ΕΓΚΟΛΠΙΟ Μητροπολίτου Νικοπόλεως ΜΕΛΕΤΙΟΥ
Το θέμα της επικοινωνίας με τους μη Ορθοδόξους, με τους αιρετικούς και τους σχισματικούς, είναι σήμερα ένα από τα μείζονα θέματα της Εκκλησίας.
Μερικοί καλλιεργούν μια έντονη δυσπιστία για το κάθε τι, που έχει σχέση με τέτοιου είδους επικοινωνίες. Τις θεωρούν προδοσία. Και απαιτούν την πλήρη διακοπή τους. Άλλοι τις θεωρούν εντολή του Χριστού, ζήτημα γνησιότητος. Τάσεις πολωτικές αναπτύσσονται. Βαρείες κατηγορίες εκτοξεύονται. Και όλοι ζητούν να τεκμηριώσουν την Ορθότητα των απόψεων τους, με παραπομπές στην πράξη και στις θεολογικές θέσεις των αγίων.
Ο άγιος Νεκτάριος, σαν τέκνο του 20ου αιώνα, σοφός θεολόγος, θεοχαρίτωτος θαυματουργός, έχει γενική αποδοχή, από όλους. Πως έβλεπε τις σχέσεις με τους αιρετικούς; Τι έλεγε γι' αυτές; Ας ιδούμε.
Α'
Επιτρέπεται να έχει η Εκκλησία μας σχέσεις με ετεροδόξους; Πότε; Υπό ποιες περιστάσεις;
Κάποιοι δίνουν την απάντηση:
Μόνο όταν προσέρχωνται εν μετάνοια. Όταν δεν προσέρχωνται εν μετάνοια, όταν δεν στρέφωνται προς την Ορθόδοξη Εκκλησία μας, σαν την ΜΙΑ ΑΓΙΑ, ποία πρέπει να είναι η συμπεριφορά μας προς αυτούς; Μία ομολογία; Αρκεί; Αρκεί να την δώσωμε; Και ξεμπλέξαμε;
Ποία είναι η τοποθέτηση του Αγίου Νεκταρίου επάνω στα ερωτήματα αυτά;
1. Στα ερωτήματα αυτά ο άγιος Νεκτάριος δεν μας απαντά με μία συστηματική διαπραγμάτευση του θέματος. Στις ημέρες του δεν είχε ακόμη δημιουργηθή η λεγόμενη οικουμενική κίνηση. Η προβληματική της ήταν άγνωστη. Δεν είχε ακόμη εμφανισθή η πολωτική τάση, που παρατηρείται σήμερα, μεταξύ «Οικουμενιστών» και «αντιοικουμενιστών». Ο άγιος μιλάει παρεμπιπτόντως για το θέμα αυτά στο βιβλίο του Ποιμαντική (Μέρος Γ', τμ. Β' § 3, σελ. 210211). Πώς απαντά;
Απαντά καταφατικά. Απόλυτα, θα ελέγαμε, καταφατικά. Γιατί δεν λέγει απλώς «επιτρέπεται», αλλά χρησιμοποιεί την λέξη: «επιβάλλεται». Και η λέξη «επιβάλλεται», είναι πολύ πιο έντονη από την λέξη «επιτρέπεται». Η μια αφήνει δικαίωμα επιλογής η άλλη δεν αφήνει τέτοιο περιθώριο.
Ο άγιος Νεκτάριος λέγει:
«Ο επίσκοπος, οφείλει να εμμένει αείποτε (=υπό τις οποιεσδήποτε συνθήκες) στις ηθικές αρχές του Ευαγγελίου». Και σημειώνει εμφαντικά: Τις ηθικές αυτές αρχές του Ευαγγελίου δεν έχει κανένας δικαίωμα, να τις παραβαίνει ούτε «δήθεν λόγω δογματικών αρχών».
