Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΒΑΤΙΚΑΝΟΥ
ΣΤΗ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑΣ
1941-1991
ΜΙΛΑΝ ΜΠΟΥΛΑΓΙΤΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΣΤΕΡΕΩΜΑ – ΜΠΙΜΠΗΣ»
Η ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΩΝ ΟΥΣΤΑΣΙ
ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΒΑΤΙΚΑΝΟΥ
Την
εποχή της διάλυσης του κροατικού κράτους των Ουστάσι, έγιναν
προσπάθειες σύναψης άμεσων επαφών με τη βρετανική κυβέρνηση (αποστολή
μονσινιόρου Ντραγκάνοβιτς στο Βρετανό λεγάτο στην Αγία Έδρα) και με τις
συμμαχικές στρατιωτικές δυνάμεις (αποστολή Βιέκοσλαβ Βράντσιτς στον
στρατηγό Αλεξάντερ). Οι προσπάθειες αυτές απότυχαν και οι ελπίδες για τη
σωτηρία της καθολικής εκκλησίας των Ουστάσι εναποτέθηκαν στο κροατικό
αγροτικό κόμμα που συμμετείχε στην εξόριστη στο Λονδίνο γιουγκοσλαβική
κυβέρνηση και στον πρωθυπουργό της Κροατίας Βλάτκο Μάτσεκ. Στη διάθεση
του τελευταίου ο ηγέτης των Ουστάσι έθεσε ένα αυτοκίνητο και χρήματα για
να διαφύγει από την απελευθερούμενη Γιουγκοσλαβία.
Αν η «ποντικότρυπα» του Κροάτη καθολικού ιερωμένου Κρούνοσλαβ Ντραγκάνοβιτς δεν είχε χρησιμοποιηθεί για τη διαφυγή του αξιωματικού της Γκεστάπο Κλάους Μπάρμπι, του «χασάπη της Λυών» - ενός εγκληματία πολέμου του οποίου η έκδοση στη Γαλλία παρεμποδίστηκε από την αμερικανική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών, η αλήθεια για την «ποντικότρυπα» υπό την σκέπη του Βατικανού ίσως να μην ανακαλυπτόταν ποτέ... |
Ο
μονσινιόρος Ντραγκάνοβιτς είχε ήδη από πριν, συνάψει επαφές με
εκπροσώπους του κροατικού αγροτικού κόμματος, είχε αλληλογραφία με τον
Κρνιέβιτς. Επίσης συναντούσε συχνά τον κ. Ρόταριτς, που εκπροσωπούσε το
κροατικό αγροτικό κόμμα.
«Σε
όλες εκείνες τις επαφές ήταν σαφές ότι είχαμε, ουσιαστικά, τις ίδιες
απόψεις. Μερικές από αυτές μπορούμε να διαβάσουμε στο εσώκλειστο γράμμα
του δρα Κρνιέβιτς. «Ένας από τους ηγέτες του κροατικού αγροτικού
κόμματος μας αποσαφήνισε ότι, και από τη δική τους σκοπιά, θα ήταν
χρήσιμο για την κροατική υπόθεση να συνηγορήσει κανείς για μια
ριζοσπαστικότερη πολιτική από τη δική τους.
Εν
πάσει περιπτώσει, το κλειδί της πολιτικής μας βρίσκεται τώρα στα χέρια
του κροατικού αγροτικού κόμματος. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα
χρησιμοποιήσει το ατού που κρατά στα χέρια του. Σε ό,τι αφορά την
παρουσία μερικών κομματικών ηγετών που είναι μέλη της κυβέρνησης του
Τίτο, αυτό δεν θα πρέπει να εκληφθεί κατά κανένα τρόπο σαν
συνθηκολόγηση, αλλά σαν μια τελευταία προσπάθεια να βρεθεί ένας λογικός
συμβιβασμός, έτσι ώστε κανείς να μην μπορεί να πει ότι η νέα
ομοσπονδιακή δημοκρατική Γιουγκοσλαβία δεν μπορεί να εδραιωθεί εξαιτίας
και μόνο του κροατικού αγροτικού κόμματος. Εκτός από αυτό, ο ίδιος ο
Σούμπασιτς είπε εδώ στη Ρώμη ότι δεν θα συμμετείχε στην κυβέρνηση του
Τίτο σαν εκπρόσωπος κανενός κόμματος, αλλά μόνο σαν εκπρόσωπος των
Άγγλων(!)».
