Σαντορινιός: Κορωνοϊός και Θεία Μετάληψη - Πρόταση (& πρόσκληση) για επιστημονική διερεύνηση του θέματος

Γράφει Θ. Ι. Ρηγινιώτης

Ενώ ο παγκόσμιος πανικός για την εξάπλωση του κορωνοϊού διογκώνεται (δίκαια ή υπερβολικά, ο χρόνος θα δείξει), η συζήτηση ήρθε, όπως ήταν επόμενο, και στο θέμα της θείας κοινωνίας.

Εκτός των άλλων, διαβάζουμε τα εξής:

1) «Κοροναϊός: Σάλος με λοιμωξιολόγο που δήλωσε πως “όσοι θέλουν να κοινωνήσουν δεν πρέπει να φοβούνται”. Αίσθηση έχει προκαλέσει μια δημόσια δήλωση καθηγήτριας λοιμωξιολογίας του ΕΚΠΑ [Πανεπιστημίου Αθηνών] σχετικά με την θεία κοινωνία. Όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους σχετικά με το αν υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης από την μετάληψη στην εκκλησία, η κα Ελένη Γιαμαρέλλου απάντησε, μεταξύ άλλων, πως “τα άτομα που θέλουν να κοινωνήσουν δεν πρέπει να φοβούνται ότι από τη θεία κοινωνία μπορεί να μεταδοθεί ποτέ μικρόβιο” (…)» (από εδώ).

2) «Την αντίδραση της Ομοσπονδίας Νοσοκομειακών Γιατρών προκάλεσαν οι δηλώσεις της καθηγήτριας λοιμωξιολογίας του ΕΚΠΑ Ελένης Γιαμαρέλλου, ότι ο κοροναϊός δεν κολλάει από την Θεία Λειτουργία. Οι νοσοκομεiακοί γιατροί κάνουν λόγο για παραπληροφόρηση της κοινής γνώμης σε σοβαρά θέματα δημόσιας υγείας. Με ανακοίνωσή της η Ομοσπονδία των Νοσοκομειακών γιατρών μιλά για απαράδεκτες τοποθετήσεις επιστημόνων (…) Γι’ αυτό συνιστώνται τα αναγκαία προφυλακτικά μέτρα. Οι συστάσεις αυτές φυσικά και δεν περιλαμβάνουν εξαιρέσεις για λόγους θρησκευτικούς, μυστηριακούς ή μεταφυσικούς» (από εδώ).

3) «Την ώρα που επιστήμονες εκφράζονται με σοβαρότητα και ψυχραιμία σχετικά με το ζήτημα του νέου κορονοϊού και ειδικότερα με το αν αυτός μεταδίδεται από τη Θεία Κοινωνία, ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης καταφέρεται με αήθεις χαρακτηρισμούς απέναντι σε όσους συνεχίζουν να συμμετέχουν στα μυστήρια της Εκκλησίας. Στο πλαίσιο συζήτησης στη Βουλή, ο κ. Πολάκης χαρακτήρισε “Χριστιανοταλιμπανισμό” το γεγονός πως απαγορεύθηκαν οι καρναβαλικές εκδηλώσεις αλλά όχι η “Αγία Μετάληψη από το ίδιο κουτάλι” και αυτό σύμφωνα με τον ίδιο “για να μην μουτρώσουν οι ιερωμένοι” όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ενώ κάλεσε τον αρμόδιο φορέα του υπουργείου να βγάλει άμεσα τη σχετική ανακοίνωση» (από εδώ).

Από τη δημοσίευση αυτού του άρθρου μέχρι τώρα, ωστόσο, έχουν ενταθεί οι φωνές (ή οι κραυγές) ενάντια σε όσους αρθρώνουν λόγο υπέρ της θείας κοινωνίας. Εδώ διενεργείται και ψήφισμα για να επιβληθούν κυρώσεις στην καθηγήτρια κυρία Γιαμαρέλλου, την οποία - εννοείται - το ιστολόγιό μας συγχαίρει και στηρίζει.

Ας εξετάσουμε το ζήτημα χωρίς προκαταλήψεις. Η βεβαιότητα ημών των χριστιανών ότι μέσω της θείας κοινωνίας δεν μεταδίδεται ούτε ο κορωνοϊός ούτε καμία άλλη μεταδοτική ασθένεια δεν οφείλεται σε «λόγους θρησκευτικούς, μυστηριακούς ή μεταφυσικούς», όπως έχει την εντύπωση η Ομοσπονδία των Νοσοκομειακών Γιατρών, καθώς αναφέρεται στο δημοσίευμα, αλλά στα εμπειρικά δεδομένα. Και η κα Γιαμαρέλλου είναι προφανές ότι μιλάει με βάση αυτά τα δεδομένα και όχι απλώς με βάση τις πεποιθήσεις της. Μάλιστα, όσοι ανησυχούν για τη θεία κοινωνία, μπορούμε να πούμε ότι αρνούνται τα δεδομένα και εκείνοι μιλούν με βάση τις πεποιθήσεις τους.

