Παραδεχτείτε το. Μια ανύποπτη στιγμή, εκεί που βολτάρατε αμέριμνοι σε κάποιο ασβεστωμένο σοκάκι, ανάμεσα σε φουντωτές βουκαμβίλιες, την ώρα που ο ήλιος έδυε, σκεφτήκατε να τα παρατήσετε όλα και να μετακομίσετε μόνιμα σε αυτόν τον επίγειο παράδεισο. Να ξυπνάτε το πρωί και να βουτάτε σε κρυστάλλινα νερά, να λιάζεστε όλη μέρα στην ειδυλλιακή παραλία, να ξενυχτάτε τα βράδια στο ένα και μοναδικό μπαράκι, παρέα με τους φιλόξενους κατοίκους του χωριού, που εν τω μεταξύ θα έχουν γίνει φίλοι σας. Τον χειμώνα θα βρείτε και δουλειά, στην οποία θα κάνετε το πολύ δέκα λεπτά να φτάσετε το πρωί. Και όλα θα κυλούν ονειρικά.

Γράφει η Ηρώ Κουνάδη

Είναι, άραγε, όντως έτσι; Ζητήσαμε από έξι 20something μόνιμους κατοίκους νησιών να μας εξιστορήσουν με κάθε λεπτομέρεια τη ζωή στο νησί, ρίχνοντας το βάρος στο τι ακριβώς γίνεται όταν τα δρομολόγια των πλοίων αραιώνουν και οι τουρίστες φεύγουν. Τους ρωτήσαμε τα πάντα, από το πόση ώρα κάνουν να πάνε στη δουλειά και πώς περνούν τα βράδια, μέχρι το ποιες είναι οι αντικειμενικές δυσκολίες και γιατί αγοράζουν εμφιαλωμένο νερό. Πέντε από τους έξι δήλωσαν κατηγορηματικά ότι δε θα έφευγαν από το νησί για να ζήσουν κάπου αλλού. Τα συμπεράσματα δικά σας.

Έλα να πάμε στο νησί…
Η ποιότητα ζωής και η θάλασσα είναι που αναφέρουν όλοι ανεξαιρέτως όταν τους ρωτάμε τι αγαπούν περισσότερο στο νησί. Η ησυχία, οι ανθρώπινοι ρυθμοί, η επαφή με τον κόσμο και, βέβαια, ο καθαρός αέρας –ιδιαίτερα για όσους έχουν μετακομίσει σε νησιά από την Αθήνα– είναι τα υπόλοιπα πλεονεκτήματα. «Τα παιδικά και εφηβικά μου χρόνια ήταν σαφώς πιο υγιή και ανέμελα σε σχέση με εκείνα των παιδιών που μεγαλώνουν στην Αθήνα. Η ασφάλεια του να ξέρεις τους γύρω σου είναι μεγάλο πράγμα σε αυτές τις ηλικίες» προσθέτει ο Νίκος, 28 ετών (φωτό, αριστερά) που ζει μόνιμα στην Αίγινα από τότε που γεννήθηκε.

«Με τα χρόνια οι μόνιμοι κάτοικοι στο νησί έχουν αυξηθεί» λέει η συνομήλική του Μαργαρίτα, νέα μαμά η οποία ζει στην Παροικιά της Πάρου από τα 15 της χρόνια. «Έχουν ανοίξει παιδότοποι που παλαιότερα δεν υπήρχαν. Η οικοδομική ανάπτυξη είναι επίσης πολύ μεγάλη, ακόμα και σε χωριά. Αυξάνεται παράλληλα και ο τουρισμός και ανοίγουν συνεχώς καινούργια μαγαζιά, με αποτέλεσμα να έχουμε περισσότερες επιλογές για φαγητό και διασκέδαση, ακόμη και τον χειμώνα».

Πλεονέκτημα που θα ζήλευαν οι υπόλοιποι, που ως κάτοικοι μικρότερων ή πιο απομακρυσμένων από τα αστικά κέντρα νησιών παραπονιούνται σχεδόν ανεξαιρέτως για τις ελάχιστες επιλογές διασκέδασης που έχουν τον χειμώνα. «Δεν αντιμετώπισα ιδιαίτερες δυσκολίες στο νησί, γιατί είχα τα πάντα. Το μόνο που με ενοχλούσε είναι οι λίγες επιλογές στη διασκέδαση» αναφέρει χαρακτηριστικά η 23χρονη Σοφία (φωτό, δεξιά) η οποία διορίστηκε πέρυσι δασκάλα στην Αχαράβη της Κέρκυρας. Αυτό είναι και το παράπονο του 22χρονου Κώστα, φοιτητή στη Χίο: «Όσον αφορά τις εξόδους μου τα βράδια, οι επιλογές περιορίζονται σε καμιά δεκαριά μαγαζιά στο λιμάνι. Για φαγητό υπάρχουν περισσότερες επιλογές».