Αναφύεται εύλογα το δικό μας ερώτημα:
Μπορούμε λοιπόν να έχωμε σχέσεις με τους ετεροδόξους;
Απαντάει ο άγιος:
«Αι δογματικοί διαφοραί αναφέρονται στο κεφάλαιον της πίστεως». Δεν επιτρέπεται να περιορίζουν την αγάπη. Γιατί «το δόγμα δεν καταπολεμεί την αγάπην». Δηλαδή η διαφορά δόγματος δεν αίρει, δεν καταργεί, το χρέος της αγάπης. Αντίθετα: Η αγάπη είναι τόσο πλατειά ώστε συγκαταβαίνει «και χαρίζεται» στο μη ορθό δόγμα. Πάντα στέγει. Πάντα υπομένει. Δεν επιτρέπεται το δόγμα, ούτε να καθιστά την αγάπη ανενεργό, ούτε να την αλλοιώνει ούτε πολύ ούτε στο ελάχιστο. Η «χωλαίνουσα πίστις των αιρετικών δεν επιτρέπεται ούτε καν να αλλοιώση και να υποβαθμίση το προς αυτούς της αγάπης συναίσθημα», «το χρέος της αγάπης».
2. Μερικοί σύγχρονοί μας δεν συμφωνούν. Έχουν άλλη γνώμη. Λένε:
Ναι. Οφείλουμε να τους αγαπάμε! Και τους αγαπάμε! Και προσευχόμεθα γι' αυτούς! Όμως. Άλλο αγάπη, και άλλο επικοινωνία.
Η τοποθέτηση αυτή, τον άγιο Νεκτάριο δεν τον ευρίσκει σύμφωνο. «Η αγάπη, λέγει, ουδέποτε χάριν δογματικής τίνος διαφοράς πρέπον εστί να θυσιάζεται». Πόσο κατηγορηματικός είναι ο άγιος! «Ούτε χάριν δογματικής τίνος διαφοράς!». Το χρέος της αγάπης είναι απόλυτο.
Όμως αρκεί η προσευχή από μακριά;
Ο άγιος Νεκτάριος απαντά:
Όχι. Αυτό δεν αρκεί. Όποιος λέγει ότι η αγάπη μπορεί να περιορισθή μόνο στην προσευχή, κάνει λάθος! Και σε επίρρωση, φέρνει σαν παράδειγμα τον Παύλο. Επισημαίνει ότι ο απόστολος Παύλος προσεύχονταν για τους Εβραίους. Και προσεύχονταν για χάρη τους, για τη σωτηρία τους, «ηύχετο μάλιστα ανάθεμα είναι», αλλά και έκανε τα πάντα για χάρη τους. Πάντοτε από αυτούς άρχιζε. Και επιφέρει:
Έτσι και «ο επίσκοπος ο μη εργαζόμενος υπέρ των ετεροδόξων υπό ψευδούς κινείται ζήλου και εστερημένος εστίν αγάπης. Όπου αγάπη, εκεί και αλήθεια και φως! Όπου δεν υπάρχει αγάπη ψευδής ο ζήλος και πεπλανημένη η δόξα». Με άλλα λόγια, για τον άγιο Νεκτάριο, εκείνοι που αρνούνται την επικοινωνία με τους αιρετικούς ή σχισματικούς, είναι πλανεμένοι και έχουν «ζήλον ου κατ' επίγνωσιν». Τι περισσότερο και τι χειρότερο θα μπορούσε να είχε ειπεί;
3. Συμπέρασμα: Όχι δικό μου (=του γράφοντος), αλλά του αγίου Νεκταρίου:
«Τα της πίστεως ζητήματα ουδόλως δέον εστί να μειώσι το της αγάπης συναίσθημα».
Εκείνοι που δεν θέλουν επικοινωνία είναι «διδάσκαλοι μίσους»! Και κατ' επέκταση «μαθηταί του πονηρού», δηλαδή του διαβόλου.
«Από την ίδια πηγή δεν εξέρχεται και γλυκύ και πικρό νερό».
