«Αν και γυναίκα, δουλεύω επαγγελματικά από 13 χρονών σε αλιευτικό. Σήμερα, με περισσότερες από δύο δεκαετίες εμπειρίας στο ψάρεμα, η θάλασσα είναι πλέον η ζωή μου, την αγαπώ τόσα χρόνια δίπλα της! Φυσικά, είναι και ο τρόπος μου για να εξασφαλίζω το μεροκάματο, να βοηθώ οικονομικά την οικογένειά μου». Ξανοίγεται μόνη της μεσοπέλαγα, μέχρι και τέσσερις ώρες μακριά, και κρατάει στα χέρια της το τιμόνι του αλιευτικού της «Καπετάν Ανδρέας».
Ούτε τα 8 Μπωφόρ τον χειμώνα λογαριάζει, θα βγει και τότε για την καθημερινή ψαριά της. Στα 33 της σήμερα, η κ. Βάσω Μουλαρά είναι η μοναδική επαγγελματίας καπετάνισσα αλιευτικού στον Μούδρο της Λήμνου και εκπροσωπεί, ως εκλεγμένη πρόεδρός τους, και τους 49 άνδρες ψαράδες του νησιού της. «Μεγάλωσα μέσα στη θάλασσα. Έτυχε να χάσω από πολύ μικρή, 5 χρονών, τον πατέρα μου που ήταν ναυτικός, οπότε αναγκαστήκαμε με τον αδελφό μου και τη μητέρα μου να γίνουμε ψαράδες για να επιβιώσουμε.
Ο παππούς μου ασχολιόταν, από αυτόν έμαθε τη δουλειά η μητέρα μου και εγώ με τη σειρά μου από εκείνη. Από πιτσιρίκα, άρχισα σιγά σιγά να πηγαίνω κι εγώ στο ψάρεμα, στην Α΄ Γυμνασίου σταμάτησα και το σχολείο για να δουλέψω», λίγες ώρες πριν ξαναμπαρκάρει, αργά το βράδυ. «Τον χειμώνα βγάζω κεφαλόπουλα, σάλπες, λαβράκια και σκορπιούς, αυτή την εποχή ψαρεύω κυρίως μπαρμπούνια.
Αυτό το είδος απαιτεί νυχτερινή έξοδο, φεύγω δώδεκα ή μία τη νύχτα και πρέπει μέσα στο σκοτάδι να ρίξω τα "τυφλά" δίχτυα, τα μπαρμπουνόδιχτα, σε βάθη έως και 70 μέτρων. Με το ξημέρωμα, πάω πια και τα σηκώνω. Φέτος είναι και λίγο δύσκολη η χρονιά, τα ψάρια λιγόστεψαν, βγάζω μόνο έξι- επτά κιλά.
Παλαιότερα μια καλή ψαριά σήμαινε έως και 15 κιλά», λέει. Κάθε πρωί όταν επιστρέφει στην προκυμαία του Μούδρου έχει να ξεψαρίσει και να παραδώσει την πραμάτεια της στο τοπικό ψαράδικο. Κρατάει όμως και για τη δική της σπιτική σπεσιαλιτέ, τα μπαρμπούνια μαρινάτα! «Σίγουρα, ειδικά για μια γυναίκα αυτή η δουλειά είναι περισσότερο δύσκολη, κυρίως τον χειμώνα με τις άσχημες συνθήκες του καιρού. Αλλά και τότε, κι ας έχει κρύο και αέρα, ξεκινάω για ψάρεμα σχεδόν κάθε μέρα.
Έχω πια την εμπειρία ακόμα και σε τέτοιες δύσκολες θάλασσες. Με 5 Μπωφόρ, για μένα είναι... μπουνάτσα, έχω σηκώσει άγκυρα ενώ έξω έχει απαγορευτικό για τα μεγάλα πλοία! Βεβαίως και πρέπει να σέβεσαι τη θάλασσα, ποτέ δεν ξέρεις τι θα σου συμβεί, αλλά, όπως και να ΄χει, το μεροκάματο πρέπει να βγει, να κάθομαι δεν γίνεται. Θέλει δηλαδή να είσαι πάρα πολλές ώρες πάνω στο αλιευτικό, μπορεί να χρειαστεί να δουλέψεις όλη μέρα κι όλη νύχτα», σημειώνει η καπετάνισσα.
Από το... πιστολάκι στα μπαρμπουνόδιχτα!
Η 61χρονη Φωτεινή Γιαλούρη, στη Σκιάθο, ενισχύει με την αλιεία το οικογενειακό εισόδημα. Εδώ και δεκαεπτά χρόνια, δίνει «χείρα βοηθείας» στον ψαρά σύζυγό της, τον κύριο Σταμάτη. Τον συνοδεύει σχεδόν καθημερινά στο δεκάμετρο ξύλινο αλιευτικό τους «Θεόδωρος». Οι δυο τους φτάνουν μέχρι τη Σκόπελο και την Αλόννησο. «Όταν παντρεύτηκα άφησα στην άκρη την προηγούμενη δουλειά μου, την κομμωτική. Έτσι, μόλις τα τέσσερα παιδιά μου μεγάλωσαν, έμαθα από τον άντρα μου την τέχνη του και από τότε τον βοηθάω όσο μπορώ. Καλουμάρω (ξεμπλέκω με τα χέρια) τα δίχτυα κι αυτός τα ρίχνει, ενώ βαστάει και το τιμόνι. Στο μάζεμα πια το κρατάω εγώ», περιγράφει. Σήμερα, όπως λέει, απέμεινε η μοναδική γυναίκα επαγγελματίας αλιέας στο νησί της.
