Φίλοι μου,
Προχθές με ρώτησε κάποιος φίλος που δεν είχε έρθει ξανά στη Σαντορίνη, πως είναι να ζεις σε ένα ξερονήσι;
Είμαι σίγουρος ότι την ερώτηση αυτή την έχουν δεχτεί πολλοί μόνιμοι κάτοικοι του νησιού μας, αλλά μπορεί να είναι και απορία πολλών άλλων που το έχουν επισκεφτεί στο παρελθόν και δεν το εξέφρασαν .
Η απάντηση μου ήταν ξεκάθαρη από την αρχή στον φίλο μου. Ποιος σου είπε ότι η Σαντορίνη είναι ξερονήσι και ξερότοπος;
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με την σειρά, ας δούμε αν πράγματι αυτό το στολίδι του πλανήτη μας είναι ξερονήσι.
Ξερονήσι κατά το λεξικό μας είναι το ξερό και άγονο νησί. Ε! λοιπόν η Σαντορίνη μας είναι άγονο νησί;
Στη Σαντορίνη, καλλιεργούμε σε πολύ ικανοποιητικές ποσότητες, εδώ και πάρα πολλά χρόνια, σταφύλια, φάβα, κριθάρι, ντοματάκια, φιστίκι τύπου Αιγίνης, όλα προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας και γεύσης.
Επίσης καλλιεργούμε σχεδόν όλα τα κηπευτικά. Αρχηγός είναι η άσπρη και πράσινη μελιτζάνα, κολοκυθάκια, κατσούνια (γνωστά σε πολλούς ως ξυλάγγουρα), γούλες και ένα σωρό άλλα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τις εξαγωγές που έκαναν οι παραγωγοί μας σε μπιζέλι νάνο (αρακάς γλυκύτατος σαν μέλι) και κουκιά, που είναι γνωστό ότι στην λαχαναγορά των Αθηνών έκαναν αγώνα οι έμποροι για να έχουν αυτά τα προϊόντα.
Μπορεί όμως να βρει κανείς ελεύθερα στην φύση κάπαρη, ρίγανη, θρούμπι (θρίμπα), σαφράν(ζαφορά) και ένα σωρό ακόμα αρωματικά βότανα, και βρώσιμα χορταρικά, εξ ίσου εξαιρετικής ποιότητας και μοναδικής γεύσης όπως όλα άλλωστε τα προϊόντα του νησιού μας. Ακόμα και τα φρούτα όπως τα σύκα και τα φραγκόσυκα είναι μοναδικά σε γεύση.
Οι διακρίσεις, τα βραβεία και οι πρωτιές των σαντορινιών παραγωγών και προϊόντων, το αποδεικνύουν με κάθε συμμετοχή σε εκθέσεις τροφίμων Πανελλαδικά και Διεθνώς.
Τελικά η Σαντορίνη ποτέ δεν ήταν ξερονήσι ή ξερότοπος. Τα ευρήματα στις Ανασκαφές του Ακρωτηρίου, έχουν δείξει ότι πέραν από τον πολιτισμό που είχε αναπτυχτεί στο νησί μας, που είναι διεθνώς γνωστός, βρέθηκαν απολιθώματα από σπόρους, και προϊόντα που φυλασσόταν σε πιθάρια και ανάλογα σκεύη. Αυτό και το γεγονός ότι έχουν βρεθεί απολιθωμένα κλαδιά και φύλλα ελιάς , φοίνικα, και άλλων δένδρων ηλικίας πολύ μεγαλύτερης των ανασκαφών του Ακρωτηρίου, μαρτυρούν πως η Σαντορίνη ποτέ δεν ήταν ξερονήσι.
Θα ήταν μεγάλη μου παράλειψη, να μην αναφέρω την πολύ μεγάλη παραγωγή βαμβακιού, που εκτός από την τοπική βιομηχανία που αναπτύχτηκε για αυτό το μοναδικό είδος βαμβακιού, οι παραγωγοί εξήγαγαν το προϊόν και σε άλλες χώρες.
Δεν ξέρω αν βοηθούσε τώρα να απαριθμήσουμε τα προϊόντα που παράγει η Θηραϊκή γη μας, αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι δεν μπορεί κανείς να το αναφέρει πλέον ως ξερονήσι.
Θα θελα όμως να αναφερθώ σε ένα ακόμα πιο ατράνταχτο στοιχείο ότι η Σαντορίνη δεν είναι ξερονήσι και ξερότοπος. Το στοιχείο αυτό είναι το σκόρπιο δάσος του νησιού μας, μάλιστα …. σκόρπιο, καλά διαβάζετε.
Η διάσπαρτη χλωρίδα του νησιού μας, έχει περίπου 7.530 άγρια και καρποφόρα δένδρα ή άτομα, όπως τα αναφέρει η Δασική υπηρεσία. Μια μικρή περιγραφή αυτών είναι 2.862 ευκάλυπτοι, 2758 αλμυρίκια, 140 ελαιόδεντρα (τα 100 στην ευθεία Φηρών Πύργου), 240 φοίνικες διαφόρων ειδών, 380 κυπαρίσσια, πεύκα και κουκουναριές, 150 τζιτζιφιές, 120 μιμόζες και 880 διάφορα άλλα δασικά και καρποφόρα δένδρα. Στα παραπάνω, δεν αναφέρω τα δένδρα στην πλαγιά του μέσα βουνού στο Καμάρι, του Προφήτη Ηλία, όπως επίσης το δασάκι του Καρτεράδου (10 περίπου στρεμμάτων), και το γνωστό κάμπινγκ Καμαρίου (περισσότερο από 15 στρέμματα).
Αν υποθέσουμε ότι ένα στρέμμα χωρεί περίπου 30-35 τέτοια τεράστια δένδρα τότε έχουμε ένα δάσος έκτασης τουλάχιστον 250 στρεμμάτων. Ένα δάσος διάσπαρτο στο οδικό δίκτυο, που καθημερινά συρρικνώνετε, κινδυνεύει, και κανείς δεν φροντίζει. Κανείς δεν φροντίζει όχι μόνον για την συντήρηση ή την αύξηση αυτού του πληθυσμού, αλλά για την μείωση και την καταστροφή των δένδρων που έχουν απομείνει.
Στην υψηλή αυτή βλάστηση του νησιού μας που φυσικά δεν είναι μεγάλη (λόγο αέρα), πρέπει να προσθέσουμε τις φιστικιές, τις χαρουπιές, τις συκιές και φυσικά τις ελιές. Ιδιαίτερα οι ελιές που τα τελευταία χρόνια αρχίζουν πολλοί να μετατρέπουν κυρίως χέρσα χωράφια (αυτό είναι πολύ παρήγορο) σε ελαιώνες.
Αυτά είπα στον φίλο μου για το ‘ξερονήσι μας’. Αυτόν νομίζω τον έπεισα και μάλιστα μου ζήτησε να οργανωθούμε όσο καλλίτερα μπορούμε ώστε τον φετινό χειμώνα να προσπαθήσουμε να αυξήσουμε το πράσινο στο νησί μας.
Με εκτίμηση
Μάρκος Ζώρζος
πηγή: etsigianaperaseihora