Τι είναι η θεία χάρις;
Είναι η δύναμη εκείνη που προέρχεται από το Θεό, διά της οποίας ο αμαρτωλός άνθρωπος μπορεί να οικειοποιηθεί το λυτρωτικό έργο του Χριστού και να πετύχει τη σωτηρία του. Χρειάζεται όμως προσοχή. Λέγοντας θεία χάρη, δεν εννοούμε μια δύναμη αόριστη και απροσδιόριστη που δεν είναι στην ουσία του Θεού, αλλά δημιουργείται από το Θεό για να βοηθήσει τον άνθρωπο να σωθεί. Τέτοια αντίληψη δεν είναι σωστή. Το κτιστό δεν μπορεί να βοηθήσει δραστικά τον άνθρωπο να σωθεί, αλλά το άκτιστο, ο άκτιστος Θεός. Η θεία χάρη ανήκει ουσιαστικά στη φύση του Θεού. Ταυτίζεται με τη θεία ενέργεια. Είναι ο ίδιος ο Θεός ο εκφραζόμενος στις θείες του ενέργειες «εν τοίς εκτός», αποκαλυπτόμενος στον κόσμο και σώζοντας τον άνθρωπο από την αμαρτία.
Τι φρονεί περί χάριτος η Παπική "Εκκλησία";
Διαφωνεί ριζικά με την ορθόδοξη αντίληψη. Δεν μπορεί να δεχτεί τη θεία χάρη ως κάτι εγκείμενο ουσιωδώς στη φύση του Θεού, γιατί κάτι τέτοιο θα κατέλυε την απλότητα της ουσίας του Θεού, επιφέροντας σύνθεση σ' αυτή. Κατ' αυτήν, η χάρη είναι μέγεθος κτιστό, το οποίο δημιουργείται για να επιτευχθούν μέσω αυτού οι σκοποί της σωτηρίας. Γύρω από το ζήτημα αυτό διεξήχθησαν σφοδροί αγώνες μεταξύ της Ορθόδοξης Ανατολής και της Λατινικής Δύσεως. Τις αντιλήψεις αυτές καταδίκασε συνοδικώς η Ορθόδοξη Εκκλησία τον ιδ' αιώνα.
Το ζήτημα βέβαια της συνθέσεως της απλής φύσεως του Θεού, πού εκ πρώτης όψεως φαίνεται να δημιουργεί η παραδοχή της άκτιστης χάριτος, είναι αρκετά σοβαρό. Όμως δεν αληθεύουν οι ισχυρισμοί της λατινικής θεολογίας. Οι άκτιστες θείες ενέργειες (η άκτιστη χάρη) είναι διακρίσεις θεοπρεπείς στη θεότητα, που δεν μοιάζουν με τις διακρίσεις των φυσικών πραγμάτων. Όπως και οι θείες υποστάσεις διακρίνουν τον Τριαδικό Θεό εκφράζοντας τον αϊδιο τρόπο της υπάρξεώς του, χωρίς ωστόσο να συνθέτουν την υπερβατική ουσία του, έτσι και στις θείες ενέργειες διακρίνεται η θεότητα, χωρίς να χάσει την απόλυτη απλότητά της. Φυσικά αυτά τα πράγματα δεν είναι εύκολο να τα κατανοήσουμε.