Ανθρωποκεντρική Ορθοδοξία, Επιτάφιος στην Σαντορίνη και μια εμπειρία στο Άγιο Όρος

Γράφει ο Παναγιώτης Ήφαιστος.

Αναρτάται ένα εξαιρετικό βίντεο. Ευχαριστίες στον Δημήτρη και Δέσποινα που το κοινοποίησαν (όπως και για την ανάρτηση στο youtube). Στον Πύργο της Σαντορίνης έχουμε ένα από τους πιο φαντασμαγορικούς Επιτάφιους της Ελλάδας. Κάθε Μεγάλη Παρασκευή, στον Πύργο της Σαντορίνης, οι κάτοικοι γεμίζουν από νωρίς το πρωί τενεκεδάκια με παραφινέλαιο και τα τοποθετούν σε όλους τους δρόμους, τις ταράτσες, τις μαρκίζες και τις μάντρες. Λίγο πριν περάσει ο Επιτάφιος, τα ανάβουν και, έτσι, την ώρα του Επιταφίου δημιουργείται αυτό το καταπληκτικό θέαμα που βλέπουμε στο βίντεο. Ελληνικός πολιτισμός, Ελληνικές παραδόσεις, ανθρωποκεντρική Ορθοδοξία.

Συμπληρώνω με το εξής.

Πριν δύο περίπου χρόνια φίλος με έπεισε και επισκεφτήκαμε το Άγιο όρος για τρεις μέρες. Πολύ σημαντική και πολύτιμη εμπειρία. Κάθε βράδυ είχαμε συζήτηση με πολύ μορφωμένους ιερείς.
Πειστήκαμε ότι είναι πνευματικοί θεματοφύλακες του πολιτισμού και της χριστοκεντρικής / ανθρωποκεντρικής πίστης. Έστω και αργοπορημένα και ίσως μετά από μια ακόμη επίσκεψη θα επανέλθουμε με εκτενέστερο κείμενο και πολλές φωτογραφίες. Το πιο εντυπωσιακό ήταν ο ήπιος και λογικός τρόπος σκέψης που εντυπωσιάζει και αντιδιαστέλλεται, ακριβώς, με την Θεοκεντρισμό και την Θεοκρατία. Εντύπωση προκάλεσαν εξαιρετικά καλλιεργημένοι ιερείς με τους οποίους συζητούσαμε κάθε βράδυ. Τόνισαν ότι «δεν ζητάμε ομολογία πίστης για το τι ακριβώς πιστεύετε ότι υπάρχει μετά τον θάνατο». Μπορεί να λέτε αλήθεια για να μας ικανοποιήσετε μπορεί και όχι. Σημασία έχουν τα Χριστοκεντρικά διδάγματα τα οποία και ανέπτυσσαν με σεβασμό στους συνομιλητές τους και με καλοπροαίρετη διάθεση διαλεκτικής συζήτησης. Η εμπειρία του Αγίου Όρους ήταν μια από τις σημαντικότερες της προσωπικής διαδρομής του υποφαινόμενου. Απαντήθηκαν πολλά ερωτήματα για την θέση και τον ρόλο της Ορθοδοξίας στην διαμόρφωση της Ελληνικότητας τις δύο μετά-Κλασικές χιλιετίες. Για τις εμπειρίες επίσης της κωμόπολης του υποφαινόμενου σε νεαρή και εφηβική ηλικία.

Εδώ μερικές σημειώσεις μου από τις συζητήσεις.

1. Το ερώτημα κατά πόσο υπάρχει Θεός και Χριστός είναι λάθος ερώτημα.
a. Η ουσία της ανθρωποκεντρικής / Χριστοκεντρικής παράδοσης είναι κατά πόσο ο Χριστός και οι ηθικές νουθεσίες του είναι μέσα στον άνθρωπο.
b. Συγκεκριμένα ενάρετος βίος και τα διδάγματα του Χριστού υπέρτατο των οποίων είναι η ταπεινότητα, η αγάπη και η απουσία μίσους.

2. Αγάπη, ταπεινότητα είναι δίδυμα. Προϋποθέτουν απουσία μίσους / εγωισμού τα οποία ως στάση ζωής και τρόπος ζωής σημαίνουν – ισοδυναμούν με την διείσδυση δαιμονικών σκέψεων μέσα στον άνθρωπο, την κυριαρχία του μίσους και του εγωισμού και την αποβολή των Χριστοκεντρικών / ανθρωποκεντρικών παραδοχών, στάσεων και συμπεριφορών.