Το ότι δεν μιλάμε με βάση μεταφυσικές πεποιθήσεις φαίνεται από το ότι κανείς δεν λέει ότι δεν υπάρχει περίπτωση μετάδοσης του ιού λόγω του συγχρωτισμού και του συνωστισμού μέσα στους ναούς ή από τον ασπασμό των ιερών εικόνων και των άλλων ιερών αντικειμένων της Εκκλησίας. Έτσι, ο μητροπολίτης Μεσογαίας Νικόλαος π.χ. (φυσικός επιστήμονας, ως γνωστόν), σε ανακοίνωσή του, μεταξύ άλλων έγραψε:

«…Όσοι έχουν συμπτώματα γρίπης, βήχα, φτέρνισμα, πυρετό, ίσως κάποια κακουχία, πόνο στον λαιμό, καλό είναι να αποφύγουν να έρχονται στις ακολουθίες για όσο καιρό χρειάζεται η αποκατάσταση της υγείας τους, ώστε και οι ίδιοι να προστατευθούν και τους υπόλοιπους να προστατεύσουν από ανεπιθύμητες εξελίξεις. Η Εκκλησία εύχεται [=προσεύχεται] και “υπέρ των εν ασθενείαις κατακειμένων”, αλλά και “υπέρ των δι’ ευλόγους αιτίας απολειφθέντων”, για όσους είναι ασθενείς και για όσους απουσιάζουν δικαιολογημένα από τή σύναξη. Οι υγιείς προσεύχονται για τους ασθενείς από τον ναό και οι ασθενείς για τους υγιείς και τον εαυτό τους από το σπίτι» (ολόκληρο εδώ).

Ο μητροπολίτης Κορέας Αμβρόσιος, επίσης, σε μια χώρα σφόδρα πληγείσα από τον ιό, έγραψε: «…Γι αυτό τον λόγο παρακαλούμε όλους τους πιστούς να ακολουθήσουν τις κάτωθι οδηγίες μέχρι την λήξη του προβλήματος:

1. Κατά την διάρκεια της θείας Λατρείας στους Ιερούς Ναούς μας όλοι οι πιστοί θα φορούν μάσκες.

2. Πριν την είσοδό τους στον ναό θα απολυμαίνουν τα χέρια τους με απολυμαντικό που υπάρχει στην είσοδο του ναού.

3. Δεν θα χαιρετούν κανέναν με χειραψία.

4. Δεν θα φιλούν το χέρι των κληρικών.

5. Δεν θα φιλούν τις εικόνες αλλά θα τις προσκυνούν τιμητικά με υπόκλιση.

6. Δεν θα χρησιμοποιούν τα λειτουργικά βιβλία κατά την ώρα της προσευχής.

7. Το Αντίδωρον θα το λαμβάνουν όχι από τον λειτουργό, αλλά μόνοι τους κατά την έξοδό τους από τον ναό.

8. Δεν θα παρατίθεται το κοινό γεύμα αγάπης μετά την θ. Λειτουργία της Κυριακής.

9. Δεν θα γίνονται οι διάφορες συναντήσεις πιστών και κατηχουμένων» (από το ίδιο δημοσίευμα).

Ο λόγος, για τον οποίο επιμένουμε ότι συγκεκριμένα μέσω της θείας κοινωνίας δεν υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης του ιού, είναι ότι η εμπειρία βεβαιώνει ότι ποτέ δεν έχει μεταδοθεί ασθένεια με αυτό τον τρόπο. Αυτό θα έπρεπε να το γνωρίζουν όσοι ανησυχούν και να το λάβουν υπόψιν, άσχετα ότι έρχεται σε αντίθεση με τις δικές τους θρησκευτικές πεποιθήσεις, σύμφωνα με τις οποίες προφανώς η θεία κοινωνία δεν είναι αληθινό σώμα και αίμα Χριστού, αλλά μόνο ψωμί και κρασί που «απλώς συμβολίζουν» το σώμα και το αίμα του.

Υπενθυμίζω ότι αντίστοιχη συζήτηση έγινε προ ετών, λόγω της «γρίπης των χοίρων», και παρότι δεν υπήρξε κάποιο μέτρο περιορισμού ή μετατροπής της συμμετοχής της θείας κοινωνίας, κανένα κρούσμα δεν παρατηρήθηκε.

Για να διαπιστωθεί όμως αν όλα αυτά είναι βάσιμα, νομίζω πως είναι καιρός να γίνει μια επιστημονική μελέτη του ενδεχομένου μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών από το άγιο ποτήριο. Η μελέτη αυτή προτείνουμε να γίνει με μέτρηση δύο στοιχείων:

α) Αν μετά τις μεγάλες γιορτές και τις άλλες ημέρες, κατά τις οποίες οι χριστιανοί συνηθίζουμε να κοινωνούμε κατά χιλιάδες (όπως η Α΄ Κυριακή της Μ. Σαρακοστής, η Μ. Πέμπτη και το Μ. Σάββατο), παρατηρείται στα νοσοκομεία και τις κλινικές αύξηση του αριθμού των ασθενών με μεταδοτικές ασθένειες (γενικώς, γιατί δεν υπάρχει μόνον ο κορωνοϊός, που έχει γίνει τηλεοπτικός αστέρας αυτές τις μέρες).