Η καθημερινότητα
Πείτε σε έναν μόνιμο κάτοικο νησιού ότι κάνετε μία ώρα να πάτε στη δουλειά όταν έχει κίνηση, και το πιθανότερο είναι ότι θα εισπράξετε εκείνο το βλέμμα που κινείται μεταξύ οίκτου και απορίας. Κανείς από όσους ρωτήσαμε δεν κάνει περισσότερα από δέκα λεπτά για να φτάσει το πρωί στη δουλειά. Η Σοφία, μάλιστα, τονίζει ότι χρειάζεται «γύρω στα δέκα λεπτά με το αυτοκίνητο, επειδή ο δρόμος είναι κακός».

Η καθημερινή ζωή στο νησί αλλάζει άρδην ανάλογα με την εποχή του χρόνου. «Το καλοκαίρι είναι σαφώς καλύτερα, γιατί υπάρχουν περισσότεροι επισκέπτες και όπως είναι φυσικό η καθημερινότητα είναι πιο έντονη και πιο ευχάριστη. Τον χειμώνα η ζωή είναι πιο οικογενειακή. Περνάμε πολύ περισσότερες ώρες στο σπίτι με φίλους» εξηγεί η Ειρήνη, 29 χρονών, η οποία ζει από παιδί και εργάζεται στην Αίγινα.

Για την Μαργαρίτα, βέβαια, η οποία δουλεύει στην οικογενειακή επιχείρηση στην Παροικιά, τα πράγματα είναι διαφορετικά. «Το καλοκαίρι, μαζί με τον κόσμο, αυξάνεται και η δουλειά μας. Στον ελάχιστο χρόνο που μας απομένει προσπαθούμε να απολαύσουμε για λίγο το μπάνιο στη θάλασσα και τη νυχτερινή ζωή. Η αυξημένη κίνηση, βέβαια, δίνει ζωή στο νησί» εξηγεί. Σε αυτό συμφωνεί και η Σοφία, από την Κέρκυρα: «μπορεί να μην είναι αυτό που θα έλεγες νέκρα, αλλά σε πιάνει κάτι από την υπερβολική ησυχία τον χειμώνα» λέει.

Ο Αντώνης, 28 χρονών (φωτό, αριστερά) που ζει μόνιμα στην Αίγινα, όπου και γεννήθηκε, συνοψίζει τις αντικρουόμενες απόψεις περί καθημερινότητας, λέγοντας ότι αυτό που αγαπά, τελικά, περισσότερο στο νησί είναι «ο κόσμος το καλοκαίρι, και η ησυχία τον χειμώνα».

Κυριακή, γιορτή και σχόλη
Με τις περιορισμένες επιλογές διασκέδασης και την έλλειψη κινηματογράφων και θεάτρου στα νησιά να αποτελούν το μεγάλο παράπονο όλων, δε θα περίμενε κανείς να μιλούν με ενθουσιασμό για την… εξωσχολική καθημερινότητά τους. Κι όμως. «Οργανώνουμε συγκεντρώσεις σε σπίτια με φίλους που έχουν κι εκείνοι παιδιά, παίζουμε επιτραπέζια στο σπίτι, βγαίνουμε για φαγητό έξω, πηγαίνουμε για καφέ με θέα στη θάλασσα» λέει η Μαργαρίτα, περιγράφοντας τα χειμερινά απογεύματα και βράδια στην Πάρο.

Η Σοφία, ως η μικρότερη της παρέας, βγαίνει περισσότερο στην Κέρκυρα. «Τη δουλειά ακολουθεί σχεδόν πάντα καφές και φαγητό με φίλους» λέει. «Τον περασμένο Χειμώνα έκανα και μαθήματα Ιταλικών τα απογεύματα, και το βράδυ έβγαινα συνήθως για χαλαρό ποτάκι. Στην Αχαράβη τον χειμώνα είναι γύρω στα τέσσερα μπαρ ανοιχτά, αλλά το καλοκαίρι ανοίγουν μερικά ακόμη».

Ο Αντώνης στην Αίγινα αφιερώνει μεγάλο μέρος του ελεύθερου χρόνου του στο χόμπι του, την ξυλογλυπτική. «Χόμπι, βόλτα, ταινία, σουβλάκι, μπύρα», με αυτήν την σειρά, περιγράφει την εκτός δουλειάς ημέρα του.

Τα προβλήματα
Η έλλειψη νοσοκομείου σχεδόν σε όλα τα νησιά είναι το πρώτο και σημαντικότερο πρόβλημα για όλους. «Μας προκαλεί έντονη ανασφάλεια, ειδικά σε όσους έχουμε μικρά παιδιά» λέει η Μαργαρίτα (φωτό, δεξιά), από την Πάρο. «Έχω αναγκαστεί πολλές φορές να φύγω άρον-άρον με πλοίο ή αεροπλάνο για νοσηλεία στο Παίδων, με όλες τις δυσκολίες που κάτι τέτοιο συνεπάγεται, ειδικά αν δεν έχεις σπίτι να μείνεις, μέσο να κυκλοφορήσεις και χρειαστεί να παραμείνεις στην Αθήνα μέρες».

