Φάλαινες και καρχαρίες... συχνάζουν και στα ελληνικά πελάγη. Μάλιστα η φάλαινα φυσητήρας- ένα από τα πιο εντυπωσιακά θαλάσσια ζώα που μπορεί να ξεπεράσει σε μήκος τα 18 μέτρα- δείχνει μια προτίμηση στις ακτές της Νότιας Κρήτης.
Ωστόσο τα ευρωπαϊκά πελάγη, συμπεριλαμβανομένων και των ελληνικών, δεν αποδεικνύονται ιδιαίτερα φιλόξενα. Το ένα τρίτο καρχαριών και καρχαριοειδών στην Ευρώπη κινδυνεύουν να εξαφανιστούν, ενώ πολλά σπάνια θαλάσσια είδη εκβράζονται στις ελληνικές ακτές. Σύμφωνα με τους ερευνητές του Ινστιτούτου Θαλάσσιας και Περιβαλλοντικής Ερευνας Αιγαίου «Αρχιπέλαγος», τον περασμένο μήνα σε μια περιοχή βόρεια της Σάμου εκβράστηκε μία φάλαινα φυσητήρας, στον Αλιμο Αττικής δύο δελφίνια και ένα ρινοδέλφινο και στη Σάμο ένα ζωνοδέλφινο.
Το φθινόπωρο τα περιστατικά εκβρασμών πληθαίνουν εξαιτίας της μετανάστευσης των ζώων. «Για κάθε θηλαστικό που βρίσκεται θανατωμένοαντιστοιχούν άλλες περίπου 20 περιπτώσεις που δεν εντοπίζονται», αναφέρει η υδροβιολόγος και συντονίστρια επιστημονικής έρευνας του «Αρχιπελάγους» κυρία Αναστασία Μήλιου.
Ο μεσογειακός πληθυσμός των φυσητήρων διαρκώς συρρικνώνεται- σήμερα στα νερά της Μεσογείου ζουν περί τις 2.500 ενήλικες φάλαινες φυσητήρες. Λιγοστές είναι οι καταγραφές ζιφιών- πρόκειται για ένα μικρότερο είδος φάλαινας- και ακόμη σπανιότερες οι παρατηρήσεις άλλων μεγάλων θαλάσσιων θηλαστικών, όπως η πτεροφάλαινα. Ωστόσο τα ελληνικά ύδατα «φιλοξενούν» τα περισσότερα από τα 47 είδη καρχαριών και καρχαριοειδών της Μεσογείου. Από κορυφαίοι θηρευτές, όμως, τείνουν να μετατραπούν σε ευάλωτα θηράματα.
Οπως καταγγέλλει η κυρία Μηλίου, στη χώρα μας δεν εφαρμόζονται μέτρα προστασίας των θαλάσσιων ειδών παρ΄ ότι πολλά είδη προστατεύονται στο πλαίσιο διεθνών και ευρωπαϊκών συνθηκών. Στις ελληνικές θάλασσες ελάχιστα είναι τα είδη καρχαρία που αλιεύονται στοχευμένα. Κυριότερη απειλή αποτελούν οι ακούσιες συλλήψεις (by-catch) αλλά και η ρύπανση. Πλαστικά απορρίμματα συχνά προκαλούν προβλήματα στα βράγχια και στα πτερύγια των καρχαριών.
«Η μείωση του πληθυσμού των καρχαριών μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες για τη βιοποικιλότητα και τα ιχθυαποθέματα» , σημειώνει η κυρία Μηλίου. Π ροκειμένου να αναστραφεί η τάση μείωσης του αριθμού των καρχαριών στις ελληνικές θάλασσες, όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες του «Αρχιπελάγους», απαιτείται εφαρμογή της εθνικής και της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την προστασία των απειλούμενων ειδών, συνολική διαχείριση των αλιευτικών δραστηριοτήτων, θεσμικό πλαίσιο για τον έλεγχο της αλιείας και ευαισθητοποίηση του κοινού. Προστασία όμως χρειάζεται ακόμη και το κοινό δελφίνι. Παρά την ονομασία του, την οποία οφείλει στον πληθυσμό του είδους κατά την αρχαιότητα (πρόκειται για το είδος που απεικονίζεται στις τοιχογραφίες της Κνωσού), στις ημέρες μας κάθε άλλο παρά «κοινό» είναι.
Σήμερα περιλαμβάνεται στη λίστα με τα πιο απειλούμενα είδη της Μεσογείου, καθώς στις τελευταίες δεκαετίες οι πληθυσμοί του έχουν υποστεί δραματική μείωση. Απροστάτευτα τα λιβάδια της Ποσειδωνίας Στη χώρα μας οι μεγαλύτερες εκτάσεις της Ποσειδωνίας- τα δάση της θάλασσας- καθώς και οι ύφαλοι ροδοφυκών παραμένουν αχαρτογράφητοι. Στις «φυκιάδες» της Ποσειδωνίας εκτιμάται ότι υπάρχουν περισσότερα από 300 είδη χλωρίδας, ενώ αποτελούν βιότοπο για περίπου 1.000 είδη πανίδας.
Οσο για τους υφάλους, για τον σχηματισμό τους υπολογίζεται ότι απαιτούνται περισσότερα από 7.000 χρόνια. Μια πρώτη καταγραφή ξεκίνησε η Greenpeace στη Ρήνεια, στη Μύκονο, στη Σύρο και στην Τήνο. «Για πρώτη φορά αποδεικνύεται με οπτικό υλικό η καταστροφή που έχει προκληθεί από τα συρόμενα αλιευτικά εργαλεία (μηχανότρατες) στη χλωρίδα του βυθού» σημειώνει η υπεύθυνη της εκστρατείας για το θαλάσσιο περιβάλλον στο ελληνικό γραφείο της Greenpeaceκυρία Αντζελα Λάζου. Και καταλήγει: «Οι εικόνες αυτές αποκαλύπτουν την έλλειψη μιας πολιτικής για την προστασία της θάλασσας».
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artId=293727&dt=14/10/2009