β) Πόσοι ιερείς με μεταδοτικές ασθένειες νοσηλεύονται κατά καιρούς στα νοσοκομεία και τις κλινικές, δεδομένου ότι όλοι οι ιερείς, μετά από κάθε θεία λειτουργία, με την ίδια «λαβίδα» (το κουτάλι της θείας κοινωνίας) αποτελειώνουν όλη την ποσότητα της θείας κοινωνίας που έχει απομείνει αφού έχουν κοινωνήσει όλοι οι υπόλοιποι χριστιανοί. Το ίδιο μάλιστα συμβαίνει και με τους ιερείς των νοσοκομείων, οι οποίοι κοινωνούν ασθενείς και στη συνέχεια «καταλύουν» (αποτελειώνουν) τη θεία μετάληψη οι ίδιοι.

Αυτά δεν ισχύουν μόνο στη χώρα μας, αλλά και στις χώρες του Τρίτου Κόσμου, όπου οι ορθόδοξοι χριστιανοί και οι ιερείς τους κοινωνούν μέσα σε πραγματικά θανατηφόρες επιδημίες, όπως η πρόσφατη επιδημία του ιού Έμπολα στη Σιέρα Λεόνε, για την οποία ο ιεραπόστολος π. Θεμιστοκλής Αδαμόπουλος κλήθηκε να φύγει από τη χώρα και αρνήθηκε, λέγοντας ότι, αν είναι να πεθάνει, ας πεθάνει μαζί με τους ανθρώπους που αγάπησε. Και φυσικά συνέχισε να λειτουργεί και να κοινωνεί τους χριστιανούς και τον εαυτό του – και «ζει και βασιλεύει».

Σε συνέντευξη είπε: «Μόνο οι λειτουργίες της Εκκλησίας επιτρέπονταν και αυτές για λίγες ώρες την ημέρα. Όλες οι άλλες δημόσιες συγκεντρώσεις και δραστηριότητες είχαν απαγορευτεί. Τα πάντα είχαν κλείσει. Τότε άρχισε η διεθνής κοινότητα να βλέπει τη σοβαρότητα της κατάστασης κι άρχισε να στέλνει βοήθεια σε φάρμακα και άλλα αντικείμενα προστασίας, όπως γάντια, μάσκες και αντισηπτικά» (Ζωή και θάνατος στο «σημείο μηδέν» του Έμπολα. Ένας ορθόδοξος ιερέας δίνει το παρόν [φωτο]).

Είμαι βέβαιος ότι, ακόμη και χωρίς μέτρηση, αν από τη θεία μετάληψη μεταδίδονταν ασθένειες, αυτό θα είχε γίνει αντιληπτό εδώ και δεκαετίες, είτε από τους θανάτους των ιερέων, είτε από την εξάπλωση των ασθενειών στους απλούς πιστούς. Και βέβαια η ίδια η Εκκλησία θα είχε αλλάξει τον τρόπο συμμετοχής στο μυστήριο ή έστω τον τρόπο που ολοκληρώνεται από τους ιερείς (δεν θα διακινδύνευε να πεθαίνουν οι ιερείς της κοινωνώντας με την ίδια λαβίδα με τους χιλιάδες άλλους χριστιανούς). Όμως, για να λήξει διά παντός αυτή η συζήτηση, ας γίνει μια σοβαρή τέτοια μέτρηση, ώστε να υπάρχουν επίσημα και έγκυρα επιστημονικά στοιχεία, που θα επιβεβαιώνουν το ζήτημα.

Ας αναφέρουμε, κλείνοντας αυτό το άρθρο, ότι προπαντός σε δύσκολες περιόδους της ιστορίας οι άνθρωποι αισθάνονται την ανάγκη να κοινωνήσουν, για να ενισχυθούν πνευματικά. Συνεπώς, η θεία κοινωνία είναι για μας ένα πνευματικό όπλο. Η λήξη του συναγερμού για τον κορωνοϊό (που εύχομαι να συμβεί σύντομα και να μην έχει αφήσει πίσω του θύματα) περιμένω να προσθέσει άλλο ένα δεδομένο στο ότι «από το Άγιο Ποτήριο κολλάς μόνο Χριστό», όπως έγραψε κάποιος μπλόγκερ, και όχι ασθένειες.

Καλή Μεγάλη Σαρακοστή σε όλο τον κόσμο, λοιπόν, αδελφοί, και καλή Ανάσταση.

Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος για το ζήτημα του κορωνοϊού (9/3/2020)

Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, με αίσθημα ευθύνης έναντι του Θεού, της εκκλησιαστικής κοινότητος, αλλά και όσων στέκονται με διάθεση κριτικής ή και αντίθεσης έναντι Αυτής, κατά την σημερινή συνεδρίαση Αυτής συζήτησε, μεταξύ άλλων, και το ζήτημα του νέου κορωνοϊού (Covid-19), για το οποίο έγκαιρα απεστάλη ήδη Εγκύκλιο Σημείωμα προς τις Ιερές Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος, σε συνεργασία με τις αρμόδιες Κρατικές Αρχές, με σκοπό την συμβολή της Εκκλησίας στην προσπάθεια για την πρόληψη διασποράς της νόσου, την οποία προκαλεί ο νέος αυτός ιός.