Εκτός
από τις χωρίς προηγούμενο ανθρωποθυσίες και υλικές καταστροφές στα
μέτωπα, ο Β' παγκόσμιος πόλεμος προκάλεσε τεράστια βάσανα και απώλειες
στον άμαχο πληθυσμό, καθώς και εγκλήματα πολέμου τεραστίων διαστάσεων. Ο
Β' παγκόσμιος πόλεμος χαρακτηρίζεται από το φαινόμενο προσχεδιασμένων
γενοκτονιών - μαζικών δολοφονιών χωρίς να εξαιρούνται παιδιά, γυναίκες
και γέροι. Μια από τις πρώτες διεθνείς συμβάσεις των Ηνωμένων Εθνών ήταν
η σύμβαση για την πρόληψη και την τιμωρία, του εγκλήματος της
γενοκτονίας.
Πριν
τελειώσει ο πόλεμος, οι νικήτριες συμμαχικές δυνάμεις, αποφάσισαν
ανεπιφύλακτα και παμψηφεί, να δικάσουν τους εγκληματίες πολέμου και να
τους τιμωρήσουν κατά τον αυστηρότερο τρόπο. Συγκρότησαν μια συμμαχική
επιτροπή για τον προσδιορισμό των εγκλημάτων πολέμου καθώς και διεθνή
στρατοδικεία στη Νυρεμβέργη και στο Τόκιο. Η κεντρική γραμματεία
εγκλημάτων πολέμου και υπόπτων ασφάλειας (CROWCASS)
συγκροτήθηκε για να αναζητήσει και να συλλάβει τους εγκληματίες πολέμου.
Η διεθνής διαδικασία του εντοπισμού και της σύλληψης των εγκληματιών
πολέμου άρχισε τον Μάιο του 1945, με διαταγή του στρατηγού Ντουάιτ
Αϊζενχάουερ, ανώτατου διοικητή των συμμαχικών δυνάμεων στην Ευρώπη.
Μέχρι το 1948, όταν ανεστάλη η λειτουργία της CROWCASS, η υπηρεσία αυτή
είχε συλλέξει περίπου 85.000 αναφορές για περίπου 130.000 άτομα που ήταν
ύποπτα για τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου τα ονόματα των οποίων
δημοσιεύθηκαν σε 40 τόμους.
Ωστόσο,
αντί να ενισχυθούν οι προσπάθειες για την εδραίωση της παγκόσμιας
ειρήνης, ο ψυχρός πόλεμος που επακολούθησε μεταξύ των νικητών συμμάχων
απείλησε να οδηγήσει σε νέο παγκόσμιο πόλεμο, πολύ πιο καταστροφικό,
εξαιτίας των νέων πυρηνικών όπλων. Οι μυστικές υπηρεσίες της Δύσης
αναδιαρθρώθηκαν ριζικά, έτσι ώστε να χρησιμοποιήσουν τους μέχρι χθες
εχθρούς τους και εγκληματίες πολέμου, εναντίον της πρώην συμμάχου τους,
της Σοβιετικής Ένωσης. Εφ' όσον αυτός ο νέος στρατηγικός προσανατολισμός
δεν σήμαινε μόνο παραβίαση των συμμαχικών συμφωνιών και των πολυμερών
διεθνών συμφωνιών των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και του δικαίου των Ηνωμένων
Πολιτειών, ήταν απαραίτητη η δημιουργία μυστικών καναλιών για την
διάσωση των εγκληματιών πολέμου. Ήδη, από το 1946, άρχισαν να
δημιουργούν το σύστημα της «ποντικότρυπας» (Rat Line)
για να χορηγούν σε αυτούς πλαστές βίζες με ψεύτικα ονόματα, καθώς και
για να δωροδοκούν διπλωμάτες και δημοσίους υπαλλήλους, καθώς και
αξιωματούχους διεθνών οργανισμών.
Οι αμερικανικές στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες έκριναν ότι, στη επιχείρηση «ποντικότρυπα», το Βατικανό θα μπορούσε να αποτελέσει τον πιο αποτελεσματικό, τον πιο οργανωμένο και τον πιο εχέμυθο συνεργό. Οι αναλυτές διαπίστωναν ότι το
Βατικανό ήταν έτοιμο να βοηθήσει όλους τους αποδεδειγμένους καθολικούς,
ανεξάρτητα από τις πολιτικές τους προτιμήσεις και την εθνικότητά τους, συμπεριλαμβανομένων και των συνεργατών των Ναζί. Οι αναφορές υπόδειχναν ότι ο δρόμος για την διαφυγή των εγκληματιών πολέμου περνούσε από τη Ρώμη, ότι η καθολική εκκλησία επένδυε τεράστια ποσά για να φυγαδεύσει εγκληματίες πολέμου
σε μη ευρωπαϊκές χώρες. Η αποφασιστικότητα του Βατικανού προς αυτή την
κατεύθυνση ενισχυόταν από τον αδιάλλακτο αγώνα του εναντίον του αθέου
κομμουνισμού. Έχει επιβεβαιωθεί ότι, εγκληματίες πολέμου από την
Ουγγαρία, παρουσιάζονταν στη Ρώμη, στον πατέρα Γκάλοβ, στο No 33 της οδού Παριόνι, Κροάτες Ουστάσι εγκληματίες στους μονσινιόρους Ντραγκάνοβιτς και Μάντγιερετς στο ινστιτούτο του Αγίου Ιερωνύμου, οι Λιθουανοί εγκληματίες πολέμου στον ιερέα Γιατουλεβίτσιουσα στο No.6 της οδού Λούκουλου, κ.ο.κ.