ΜΠΟΥΝΑΤΣΑ ΤΑ 5 ΜΠΩΦΟΡ!
«Με 5 Μπωφόρ για μένα είναι... μπουνάτσα, έχω σηκώσει άγκυρα ενώ έξω έχει απαγορευτικό για τα μεγάλα πλοία!» «Η θάλασσα είναι το πάθος μου» ΕΞΑΚΟΣΙΑ (!) κιλά γόπες σε μία και μόνη ψαριά σήκωσε από τη θάλασσα των Σποράδων η 54χρονη Ελένη Αγγελέτου, καπετάνισσα- επαγγελματίας αλιέας από το 1988, στη Σκύρο. «Κοπάδι ολόκληρο έτυχε να πέσει στο πέρασμά μου! Έχει συμβεί όμως και το αντίθετο: με 1.200 οργιές δίχτυα να πιάσω μόλις ένα κιλό μπαρμπούνια, δηλαδή τίποτα, ίσα τα έξοδα για το πετρέλαιο. Και φέτος, βγάζω κατά μέσο όρο μόνο πέντε κιλά. Πλέον το μεροκάματο βγαίνει εξαιρετικά δύσκολα, σε σύγκριση με το παρελθόν»
«Με 5 Μπωφόρ για μένα είναι... μπουνάτσα, έχω σηκώσει άγκυρα ενώ έξω έχει απαγορευτικό για τα μεγάλα πλοία!» «Η θάλασσα είναι το πάθος μου» ΕΞΑΚΟΣΙΑ (!) κιλά γόπες σε μία και μόνη ψαριά σήκωσε από τη θάλασσα των Σποράδων η 54χρονη Ελένη Αγγελέτου, καπετάνισσα- επαγγελματίας αλιέας από το 1988, στη Σκύρο. «Κοπάδι ολόκληρο έτυχε να πέσει στο πέρασμά μου! Έχει συμβεί όμως και το αντίθετο: με 1.200 οργιές δίχτυα να πιάσω μόλις ένα κιλό μπαρμπούνια, δηλαδή τίποτα, ίσα τα έξοδα για το πετρέλαιο. Και φέτος, βγάζω κατά μέσο όρο μόνο πέντε κιλά. Πλέον το μεροκάματο βγαίνει εξαιρετικά δύσκολα, σε σύγκριση με το παρελθόν»
Με γεμάτα ή άδεια τα τελάρα της, χρόνια τώρα καταφέρνει να κάνει στη θάλασσα το κέφι της, πάνω στο εξάμετρο καΐκι της «Ανατολή». Με αυτό φτάνει από τη Λιναριά μέχρι τη Σκυροπούλα και τις Τρεις Μπούκες, στο νότιο τμήμα του νησιού. «Στην αρχή ασχολήθηκα με το ψάρεμα εντελώς ερασιτεχνικά, έμπαινα έτσι απλά σε καμιά βάρκα. Αργότερα όμως, όταν δεν έβρισκα άλλη δουλειά, είπα να δω το χόμπι μου στα σοβαρά. Πήγα δίπλα σε άλλους ψαράδες και το έκανα επάγγελμα, έβγαλα και άδεια αλιείας. Με τον χρόνο απέκτησα και εγώ την απαραίτητη πείρα, δεν είναι και τίποτα δύσκολο άμα ξέρεις να ρίχνεις δίχτυα. Χρειάζεται ωστόσο μυϊκή δύναμη την ώρα που τα καλάρεις και πέφτουν στο νερό, αναγκαστικά κάνεις και... μπράτσα!
Μετράει και η τεχνική, να ξέρεις πώς να αφήνεις λάσκα το δίχτυ ή να το τραβήξεις ανάποδα για να μην μπλέξει στην προπέλα όποτε φυσά. Με έχουν βρει και θάλασσες, έχω ξεμείνει και από πετρέλαιο, είχα και μηχανική βλάβη. Ευτυχώς, τώρα με τα κινητά τηλέφωνα η βοήθεια έρχεται πιο εύκολα».
Στα «δίχτυα» των γυναικών
ΜΕΤΡΗΜΕΝΕΣ στα δάχτυλα είναι στην Ελλάδα οι γυναίκες που ασκούν αυτόνομα το αλιευτικό επάγγελμα. Αρκετές περισσότερες, όσες... ξεψαρίζουν ή ρίχνουν δίχτυα στο πλευρό του συζύγου τους ή άλλου άνδρα συναδέλφου τους, κυρίως σε Χαλκίδα, Αλεξανδρούπολη, Χαλκιδική και Πάτρα. Στη Νέα Μηχανιώνα της Θεσσαλονίκης, 110 σύζυγοι ψαράδων συγκροτούν εδώ και τρία χρόνια την Ένωση «Γυναίκες στην ΑλιείαΕλληνικό Δίκτυο». Έργο τους, σύμφωνα με την πρόεδρό τους κ. Μαριάννα Μαρίτσα, είναι η διαχείριση των οργανωτικών ζητημάτων του κλάδου και η προώθηση των αλιευμάτων στην αγορά.