Η Ιερά Σύνοδος κατά την σημερινή συνεδρίαση Αυτής απεφάσισε και πάλι να απευθυνθεί προς τον Ιερό Κλήρο και τον ευσεβή Ορθόδοξο Λαό καί πατρικά να προτρέψει και να επισημάνει τα εξής:

1) Να εντείνουμε όλοι τις προσευχές μας προς τον Νικητή της φθοράς και του θανάτου Κύριο Ιησού Χριστό, ώστε να διαφυλάξει υγιή και ακέραιο τον Λαό Του. Προς τον σκοπό αυτό παρακαλεί τους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες να συστήσουν στους Εφημερίους, ώστε πριν την Απόλυση της Θείας Λειτουργίας της ερχομένης Β΄ Κυριακής των Νηστειών (15-3-2020), να τελεσθεί Δέηση σε όλους τους Ιερούς Ναούς της Εκκλησίας της Ελλάδος, υπέρ της αποτροπής εξαπλώσεως της νόσου.

2) Να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα, κατά τις συστάσεις των αρμοδίων κρατικών Αρχών, προς τον σκοπό της διασποράς του ιού: α) Τακτικό και καλό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι. β) Χρησιμοποίηση αντισηπτικών με οινόπνευμα. γ) Τήρηση αποστάσεων από όποιον παρουσιάζει συμπτώματα. δ) Να γίνεται επιμελής καθαριότητα των επιφανειών και σωστός αερισμός των Ιερών Ναών και των λοιπών εκκλησιαστικών χώρων. ε) Προτρέπονται όσοι παρουσιάζουν συμπτώματα ασθενείας, αλλά και όσοι ανήκουν στις υγειονομικώς ευπαθείς ομάδες, πάσχοντες από αναπνευστικά προβλήματα ή σακχαρώδη διαβήτη ή καρδιαγγειακά νοσήματα, ως και οι ανοσοκατεσταλμένοι, να αποφύγουν προσωρινώς την έξοδο από την οικία τους, εάν δεν είναι απολύτως απαραίτητο, να είναι ακόμη πιο προσεκτικοί στην σχολαστική υγιεινή και καθαριότητα, να αποφύγουν τους χώρους μαζικής συναθροίσεως καθώς και τους ασπασμούς και εναγκαλισμούς, χάριν της προστασίας της υγείας των ιδίων αλλά και των αδελφών τους. στ) Όποιος παρουσιάζει συμπτώματα να επικοινωνεί με την τηλεφωνική γραμμή 1135, η οποία επί 24ώρου βάσεως θα παρέχει πληροφορίες σχετικά με τον νέο κορωνοϊό.

Προς τον σκοπό της ενημέρωσης του πιστού λαού, η Ιερά Σύνοδος απεφάσισε την εκτύπωση ειδικού ενημερωτικού φυλλαδίου με τις παραπάνω οδηγίες και την διανομή του στους Ιερούς Ναούς.

3) Για τα μέλη της Εκκλησίας, η προσέλευση στην Θεία Ευχαριστία και η κοινωνία από το Κοινό Ποτήριο της Ζωής, ασφαλώς και δεν μπορεί να γίνει αιτία μετάδοσης ασθενειών, γιατί οι πιστοί όλων των εποχών, γνωρίζουν ότι η προσέλευση στη Θεία Κοινωνία, ακόμη και εν μέσω πανδημίας, συνιστά αφ᾿ ενός μια έμπρακτη κατάφαση αυτοπαράδοσης στον Ζώντα Θεό, και αφ᾿ ετέρου τρανή φανέρωση αγάπης, η οποία κατανικά κάθε ανθρώπινο και ίσως δικαιολογημένο φόβο: «φόβος δεν υπάρχει στην αγάπη, αλλά η τέλεια αγάπη διώχνει τον φόβο» (Α΄ Ἰωάν. 4, 18). Τα μέλη της Εκκλησίας γνωρίζουν ότι η κοινωνία, δηλαδή η σχέση, είναι καρπός αγάπης και άθλημα ελευθερίας, ακριβώς γιατί αγνοεί την καχυποψία, τις επιφυλάξεις, τους φόβους.

Οι συζητήσεις και οι απόψεις που ακούγονται τις τελευταίες ημέρες για το όλο ζήτημα, ακόμη και για ενδεχόμενη απαγόρευση της Θείας Ευχαριστίας, ξεκινούν από διαφορετική αφετηρία και έχουν διαφορετική προσέγγιση. Όσοι προσέρχονται «μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης» και απολύτως ελεύθερα χωρίς κανένα δυναστικό καταναγκασμό, κοινωνούν το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, που γίνεται «φάρμακο αθανασίας», «εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν αιώνιον».