Την
ίδια χρονιά, το 1948, όταν ο Γιόσιπ Μπροζ Τίτο είπε το ιστορικό «Όχι»
στον Στάλιν, η στάση απέναντι στους εγκληματίες πολέμου άλλαξε στη
Γιουγκοσλαβία. Οι επιτροπές για την επισήμανση των εγκλημάτων των
κατακτητών και των συνεργατών τους καταργήθηκαν, και η πρώτη γενική
απογραφή πληθυσμού το 1948 δεν περιλάμβανε απογραφή των θυμάτων πολέμου
και της γενοκτονίας!
Η
ομάδα 430 της αντικατασκοπείας στην Αυστρία διαπίστωσε ότι ο ανώτερος
Κροάτης κληρικός δρ Κρούνοσλαβ Ντραγκάνοβιτς είχε ήδη δημιουργήσει την «ποντικότρυπα» για τους Ουστάσι που διέφευγαν, χαρακτηρίζοντάς τους «Κροάτες φασίστες», μέσω του καθολικού ινστιτούτου του Αγίου Ιερωνύμου.
Μια επίσημη αναφορά του αμερικανικού υπουργείου δικαιοσύνης, ανέφερε
ότι η ομάδα 430 δεν είχε αυταπάτες για τον μονσινιόρο Ντραγκάνοβιτς. «Ο
Ντραγκάνοβιτς ήταν γνωστός και καταγραμμένος σαν φασίστας εγκληματίας
πολέμου κ.λ.π. και οι διασυνδέσεις του με νοτιοαμερικανούς διπλωμάτες
παρόμοιας κατηγορίας δεν άρεσαν κατ' αρχή στους αξιωματούχους του Στέητ
Ντηπάρτμεντ... Είχε διαπιστωθεί ότι η άφιξή του στη Ρώμη συνδεόταν άμεσα
με τη δημιουργία μιας «ποντικότρυπας», μέσω της οποίας θα μπορούσε να
διασώσει φυγάδες, όπως ο ηγέτης των Ουστάσι Άντε Πάβελιτς και ο υπουργός
αστυνομίας Αντρίγια Αρτούκοβιτς, που οργάνωσε την εξόντωση τουλάχιστον 400.000 Σέρβων και Εβραίων».
Αν η «ποντικότρυπα» του Κροάτη καθολικού ιερωμένου Κρούνοσλαβ Ντραγκάνοβιτς δεν είχε χρησιμοποιηθεί για τη διαφυγή του αξιωματικού της Γκεστάπο Κλάους Μπάρμπι,
του «χασάπη της Λυών» - ενός εγκληματία πολέμου του οποίου η έκδοση στη
Γαλλία παρεμποδίστηκε από την αμερικανική στρατιωτική υπηρεσία
πληροφοριών, η αλήθεια για την «ποντικότρυπα» υπό την
σκέπη του Βατικανού ίσως να μην ανακαλυπτόταν ποτέ. Κατά την
προετοιμασία της δίκης του εγκληματία Κλάους Μπάρμπι στη Γαλλία, το
αμερικανικό υπουργείο δικαιοσύνης διεξήγαγε έρευνα αναφορικά με την ευθύνη υπηρεσιών των ΗΠΑ. Διαπιστώθηκε ότι το ταξίδι του Μπάρμπι και τα σχετικά έγγραφα, προετοιμάστηκαν με τη βοήθεια μιας κροατικής φασιστικής οργάνωσης με επικεφαλής έναν ιερέα ονόματι Κρούνοσλαβ Ντραγκάνοβιτς. Το τμήμα 4 της S.I.C. στο Μόναχο είχε αναλάβει να προετοιμάσει ταξιδιωτικά έγγραφα για τον Μπάρμπι σαν άτομο χωρίς υπηκοότητα και απροσδιόριστης εθνικότητας, με αριθμό 0121454. Αναφερόταν σαν Κλάους Άλτμαν, μηχανικός.