«Από την ίδια καρδιά δεν μπορεί να βγαίνει και αγάπη και μίσος και πάθος!».
Όποιος έχει αγάπη και διδάσκει την αγάπη, δεν μπορεί να μην αγαπά και τους ετεροδόξους και τους αιρετικούς. Και είναι αδύνατο να μισεί. Γιατί «το πλήρωμα της αγάπης εκδιώκει το μίσος».
Είναι θαυμάσιος ο άγιος Νεκτάριος. Δεν μιλάει ούτε για ιερείς, ούτε για λαϊκούς. Γιατί αυτοί δεν ποιμαίνουν. Αυτοί είναι ή συνεργοί εντολοδόχοι (οι ιερείς), ή απλώς υπηρετικό προσωπικό που υποβοηθεί τους ποιμένες στο έργο τους (οι λαϊκοί).
Ο επίσκοπος πρέπει να δίδει την κατευθυντήρια αρχή και να εποπτεύει τον διάλογο και την επικοινωνία.
Συμπέρασμα δικό μου.
Το συμπέρασμα αυτό είναι νόμιμο. Για δύο λόγους:
α. γιατί ό,τι ισχύει σαν εντολή Θεού για ένα αρχιερέα, ισχύει και για ολόκληρη την Ιεραρχία της Μιας Εκκλησίας, αφού αυτή έχει χρέος με Συνοδικές αποφάσεις να επιβάλλει την τήρηση του Θείου Νόμου και
β. γιατί ο άγιος Νεκτάριος εις ό,τι έπραττε προς την κατεύθυνση της αγάπης προς τους αιρετικούς και σχισματικούς, τελικά ανεφέρετο όπως μαρτυρούν πολλές επιστολές του (βλ. Θεοκλήτου Διονυσάτου, Ο άγιος Νεκτάριος ο Θαυματουργός, σελ. 329 εξ. ) στον Οικουμενικό Πα-τριάρχη, παρ' ότι δεν υπήρξε ποτέ ο άμεσος προκαθήμενός του, για περαιτέρω προώθηση και αξιοποίηση.
4. Αν αυτό ισχύει για τον μεμονωμένο επίσκοπο, σαν χρέος του από τις επιταγές του ηθικού νόμου του Ευαγγελίου, πολύ περισσότερο ισχύει για τις Συνόδους των Τοπικών Εκκλησιών και για την Ορθόδοξη Εκκλησία στο Σύνολό της.
Πηγή : http://o-nekros.blogspot.com/2010/11/blog-post_11.html
Σχόλιο: Ο πιο εξουσιαστικός ίσως Επίσκοπος της Ελλάδος βρήκε να εκμεταλλευθεί τον πιο ταπεινό Άγιο της Εκκλησίας μας. Ο Άγιος δέν μιλάει για συλλείτουργα, για κοινο ποτήριο για αναγνώριση της αιρέσεως, για επιβολή της αιρέσεως στην Ορθοδοξία. Ό Άγιος λέει να αγαπούμε τους εχθρούς μας αλλά δέ λέει να χάνουμε την πίστη μας απο Αγάπη. Ό Κύριος πολύ αγάπησε τον άνθρωπο και ενανθρώπισε, δέν έχασε όμως τη Θεότητα του ούτε έγινε Ιούδας. ΑΠΟΛΑΥΣΤΕ ΤΟΝ ΛΟΥΔΟΒΙΚΟ ΤΗΣ ΠΡΕΒΕΖΑΣ ΜΕ ΠΟΣΟ ΥΠΗΡΕΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΛΟΠΕΡΝΑΕΙ.
Ο άνθρωπος αυτός, στα όρια της τρέλλας πιστεύει πώς ο Κύριος ήρθε να μας ελευθερώσει απο τον Διάβολο και να μας σκλαβώσει σε αυτόν. Απορούμε γιατί πιστεύουν μερικοί πώς ο Αντίχριστος έρχεται.
πηγή:Αμέθυστος