Όλοι αυτοί οι πιστοί, ο ευσεβής και γεμάτος αγάπη ορθόδοξος Λαός, και ο ευαγής Ιερός Κλήρος που μέσα από την θεία Κοινωνία εκφράζουν την αγάπη τους και την δίψα τους για ζωή και σχέση, το ελάχιστο που δικαιούνται από τους συμμετέχοντες στον δημόσιο διάλογο είναι ο σεβασμός προς την πίστη τους και την επιλογή τους αυτή, να αγαπούν χωρίς φόβο και ανασφάλεια. Χωρίς να καταδικάζουμε κανέναν για τον φόβο και την ανησυχία του, ομολογούμε ότι όλοι οι πιστοί, επιτελώντας το χρέος της εν ελευθερία αγάπης μας, θα εξακολουθήσουμε στις Ορθόδοξες Εκκλησίες μας να λειτουργούμε και να κοινωνούμε, έχοντας την βεβαιότητα ότι κοινωνούμε στη Ζωή και στην αθανασία.

Εκ της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος

Πώς κόλλησαν τον κορωνοϊό οι προσκυνητές των Αγίων Τόπων

"Ν": Για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις (ότι δήθεν κόλλησαν μέσω της θείας κοινωνίας), δημοσιεύουμε το παρακάτω:

Κορωνοϊός: Σε καραντίνα η Βηθλεέμ. Νέα κρούσματα στο ξενοδοχείο που έμενε το ελληνικό γκρουπ. - Τα κρούσματα αυτά, τα πρώτα που επιβεβαιώθηκαν στη Δυτική Όχθη, ώθησαν την Παλαιστινιακή Αρχή να κηρύξει από σήμερα το πρωί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης όλα τα εδάφη, ενώ θα παραμείνουν κλειστά για δύο εβδομάδες προσκυνήματα, μεταξύ των οποίων και η Βασιλική της Γεννήσεως. Σύμφωνα με το παλαιστινιακό υπουργείο Υγείας τα κρούσματα πρωτοεντοπίστηκαν σε ξενοδοχείο της περιοχής της Βηθλεέμ, όπου είχε καταλύσει το γκρουπ των 21 Ελλήνων τουριστών που βρέθηκαν αργότερα θετικοί στον κορωνοϊό. Όπως σημειώνουν τοπικά ΜΜΕ, τον Φεβρουάριο είχε επισκεφθεί τη Δυτική Όχθη και μια ομάδα τουριστών από τη Νότια Κορέα που διαγνώστηκαν με τη νόσο.

Πηγή: iefimerida.gr

Σχετικά με τον νέο κορονοϊό και τις Παραδόσεις της Εκκλησίας

Διάφορες στατιστικές μας βεβαιώνουν για κάτι που όλοι μας μπορούμε να αντιληφθούμε ως ένα βαθμό μέσα από την καθημερινότητα: στις τελευταίες δεκαετίες ένα ποσοστό περίπου 15% των ανθρώπων γύρω μας επιλέγουν να βρίσκονται πλήρως αποκομμένοι από την Εκκλησία (άθεοι, αδιάφοροι, πιστοί άλλων θρησκειών κ.λπ.). Από αυτούς, περίπου το 5% εκδηλώνει μια αδιάλλακτη εχθρότητα προς την Εκκλησία και παρά το γεγονός ότι αποτελούν ένα μικρό ποσοστό, εντούτοις «θορυβούν» ιδιαίτερα μέσω των δυνατοτήτων που προσφέρει το διαδίκτυο και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης.

Σε κάθε περίπτωση όμως υπάρχει ένα ζήτημα που οφείλουμε να το λάβουμε σοβαρά υπόψη, καθώς ο νέος ιός φαίνεται να μεταδίδεται εξαιρετικά εύκολα και η ανησυχία όπως και η κινδυνολογία είναι αυξημένες.
Ακόμα κι αν παραβλέψουμε το ποσοστό των ανθρώπων που θορυβούν από καθαρή εχθρότητα προς την Εκκλησία, υπάρχουν και άλλοι που φοβούνται πραγματικά και αναρωτιούνται: «τι φταίω εγώ, το παιδί μου, οι ηλικιωμένοι γονείς μου κ.λπ., που η Εκκλησία επιθυμεί να διατηρεί μια συνήθεια που σύμφωνα με τους γιατρούς υπάρχει πιθανότητα να μεταδίδει τον ιό; Γιατί να υποφέρουμε εμείς εξαιτίας της συνήθειας ενός άλλου; Γιατί το κράτος δεν μας προστατεύει; Γιατί δεν απαγορεύει τις πρακτικές αυτές;»

Όπως καταλαβαίνουμε, το ζήτημα αυτό δεν έχει να κάνει με την θρησκευτική ελευθερία και το δικαίωμα της Εκκλησίας να έχει π.χ. ναούς, να προτείνει νηστείες, να τελεί τις ακολουθίες της. Είναι κάτι εντελώς διαφορετικό και αφορά μια αρχαία συνήθεια που όπως ξέρουμε δεν συμβαδίζει πλήρως με τους συνήθεις κανόνες υγιεινής. Γι' αυτό άλλωστε η επιβίωση της μέσα στους αιώνες αποτελεί για εμάς ένα θαύμα.