«Λεβέντες και παλληκάρια» δεν είναι αυτοί που μισούν και που είναι εγωιστές αλλά αυτοί που είναι ταπεινοί, δεν μισούν και αποβάλλουν τον εγωισμό από τις ανθρώπινες σχέσεις» [Γέροντας Νεκτάριος]

3. Όλοι οι άνθρωποι ανεξαιρέτως είναι υπάρξεις διαφορετικής οντολογικής διαμόρφωσης και ιδιοσυστασίας. Η συμβίωσή τους ή η συνύπαρξή τους ενέχει προϋποθέσεις (πολιτικές και πνευματικές, η Ορθόδοξη Χριστοκεντρική διδασκαλία στέκεται και επιμένει στις πνευματικές).

a. Η αρμονική και αγαπητική συνύπαρξή τους και συμβίωσή τους προϋποθέτει αποβολή του δαιμονικών εισροών που είναι το μίσος και ο εγωισμός. Προεξάρχει το «πλημμύρισμά τους» από ταπεινότητα και αγάπη και αναζητώντας ισορροπία το αδιάλειπτο άθλημα σύμμειξης και μέθεξης των υλικών με τα πνευματικά και τα ψυχικά.
b. Όταν κυριαρχεί το μίσος-εγωισμός επέρχονται αναπόφευκτα κακουχίες. Οι άνθρωποι θύτες και θύματα ανηφορίζουν στον Γολγοθά και στην Σταύρωση.

i. Μετά από μια τέτοια Σταύρωση η Ανάσταση είναι δύσκολη ή αδύνατη και σίγουρα εντελώς αδύνατη εάν απουσιάζει ταπεινοφροσύνη και αγάπη και εάν μέσα στην ψυχή κυριαρχεί ο εγωισμός και το μίσος.
ii. Επίγεια Ανάσταση που σημαίνει αντιστροφή των κακουχιών συνεπάγεται Συγνώμη, Μετάνοια και Ταπεινοφροσύνη απέναντι στον Χριστό του οποίου τα διδάγματα και οι νουθεσίες ενσαρκώνουν την αγάπη και τις ενάρετες παραδοχές. Κάτι τέτοιο σημαίνει προσανατολισμό προς την Αγιότητα της ανθρώπινης οντότητας σύμφωνα με τα ανθρωποκεντρικά / Χριστοκεντρικά διδάγματα, νουθεσίες και εμπειρίες της ανθρώπινης διαδρομής.
iii. Σε αντίθετη περίπτωση η διολίσθηση στο μίσος και το εγωισμό σημαίνει ότι το υπόλοιπο της Επίγειας ζωής καταντά ιππασία με άλογο τον δαίμονα και προετοιμασία για την κόλαση.

Αυτά μεταξύ άλλων. Διόλου τυχαία πολλοί υποστηρίζουν ότι σε αντίθεση με άλλα θεοκεντρικά και θεοκρατικά δόγματα η Ορθοδοξία είναι πηγαία ανθρωποκεντρική, κατά βάση Αριστοτελική και ενισχυτική πολιτισμένων σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων μιας Πολιτείας αλλά και ευρύτερα. Το πνευματικό υπόβαθρο μεγάλων πολιτικών προεκτάσεων κορυφώθηκε στην ανθρωποκεντρική Παμμέγιστη Βυζαντινή Οικουμένη.

Η πτώση της ήταν και η μεγαλύτερη ίσως οπισθοδρόμηση του πολιτικού πολιτισμού. Από την αντί-Θεοκρατία του Γαλιλαίου και του Καρτέσιου ευκαιρίας δοθείσης πέρασαν στην αντί-Εκκλησιαστική στάση (η Ανατολική ανθρωποκεντρική Βυζαντινή Οικουμένη είχε ήδη υποδουλωθεί στους Οθωμανούς). Για λόγους που δεν είναι του παρόντος ακολούθησε η αντί-Θρησκευτική τάση που κάποια στιγμή έσμιξε με την αντί-πνευματική στάση που εξέφρασαν πλήρως και ολοκληρωμένα οι La Mettrie και Μαρκήσιου de Sade που ενσαρκώνουν τον συνεπή μηδενισμό. Ο μεταμοντερνισμός ενίσχυσε την τελευταία στάση εξ ου και η εύστοχη φράση οίκοι «εθνομηδενισμός». Σημειώνεται ότι για την μηδενιστική λαίλαπα που παράλληλα με την οικονομική κρίση έπληξε την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια θα επανέλθουμε σύντομα βιβλιογραφικά. «Συνεπή μηδενιστική», διευκρινίζεται, προδιαγραφών La Mettrie και Μαρκήσιου de Sade που ακυρώνει τις τρισχιλιετείς κατακτήσεις της Ελληνικότητας.
πηγή: antibaro