής είναι από πέντε ημέρες και άνω, ενώ το νησί επιλέγουν σταθερά οικογένειες με μέσο και υψηλό εισόδημα. Η κίνηση είναι πιο έντονη τα Σαββατοκύριακα, παρ΄ όλα αυτά εφέτος οι Ελληνες «διαλέγουν πρώτα τις τι μές» που έχουν μειωθεί κατά 10% από το 2008. Θετικό είναι το ότι υπάρχει έκπτωση 20% στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια (με επιστροφή) για την Κεφαλλονιά, αφού το νησί έχει 19 δρομολόγια την ημέρα από πέντε διαφορετικά λιμάνια. Μειωμένη κατά 15%20% είναι η προσέλευση των Ελλήνων στα Χανιά, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ενωσης Ξενοδόχων κ. Ν. Κόρακα, ο οποίος εκτιμά ότι «δεν έχουν αξιοποιηθεί οι προσφορές των ξενοδοχείων για να μπορούν οι Ελληνες να έρθουν όλη την περίοδο» παρά τις εκπτώσεις 15% έως και 40%. Η πληρότητα έχει πέσει στο 70%, ενώ υπάρχει μεγάλη διαθεσιμότητα δωματίων και για τον Αύγουστο. Στις ξένες αγορές και ειδικά στις σκανδιναβικές χώρες (Σουηδία, Νορβηγία, Φινλανδία, Δανία), οι οποίες είναι κυρίαρχες με ποσοστό 65%, η μείωση φθάνει στο 12%, ενώ παρά το μικρότερο ποσοστό κάμψη 15% εμφανίζει η Μεγάλη Βρετανία,-25% η Γερμανία,-20% η Ολλανδία, το Βέλγιο και η Ιταλία.
Ο κ. Κόρακας εστιάζει στα έσοδα, αφού με βάση έρευνα για την περιοχή των Χανίων το 2008 προκύπτει πως ο μέσος όρος στην κατά κεφαλήν δαπάνη των ξένων επισκεπτών είναι 10 ευρώ μικρότερος από αυτήν των Ελλήνων, με 45 ευρώ έναντι 55 ευρώ αντίστοιχα. Δεν ξεπερνά το 80% η πληρότητα για τον Αύγουστο στις 505 μονάδες της περιοχής του Ηρακλείου παρά τις επιπλέον εκπτώσεις της τάξεως του 15%, αναφέρει ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων κ. Ν. Λαμπρινός. Τα έσοδα παρουσιάζουν υστέρηση από 10% έως 40%, με απώλειες να καταγράφονται «σε όλες τις κατηγορίες ξενοδοχείων». Ο κ. Λαμπρινός σημειώνει επίσης την καθυστέρηση στην καταβολή του επιδόματος απασχόλησης για το πρώτο δίμηνο της τουριστικής περιόδου. Η Μεγάλη Βρετανία και η Γερμανία, οι οποίες καλύπτουν πάνω από το 30% του εισερχόμενου τουρισμού (με μέσον όρο παραμονής τις εννέα ημέρες), είναι οι αγορές με τη μεγαλύτερη πτώση εφέτος, ενώ ακολουθούν η Γαλλία, η Ιταλία, οι σκανδιναβικές χώρες, καθώς και η Ρωσία και οι χώρες της Βαλτικής με περίπου 80.000 επισκέπτες το 2008. Οι Ελληνες υπολογίζονται σε ποσοστό 25%, όμως «περιορίζονται από 15 Ιουλίου ως 15 Αυγούστου και δεν υπάρχει κοινή αποδοχή στο να τους δοθεί πρακτορειακή τιμή», υπογραμμίζει.
Το παριανό παράδοξο
Με απώλειες 10%-15% έκλεισε ο Ιούλιος στην Πάρο, ενώ η εικόνα για τον Αύγουστο δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη, με τις κρατήσεις της «τελευταίας στιγμής» να είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα της περιόδου, εξηγεί ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων κ. Τ. Αμπατζής. Τον Ιούνιο η πτώση στην τουριστική κίνηση έφθασε στο 30% στο νησί από χώρες του εξωτερικού, με βασικές τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γερμανία, τις ΗΠΑ και τη Γαλλία.
Οι τιμές έχουν μειωθεί κατά 10%, ενώ τα έσοδα εμφανίζουν απώλειες 15%-20%, με τα μικρά ξενοδοχεία να υφίστανται μεγαλύτερες πιέσεις. Οσον αφορά τους Ελληνες υπάρχει η τάση για επαναλαμβανόμενα ταξίδια. Ωστόσο ο κ. Αμπατζής σημειώνει ένα παριανό παράδοξο: την έλλειψη ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, διότι αυτά δεσμεύονται από όσους διατηρούν εξοχικά στο νησί ή φιλοξενούνται σε αυτά. Πληρότητα που περιορίζεται στο 70% (σε σχέση με 90% το 2008) εμφανίζει ο Ιούλιος στη Χαλκιδική, όπως δηλώνει ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων κ. Γρ. Τάσιος.
Οι διανυκτερεύσεις έχουν μειωθεί κατά 20%, ενώ μεγάλη είναι η πτώση των ξένων αγορών, όπως η Μεγάλη Βρετανία, η Ρωσία- με βάση τα στοιχεία, τον Ιούνιο είχε μείωση 29% (αντιστοιχεί σε 6.500 λιγότερους Ρώσους) και τον Ιούλιο δεν δείχνει να ανακάμπτει-, η Ρουμανία, η Βουλγαρία. Η Γερμανία έχει απώλειες της τάξεως του 8%, η Σερβία διατηρείται στα περυσινά επίπεδα, ενώ δεν υπάρχει επισκεψιμότητα από τα Σκόπια και μικρή είναι η παρουσία τουριστών από το Βέλγιο και την Ελβετία. Θετική μεταβολή εμφανίζει μόνο η Πολωνία, ενώ ελπίδες δημιουργεί ο οδικός άξονας Ε10 και η κατάργηση της βίζας από Σερβία, πΓΔΜ και Μαυροβούνιο. Πολύ πιο έντονη είναι η κάμψη στον τζίρο, όπως επισημαίνει ο κ. Κόρακας, υπολογίζοντάς τη στο 30% συνολικά εφέτος εξαιτίας των εκπτώσεων που έχουν γίνει αλλά και της μεγάλης μείωσης που διαφαίνεται ήδη στα λεγόμενα «extras» των ξενοδοχείων, ενώ εκφράζει την ανησυχία του για το αν θα αντέξουν τα τουριστικά γραφεία ως το τέλος της σεζόν. Από την άλλη, σημειώνει ότι για τη Χαλκιδική η ελληνική αγορά «δεν υπάρχει όπως τα προηγούμενα χρόνια», αφού σε περιοχές και ξενοδοχεία με πεντάμηνη λειτουργία (Μάιο- Οκτώβριο) «δεν έχει σημασία το 40ήμερο των Ελλήνων».