Πρόκειται λοιπόν για μια παράδοση της Εκκλησίας που μπορεί να δεχτεί όχι μόνο κριτική αλλά και συστηματικές επιθέσεις με άλλοθι τα πορίσματα της ιατρικής επιστήμης. Και είναι πιθανόν παρόμοιες επιθέσεις να γίνουν όχι μόνο στην Ορθόδοξη Εκκλησία αλλά και σε όλες τις θρησκείες ή ομολογίες που διατηρούν παρόμοιες παραδόσεις με κοινή χρήση σκευών (π.χ. κάποιοι Προτεστάντες).

Με τον τρόπο αυτό, όλοι όσοι αντιμάχονται την Εκκλησία, μην υποφέροντας το ανεξήγητο γεγονός ότι οι Ορθόδοξοι εδώ και 20 αιώνες τηρούν χωρίς κανένα φόβο την παράδοση της κοινής Λαβίδας ή του κοινού Ποτηρίου βασισμένοι στην πίστη τους, θα έχουν την ευκαιρία να επιτεθούν κρυμμένοι πίσω από «αντικειμενικά επιστημονικά κριτήρια». Θα λένε, «έχεις δικαίωμα να θρησκεύεσαι» αλλά «η επικίνδυνη πρακτική θα απαγορευτεί», παρά το γεγονός ότι ουδέποτε τέθηκε ζήτημα μετάδοσης οποιασδήποτε ασθένειας μέσω της Θείας Κοινωνίας.

Αυτό το αίτημα θα τεθεί κάποια στιγμή, είτε σύντομα, είτε σε λίγα χρόνια, και η θρησκευτική μισαλλοδοξία των λίγων με ικανοποίηση θα προσπαθήσει να καταργήσει μια παράδοση που ουδέποτε χαρακτηρίστηκε «επικίνδυνη» αν και πέρασαν 2000 χρόνια.

Διότι εμείς γνωρίζουμε καλά μέσα από τον εκκλησιαστικό βίο, ότι η Θεία Κοινωνία δεν μεταδίδει μικρόβια. Αν τα πράγματα ήταν διαφορετικά, και οι ιερείς και εμείς και το εκκλησίασμα γενικότερα θα αρρώσταινε διαρκώς και κάποια στιγμή θα είχαμε παρατηρήσει ότι αυτό οφείλεται στη Θεία Μετάληψη. Στα τελευταία χρόνια μάλιστα, η χώρα μας έχει ταλαιπωρηθεί αρκετά από την απλή γρίπη, τη «γρίπη των χοίρων», τη «γρίπη των πτηνών», όμως η Εκκλησία συνεχίζει με απόλυτη ασφάλεια την Παράδοση της κοινής Λαβίδας.

Ασφαλώς, καμιά λογική δεν υπάρχει στον ισχυρισμό ότι επί 20 αιώνες «κανένας δεν παρατήρησε» ότι η Θεία Κοινωνία μεταδίδει μικρόβια ή ότι αποτελεί πηγή επιδημιών. Εάν αυτό συνέβαινε, τότε θα ερχόταν η στιγμή που όλοι θα το παρατηρούσαν, διότι οι άνθρωποι μαθαίνουν μέσα από την παρατήρηση και την εμπειρία της ζωής. Όπως έμαθαν τόσα και τόσα, έτσι, σε βάθος χρόνου θα παρατηρούσαν ότι η κοινή Λαβίδα προκαλεί επιδημίες.

Και είναι βέβαιο πως αν κάτι τέτοιο είχε παρατηρηθεί, τότε η κοινή Λαβίδα θα απαγορευόταν με ποινή θανάτου από τον αυτοκράτορα, διότι μια επιδημία μπορεί να σημάνει οικονομική, κοινωνική, στρατιωτική καταστροφή. Κανείς δεν θα επέτρεπε στην Εκκλησία να προκαλέσει τέτοια δεινά.

Κατά συνέπεια, είναι προφανές ότι ουδέποτε υπήρξε έστω η παραμικρή υπόνοια ότι η Θεία Κοινωνία μεταδίδει ασθένειες. Αν είχε παρατηρηθεί κάτι τέτοιο, ο τρόπος Μετάληψης θα είχε αλλάξει διότι και οι ίδιοι οι χριστιανοί θα είχαν πλέον τον φόβο.

Επιπλέον, στους αιώνες που προηγήθηκαν εμφανίστηκαν εξαιρετικά φονικές μολυσματικές ασθένειες όπως η πανούκλα, η χολέρα και άλλες. Σε χρονικές περιόδους που δεν υπήρχε τρεχούμενο νερό και ο άνθρωπος έπιανε συχνά το πρόσωπο του χωρίς καθαρά χέρια, το να περάσει στην Θεία Κοινωνία ένα μικρόβιο από τα χείλια ασθενούς που είχε φάει με βρώμικα χέρια και να το κολλήσουν οι υπόλοιποι θα ήταν ζήτημα χρόνου. Οπότε μην μας ξεγελά ότι οι περισσότερες φονικές μολυσματικές ασθένειες μεταδίδονταν από τα κόπρανα. Η μετάδοση τους στον άνθρωπο ήταν εύκολη, ακριβώς επειδή δεν υπήρχαν καλές συνθήκες προσωπικής υγιεινής, με αποτέλεσμα να πεθαίνουν χιλιάδες.