Τα περισσότερα νησιά υποφέρουν, επίσης, από την έλλειψη νερού. «Αν και σε απόσταση μικρή από την Αθήνα, τα προβλήματα ύδρευσης είναι μεγάλα» εξηγεί ο Νίκος για την Αίγινα, που γίνεται συχνά θέμα είδησης τα καλοκαίρια, εξαιτίας της έλλειψης υδρευτικού συστήματος. «Αναγκαζόμαστε να αγοράζουμε το νερό που πίνουμε, διότι δεν υπάρχει κεντρικός υδρευτικός αγωγός να μας παρέχει καθαρό πόσιμο νερό. Φέρνουν νερό με την υδροφόρα σε καθημερινή βάση, το οποίο όμως δεν πίνεται».

«Θα ήθελα να υπάρχει καλύτερη αστυνόμευση, και τακτικότερη συγκοινωνία, για την ασφάλεια των κατοίκων» προσθέτει η Ειρήνη, μιλώντας για τις ελλείψεις στην Αίγινα. Παρ’ όλο που το νησί της είναι από τα «ευνοημένα», λόγω της μικρής απόστασης από τον Πειραιά, με τακτικότατα δρομολόγια (σχεδόν ανά μία ώρα) το καλοκαίρι, τον χειμώνα η αραιή σύνδεση σε συνδυασμό με την έλλειψη νοσοκομείου συνεπάγονται σοβαρότατο κίνδυνο για κάποιον που αρρωσταίνει ή πέφτει θύμα τροχαίου ατυχήματος.

Γεγονός που δεν είναι σπάνιο, καθώς, όπως επισημαίνει ο Νίκος, «οι δρόμοι είναι σε άθλια κατάσταση, με μεγάλες λακκούβες, κακής ποιότητας πίσσα και τσιμέντο. Η σήμανση είναι ελλιπής, και τα τροχαία ατυχήματα πολλά». Το ίδιο παράπονο έχει από τους δρόμους της Κέρκυρας και η Σοφία. «Θα άλλαζα αν μπορούσα τον δρόμο προς την Χώρα της Κέρκυρας γιατί είναι αρκετά παλιός και γεμάτος στροφές» λέει. Ο Κώστας (φωτό, αριστερά) πιστεύει ότι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα στη Χίο είναι «το κυκλοφοριακό μέσα στην πόλη, οι περιορισμένες θέσεις πάρκινγκ και το χάος που δημιουργείται με την άφιξη πλοίου στο λιμάνι».

Η Μαργαρίτα, από την Πάρο, δεν παραλείπει, τέλος, να αναφερθεί και στο κατ’ εξοχήν… «χόμπι» της νησιωτικής κοινωνίας. «Λόγω του ότι ζούμε σε μικρή κοινωνία, μαθαίνονται και σχολιάζονται τα πάντα. Τίποτα δεν μένει κρυφό» εξηγεί.

Δεν πάμε για άλλες πολιτείες
Με την εξαίρεση του 28χρονου Νίκου, ο οποίος ετοιμάζεται αυτές τις μέρες να μετακομίσει στην Αθήνα, κανείς εκ των υπολοίπων δεν σχεδιάζει να φύγει άμεσα από το νησί. «Δε θα έφευγα με τίποτα από την Πάρο» λέει χαρακτηριστικά η Μαργαρίτα. «Έχω ζήσει στην Αθήνα, και η ποιότητα ζωής απλά δεν συγκρίνεται. Έχω συνηθίσει τους ρυθμούς εδώ και στην Αθήνα τρελαίνομαι».

Ακόμη και οι μικρότεροι της παρέας, που παραπονιούνται για την περιορισμένη νυχτερινή ζωή στα νησιά, δε δείχνουν πρόθυμοι να φύγουν για να ζήσουν μόνιμα κάπου αλλού. «Δεν ξέρω αν θα έμενα για πάντα στην Αχαράβη, αλλά η προοπτική του να μένω μόνιμα στη Χώρα της Κέρκυρας μου φαίνεται μια χαρά» λέει η 23χρονη Σοφία, ενώ ο Κώστας προσθέτει ότι, αν και δεν είναι αποκλειστικά στο χέρι του, θα ήθελε να βρει δουλειά και να μείνει μόνιμα στη Χίο αφού ολοκληρώσει τις σπουδές του εκεί.

«Το αγαπώ το νησί μου. Είναι και η οικογένειά μου εδώ» λέει η Ειρήνη, εξηγώντας γιατί δεν θα ήθελε να φύγει από την Αίγινα για να ζήσει κάπου αλλού, ενώ ο συμπατριώτης της Αντώνης είναι ακόμη πιο κατηγορηματικός: «όχι, γιατί έτσι μας αρέσει» απαντά στο ενδεχόμενο μιας επικείμενης μετακόμισης. Και το εννοεί.