Την
εποχή της δίκης του εγκληματία πολέμου Κλάους Μπάρμπι στο Λονδίνο ο
μονσινιόρος Κρούνοσλαβ Ντραγκάνοβιτς ήταν στη Γιουγκοσλαβία. Κάτω από
ανεξήγητες συνθήκες, ο εγκληματίας πολέμου και ιερέας Κρούνοσλαβ Ντραγκάνοβιτς
επέστρεψε στη Γιουγκοσλαβία το 1967. Η ανάκριση διεξήχθη από όργανα των
σωμάτων ασφαλείας της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης στο Σαράγεβο. Παρόλο που
είχε χαρακτηριστεί εγκληματίας πολέμου, δεν δικάστηκε τελικά. Κατά την
προετοιμασία της δίκης του εγκληματία πολέμου Κλάους Μπάρμπι, το
αμερικανικό υπουργείο δικαιοσύνης απευθύνθηκε στη γιουγκοσλαβική
κυβέρνηση με το αίτημα να ανακρίνει τον ιερέα Κρούμοσλαβ Ντραγκάνοβιτς,
σαν βασικό μάρτυρα. Λίγες μέρες μετά το αίτημα αυτό, προτού ανακριθεί
για να αποκαλυφθεί η αλήθεια, ο Κρούνοσλαβ Ντραγκάνοβιτς πέθανε στο
νοσοκομείο του Κόσεβο στις 14 Ιουνίου 1982 και τάφηκε στο κεντρικό
κοιμητήριο του Σαράγεβου στο Μπάρε. Μέχρι το θάνατό του ο εγκληματίας
πολέμου και ιερέας Ντραγκάνοβιτς ζούσε στο Σαράγεβο.
Ο
κίνδυνος να ανακαλυφθεί η «ποντικότρυπα» του ιερέα Ντραγκάνοβιτς και
να εκτεθούν υπηρεσίες των ΗΠΑ, πριν από τη δική του Κλάους Μπάρμπι,
ερμηνεύει την άρνηση αμερικανικών υπηρεσιών να εκδώσουν εγκληματίες
πολέμου καθώς και την καθυστέρηση 35 χρόνων για την έκδοση του
Ουστάσι υπουργού αστυνομίας, Αντρίγια Αρτούκοβιτς, που έγινε μόνο το
1984 - 86, αφού ανακαλύφθηκε η αλήθεια μέσω της έκθεσης του
αμερικανικού υπουργείου δικαιοσύνης το 1983, που υπόβαλλε ο ειδικός
ερευνητής Allan A.Ryan jr., ο οποίος, στο βιβλίο του «Ήσυχοι γείτονες» δημοσίευσε την αλήθεια για τον Αρτούκοβιτς, την πλήρη υποστήριξή της καθολικής εκκλησίας.
Σύμφωνα με τα επίσημα ευρήματα του αμερικανικού υπουργείου δικαιοσύνης, ο ιερέας Κρούνοσλαβ Ντραγκάνοβιτς χρησιμοποίησε το ινστιτούτο του Αγίου Ιερωνύμου στη Ρώμη, σαν βάση για τη διάσωση φυγάδων Ουστάσι,
έβγαλε διαβατήρια μέσω της διεθνούς επιτροπής του ερυθρού σταυρού,
καθώς και βίζες μέσω διαφόρων νοτιοαμερικάνικων πρεσβειών. Όταν
η 430.CIC ανακάλυψε αυτές τις ενέργειες, διείδε σε αυτές τη δυνατότητα
να βγάλει τους πράκτορές της έξω από την Αυστρία και την Ευρώπη, «με
ένα αντίτιμο που ο Ντραγκάνοβιτς ήταν έτοιμος να πληρώσει στη CIC».
Σύμφωνα με την πρακτική που συμφωνήθηκε μεταξύ του Ντραγκάνοβιτς και της
«430», η CIC έφερνε τους φυγάδες στη Ιταλία και τους παρέδιδε στον
Ντραγκάνοβιτς. Ένας πράκτορας της CIC βοήθησε τον Ντραγκάνοβιτς να
αποκτήσει νέα ταξιδιωτικά έγγραφα και να πάρει βοήθεια από τον IRO
(διεθνή οργάνωση για τους πρόσφυγες) μέσω ενός Αμερικανού πολίτη, του
επικεφαλής του τμήματος επίβλεψης του IRO.
πηγή:Εγκόλπιον
πηγή:Εγκόλπιον