Παρά ταύτα όμως, σε Κανόνες της Εκκλησίας που ορίζουν σαφώς το δικαίωμα κάθε ετοιμοθάνατου ασθενούς στην Θεία Μετάληψη (π.χ. 13ος Α΄ Οικ., 9ος αγ. Νικηφόρου Κω/πόλεως), δεν βλέπουμε να διαχωρίζονται καν οι ασθένειες από τις οποίες μπορεί να έχει προσβληθεί κάποιος.

Βεβαίως, θα σκεφτόταν κάποιος: μήπως όταν υπήρχαν επιδημίες σταματούσαν την Θεία Κοινωνία για να μην εξαπλωθεί η επιδημία;
Όμως, η σκέψη αυτή εμπίπτει σε όσα προαναφέραμε. Εάν σταματούσαν την Θεία Κοινωνία για να «αποφύγουν την εξάπλωση», αυτό θα σήμαινε ότι είχαν ήδη συνδέσει την κοινή χρήση της Λαβίδας ή του Ποτηρίου με τις επιδημίες! Κατά συνέπεια, θα ήταν αναπόφευκτο να δρομολογήσουν την αλλαγή του τρόπου Μετάληψης. Μάλιστα, ακόμα κι αν η Εκκλησία ήταν τόσο «ανάλγητη» που δεν λυπόταν τα θύματα(!), θα ήταν οι Αρχές αυτές που θα την υποχρέωναν να το πράξει, αλλά και οι απλοί πιστοί θα φοβούνταν να Μεταλάβουν.

Τα συμπεράσματα λοιπόν είναι αναπόφευκτα: για να επιζήσει αυτός ο τρόπος Μετάληψης σε τόσο δύσκολες εποχές, σημαίνει ότι ήταν απολύτως ακίνδυνος.

Ποιο όμως είναι το μέλλον στην υπόθεση αυτή;
Σε κάθε περίπτωση, αν η Εκκλησία πιεστεί και υποχρεωθεί από τις νομοθεσίες να αλλάξει τον τρόπο μετάληψης, αυτό θα μας στενοχωρήσει βαθιά.
Όμως, το παρήγορο είναι ότι ο τρόπος Μετάληψης δεν ήταν πάντα ίδιος. Μπορεί μεν να υπήρχε πάντα κοινό Ποτήριο με το Αίμα του Κυρίου, αλλά το Σώμα Χριστού διδόταν χωριστά σε κάθε πιστό. Όπως σημειώνει ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος στο βιβλίο του «Η Θεία Ευχαριστία» (σελ. 40-42) αυτό γινόταν μέχρι τον 9ο αιώνα και από εκεί και πέρα γενικεύτηκε η χρήση Λαβίδας. Αυτό σημαίνει ότι εφόσον άλλαξε κάποτε ο τρόπος της Θείας Μετάληψης, δεν τίθεται θεολογικό ζήτημα αν αλλάξει και πάλι, σε περίπτωση που μια τέτοια απαίτηση από την πλευρά της Πολιτείας οδηγήσει τα πράγματα σε αδιέξοδο, κάτι που φυσικά απευχόμαστε.

Μαρτυρίες ότι η θεία κοινωνία δεν είναι απλό κρασί και ψωμί (από εδώ)

Εικ. από εδώ

Παραθέτουμε μια μαρτυρία του π. Κ. Πετάση, εφημέριου του Ι.Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Ηλιουπόλεως, που είχε δημοσιευθεί το 2010 (εδώ) με αφορμή τη συζήτηση για τη «γρίπη των χοίρων» ["Ν": Το είχαμε αναδημοσιεύσει και εδώ]. Έγραφε:

