Το Εργαστήριο Θαλασσίων
Επιστημών του Πανεπιστημίου Πειραιά, ανταποκρίθηκε σε αίτημα του Δήμου Θήρας
για χαρτογράφηση των θαλάσσιων οικοτόπων και την καταγραφή των ειδών, με σκοπό
την ανάδειξη κατάλληλης περιοχής στην Σαντορίνη για την προστασία του θαλάσσιου
οικοσυστήματος και της βιοποικιλότητας, καθώς και της επακόλουθης σχετικής
ανάκαμψης των ιχθυοαποθεμάτων.
Διεθνώς αυτές οι
Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές (Θ.Π.Π.) ονομάζονται Marine
Protected Areas (MPAs)
και είναι ιδιαίτερα διαδεδομένες στην Ευρωπαϊκή Μεσόγειο, εκτός από τη χώρα
μας.
Το Εργαστήριο έχει μακρά
εμπειρία σε θέματα που αφορούν τις Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές, καθώς
από τη δεκαετία του 1990, μελετά την περιοχή μεταξύ των νήσων Μήλου – Κιμώλου –
Πολυαίγου, με στόχο την πιλοτική εφαρμογή μιας Θαλάσσιας Προστατευόμενης
Περιοχής στα βόρεια της Μήλου, με έμφαση στην επιστημονική παρατήρηση και
καταγραφή των φυσικοχημικών και βιολογικών παραμέτρων του θαλασσίου
περιβάλλοντος, αλλά και στην ενημέρωση, συμμετοχή και άμεση δραστηριοποίηση των
ενδιαφερόμενων μερών.
Σχετικοί ιστότοποι : www.mpamilos.gr , www.facebook.com/m.p.a.milos , http://www.medpan.org/?arbo=lecture-actualites&sel=ID&val=515 , http://www.mileikanea.gr/your-article/776-arthro-tselentis-boreia-milos , http://www.mileikanea.gr/eidiseis/epikairotita/272-meleth-papi-biopikilotita-thalassios-xoros-milos , www.diveguidegreece.com/index.php?Datain=529&cata_id=15&LID=2
Το θέμα της δημιουργίας
Θ.Π.Π. στη Σαντορίνη έχει απασχολήσει την τοπική κοινωνία του νησιού, ιδιαίτερα
μετά τις επιτυχημένες πρωτοβουλίες του Πιερ Υβ Κουστώ , του 30χρονου γιού του
θρυλικού εξερευνητή και ιδρυτή του μη-κερδοσκοπικού οργανισμού θαλάσσιας
προστασίας Cousteau Divers.
O
Πιερ Υβ έχει διασφαλίσει χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Νιάρχου για την δημιουργία
μια Θ.Π.Π. στη Σαντορίνη (βλ. σχετικό δημοσίευμα «Κ» τ. 467, 13 Μαϊου 2012 της
Καθημερινής).
Μέλη του Εργαστηρίου, ήδη από το 1998, είχαν
επισκεφθεί το νησί με σκοπό να μελετήσουν την περιοχή με καταδύσεις και
καταγραφές με αποτέλεσμα να έχουν μια σφαιρική θεώρηση του υποβρύχιου τοπίου. Το
αποτέλεσμα των ερευνών τους δημοσιεύτηκε το 2000 στο Συνέδριο με θέμα :
«Τουρισμός σε Νησιωτικές Περιοχές και Ειδικούς Προορισμούς» που διεξήχθη στη
Χίο στις 14 – 16 Δεκεμβρίου 2000.
Οι ερευνητές του
Εργαστηρίου δούλεψαν με τον επαγγελματία δύτη Παύλο Στεφανίδη για μια βδομάδα
σε διάφορες περιοχές της Θήρας και τα αποτελέσματα της έρευνας και μελέτης
παρουσιάστηκαν με ανακοίνωση στο Συνέδριο THALATTA 2012 που διεξήχθη στις 22 - 23/9 στη Θήρα http://thalatta2012.
Με την υποστήριξη του
Δήμου της Σαντορίνης το Εργαστήριο μελέτησε τις περιοχές στο νότιο-δυτικό άκρο
της καλδέρας (κοντά στο Ακρωτήρι) και στο ακρωτήριο Μέσα Βουνό, μεταξύ Περίσσας
και Καμαρίου στα νότιο-ανατολικά του νησιού.
Είναι πλέον φανερό
ότι για την οικολογική σταθερότητα,
ισορροπία και λειτουργία των οικοσυστημάτων (δηλ. τη βάση της προστασίας), η
σημασία της βιοποικιλότητας των ειδών (φυτά και ζώα) μίας περιοχής, είναι
σημαντική. Όσο περισσότερα είδη μετέχουν στη σύνθεση ενός οικοσυστήματος τόσο
πυκνότερο δίκτυο τροφικών αλυσίδων και βιοσυστημάτων δημιουργείται, τόσο πιο
απρόσκοπτα γίνονται οι ροές βιομάζας και ενέργειας, και εξασφαλίζεται η
μεγαλύτερη δυνατή σταθερότητα και ισορροπία του οικοσυστήματος. Επίσης, όσες
περισσότερες πληροφορίες και επιστημονικά δεδομένα έχουμε για αυτές τις
περιοχές, τόσο πιο αποτελεσματικές θα είναι οι παρεμβάσεις μας για την επίτευξη
μιας βιώσιμης ανάπτυξης της Σαντορίνης.Τσελέντης Βασίλειος Στέλιος,
Καθηγητής Θαλασσίου
Περιβάλλοντος
Δντής Εργαστηρίου
Θαλασσίων Επιστημών
Τμήμα Ναυτιλιακών
Σπουδών, Πανεπιστήμιο Πειραιά,
Κυριακόπουλος
Κωνσταντίνος
Βιολόγος – Πολιτικός Μηχανικός, Λιμενολόγος
Συνεργάτης Εργαστηρίου Θαλασσίων Επιστημών
Οι φωτογραφίες είναι από
το αρχείο του υποβρύχιου φωτογράφου, βιντεολήπτη και τεχνικού, Mohammad
Moghaddam-Gholipour