Όσοι είμαστε με τη χάρη του Θεού έστω και αναξίως Ιερείς της Ορθόδοξου Εκκλησίας μας, ζούμε κάθε φορά που κοινωνούμε, το γεγονός ότι δεν πίνουμε κρασί, ούτε τρώμε ψωμί!
Και παρ' όλο που τα θέματα πίστεως δεν είναι δυνατόν να μπουν στη διαδικασία της λογικής αποδείξεως, θα ήθελα να αναφέρω μερικά παραδείγματα σχετικά με το ότι δεν κοινωνούμε ψωμί και κρασί αλλά Σώμα και Αίμα Χριστού «εις άφεσιν αμαρτιών και ζωήν την αιώνιον»:
1. Κληρικός τέλεσε την Θεία Ευχαριστία σε αγρυπνία, κατέλυσε και έφυγε με το αυτοκίνητο για το σπίτι του. Στο δρόμο τον σταμάτησε η τροχαία για «αλκοοτέστ»! Τον ρώτησαν αν έχει πιεί οινόπνευμα και απάντησε την αλήθεια! «Όχι! Λειτούργησα, κατέλυσα και πάω σπίτι μου.» Έβαλε στο στόμα το ειδικό μηχάνημα, και αυτό έδειξε ΜΗΔΕΝ!!!
Όχι λίγο, όχι μέσα στα όρια, ΜΗΔΕΝ!!! Γιατί ο Ιερέας αυτός και κάθε Ορθόδοξος Ιερέας, καταλύει ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΑΙΜΑ ΧΡΙΣΤΟΥ! Όχι κρασί !
Ποίος είναι αυτός ο Ιερέας; Δεν είναι ένας! Είναι ΤΡΕΙΣ που μου έχουν πει ότι τους συνέβη αυτό! Δημοσιεύω τα ονόματα: 1. π. Αντώνιος Κούκλης, Εφημέριος του Ι.Ν. Αγ. Γλυκερίας Γαλατσίου. 2. π. Αντώνιος Καλλιγέρης Εφημέριος Ι.Ν. Αγ. Φιλοθέης ομωνύμου Δήμου 3. π. Νικόλαος Χομπιτάκης Εφημέριος Ι.Ν. Αγ. Γεωργίου Κυψέλης.
2. Με τη χάρη του Θεού είμαι εδώ και 10 χρόνια κληρικός της Εκκλησίας μας και τα τελευταία οκτώ Ιερεύς. Σπανιότατα θα συμβεί να λειτουργήσω και να μην καταλύσω! ["Ν": προφανώς τότε λειτουργούσε μαζί με άλλον ιερέα, και κατέλυσε εκείνος]. Όμως ΠΟΤΕ μα ΠΟΤΕ δεν ζαλίστηκα μετά την Κατάλυση! Και να γίνω πιο σαφής: Όταν ο Ιερέας ετοιμάζει την Θεία Κοινωνία, βάζει στο Άγιο Ποτήριο κρασί γλυκό κόκκινο. Και η ποσότητα που βάζει είναι τουλάχιστον μισό μπουκάλι. Όταν οι πιστοί που θα κοινωνήσουν είναι πολλοί, η ποσότητα αυτή μειώνεται.
Τυχαίνει όμως να κοινωνήσουν ελάχιστοι, ή και μόνο ένας!
Το Άγιο Ποτήριο παραμένει γεμάτο και ο Ιερέας οφείλει να το κοινωνήσει, να το καταλύσει όπως λέμε στη γλώσσα της Εκκλησίας, ο ίδιος. (Ποτέ δεν χύνουμε την Θεία Κοινωνία στο χωνευτήρι !! Αδιανόητο!) Αν αυτό είναι κρασί, πίνει γλυκό κρασί, πάνω από δύο κρασοπότηρα, πρωί - πρωί και νηστικός! Κι όμως ΔΕΝ ΖΑΛΙΖΕΤΑΙ!!! ΔΕΝ ΖΑΛΙΖΕΤΑΙ ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΡΑΣΙ! ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΑΛΛΟ. Όποιος θέλει το πιστεύει! Όποιος δεν θέλει δεν το πιστεύει.
3. Τον τελευταίο καιρό με την πανδημία της γρίπης, θα έπρεπε πρώτα οι Ιερείς να είχαν κολλήσει και κάποιοι να είχαν πεθάνει! Πόσους Ιερείς ακούσατε ότι πέθαναν από τον ιό της γρίπης; Εγώ δεν άκουσα! Θα έπρεπε όμως να συμβεί σε μεγάλο ποσοστό! (Αν κολλούσε η Θεία Κοινωνία) Και άρα να ακουστεί!
Επαναλαμβάνω, τα θέματα πίστεως δεν πρέπει να προσπαθούμε να τα υποτάξουμε στη λογική! Όποιος πιστεύει ότι κοινωνεί Σώμα και Αίμα Χριστού, δεν έχει λόγο να φοβάται για την υγεία του, αφού κοινωνεί τον Ζωοδότη Κύριο! Την πηγή της Ζωής! Όποιος δεν πιστεύει, ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΝΑ ΚΟΙΝΩΝΗΣΕΙ! Η μάλλον έχει άπειρους λόγους ΝΑ ΜΗΝ ΚΟΙΝΩΝΗΣΕΙ! Γι αυτό και ο Ιερέας προτρέπει τους πιστούς : «Μετά φόβου Θεού, ΠΙΣΤΕΩΣ και αγάπης προσέλθετε!» Σαν να λέει, αν δεν πιστεύετε ΜΗΝ ΠΡΟΣΕΛΘΕΤΕ!
Οι Ρωμαιοκαθολικοί, οι Προτεστάντες και οι λοιποί αιρετικοί, όσοι νομίζουν ότι κοινωνούν σώμα και αίμα Χριστού, αποφεύγουν την αγία Λαβίδα, βεβαιώνοντας έμμεσα ότι δεν έχουν τη χάρη του Θεού. Οι Ορθόδοξοι δεν έχουμε λόγο να αποφύγουμε την Αγία Λαβίδα! Γι' αυτό και ο Ιερέας που το τόλμησε, δεν ρώτησε τον Επίσκοπό του! Γι' αυτό και ο Επίσκοπος, όπως βεβαιώνει ο ίδιος ο κληρικός ήθελε να τον τιμωρήσει! Για να τον βοηθήσει να καταλάβει τι έκανε! Και δόξα τω Θεώ το κατάλαβε και βεβαιώνει ότι «δεν τα χρησιμοποιούμε πλέον (τα πλαστικά κουτάλια)»
Ο Θεός να μας λυπηθεί κι αυτόν και όλους μας και να μας χαρίζει μετάνοια!