Γράφει ο π. Ηλίας Φρατσεας
Εμείς οι Χριστιανοί συνηθίζουμε κατά την περίοδο μετά το Πάσχα και μέχρι την Ανάληψη του Κυρίου, αντί για τα πατροπαράδοτα «Καλημέρα» ή «χαίρετε» ή «γειά», να χαιρετίζουμε ο ένας τον άλλο με την έκφραση «Χριστός Ανέστη!».
Ο κόσμος βεβαίως δεν αποτελείται μόνο από ορθοδόξους Χριστιανούς, αλλά και από Καθολικούς, Προτεστάντες, νεο-προτεστάντες, από Μουσουλμάνους, από ειδωλολάτρες, από απίστους κ.λ.π. Φυσικό είναι λοιπόν ο χαιρετισμός μας αυτός «να πέσει χάμω» ορισμένες φορές, διότι ο άλλος αδυνατεί να καταλάβει το μήνυμα που εμείς προσπαθούμε να του στείλουμε με τις συγκεκριμένες λέξεις. Και οι αντιδράσεις τους ποικίλουν. Από ξάφνιασμα μέχρι αμηχανία. Εδώ όμως δεν μας απασχολεί η αντίδραση των μή-ορθοδόξων, διότι δεν είναι δυνατόν και ούτε πρέπον να αναζητείς μια περιγραφή του φωτός ή των χρωμάτων από κάποιον τυφλό. Παρ’ όλα ταύτα –και πρέπει να το ομολογήσουμε– συμβαίνει συχνά το ακόλουθο παράδοξο: να συναντήσουμε περισσότερη κατανόηση στους αλλοθρήσκους παρά στους «δικούς μας» Χριστιανούς. Τι θέλω να πω; Ότι σε πολλές περιπτώσεις οι στάσεις των «άλλων», οι απαντήσεις τους, είναι πιο σωστές, πιο ταιριαστές από εκείνες των «ημετέρων», που βαπτίσθηκαν και ζουν με την ελπίδα αναστάσεως τους κατά το πρότυπο της Αναστάσεως του Χριστού.
Και πιο συγκεκριμένα:
ι. Συμβαίνει συχνά να χαιρετάς κάποιον με το «Χριστός Ανέστη!» και να σου απαντήσει αυθόρμητα: «Ευχαριστώ, επίσης!» Δεν μπορείς να του θυμώσεις, διότι σου έκανε χωρίς να το καταλάβει την καλύτερη ευχή: να αναστηθείς κι εσύ όπως ο Χριστός. Υπάρχουν όμως δύο εμπόδια: ο Χριστός, Θεός όντας και άνθρωπος, ενήργησε, ως Θεός, μαζί με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα, την ανάσταση επάνω στην ανθρώπινη Του φύση. Επομένως εκείνος που μας απαντά «ευχαριστώ, επίσης» έλαβε το μήνυμα προσωπικά, αυτοτοποθετείται ο ίδιος χωρίς να το καταλάβει, στην θέση του Χριστού: «Ευχαριστώ, εγώ τα κατάφερα!» Και μας εύχεται να το κατορθώσουμε κι εμείς! Ωραία ευχή, αλλά δυστυχώς εμείς δεν διαθέτουμε και θεία φύση. Περιμένουμε, και θα περιμένουμε το έλεος του Θεού.
2. Άλλος μπορεί να σου απαντήσει απλώς «καλημέρα» ή «καλησπέρα». Αυτοί θεωρώ ότι είναι εκείνοι οι «ανεξάρτητοι» θρησκευτικά ή οι «κρυφοί μαθητές του Χριστού» που ναι μεν σέβονται τις θρησκευτικές σου απόψεις, αλλά οι ίδιοι κρατούν κάποια ουδετερότητα, δεν θέλουν να πάρουν θέση.
3. Υπάρχουν και εκείνοι που είναι «αφιερωμένοι» σε άλλα πιστεύω και μας περιφρονούν. Θυμάμαι μάλιστα κάποιον, που απευθύνοντάς του το «Χριστός Ανέστη!» με σταμάτησε μετά από κάποιες μέρες και μου είπε: «Ξέρεις, πάτερ, όταν μου λες «Χριστός Ανέστη!» είναι σάν να μου αναγγέλλεις ότι «έπεσε η απέναντι πολυκατοικία!». Δεν με αφορά καθόλου.» «Έχεις δίκαιο, του απάντησα, εάν πέσει η απέναντι πολυκατοικία μπορεί να μη σε αγγίξει το γεγονός, διότι δεν έχεις κανένα συμφέρον, κανένα συγγενή, κανένα γνωστό ή φίλο. Αλλά η Ανάσταση του Χριστού μας αφορά όλους, διότι όλοι είμαστε θνητοί και θα παρουσιασθούμε ενώπιόν Του. Αλλά και πέρα απ’ αυτό, δεν άκουσες ότι για τον αληθινό άνθρωπο, τίποτε το ανθρώπινο δεν πρέπει να του παραμένει ξένο: Homo sum et nihil humani a me alienum puto, έλεγε κατά λέξιν ο Τερέντιος. Και ο Φιλήμων πρόσθεσε ότι πρέπει να φυλάξεις πάντα ζωντανή στην συνείδηση την ιδιότητα της ανθρωπιάς σου: «Άνθρωπος ων τούτ’ ίσθι και μέμνησ’ αεί».
Έπειτα, επειδή συμπαθείς την «προοδευτική τάξη», θα σου πω ένα αστείο από τα κομμουνιστικά μου χρόνια στην Ρουμανία. Δύο μέλη του κόμματος περνούσαν κάποτε μπροστά από μια Εκκλησία. Ο ένας σταυροκοπήθηκε, ο δε άλλος του είπε κοροϊδευτικά: «Βρε σύντροφε, δεν έμαθες από τα μαθήματα αθεΐας ότι δεν υπάρχει Θεός, γιατί σταυροκοπιέσαι;» Και ο άλλος απάντησε: Ναι, μας είπαν ότι δεν υπάρχει Θεός. Αν δεν υπάρχει, τότε δεν έκανα τίποτε κακό. Δεν πειράζει που έκανα το σταυρό μου μπροστά στην εκκλησία. Σκέψου όμως, αν οι σύντροφοι κάνουν λάθος και υπάρχει πράγματι Θεός, τότε τι θα γίνει αν δεν δείχνω τον σεβασμό μου πρός Αυτόν, κάνοντας τον σταυρό μου;» Τι λες, τώρα είσαι ακόμη τόσο σίγουρος ότι ταυτίζονται οι δύο εκφράσεις; Δεν μου είπε λέξη, αλλά από τότε μου απαντά πάντοτε «Αληθώς Ανέστη!». Μαθαίνουν και οι «προοδευτικοί»!
4. Για τους Ορθοδόξους Χριστιανούς το «Χριστός Ανέστη!» δεν είναι ένας απλώς χαιρετισμός, αλλά μια ολόκληρη ομολογία πίστεως. Πρώτα-πρώτα η λέξη Χριστός αποτελεί ελληνική ερμηνεία του «Μεσσία», της ελληνικής εκφοράς δηλαδή του αραμαϊκού «Μεσσιάχ», και σημαίνει «ο χρισμένος». Υπήρχαν βεβαίως πολλοί «χρισμένοι από τον Θεό» στην Παλαιά Διαθήκη, βασιλείς, προφήτες, ιερείς, αλλά μόνον ένας ήταν ο κατ’ εξοχήν «Χριστός Κυρίου», τον οποίο περίμενε η ανθρωπότητα μετά την πτώση των πρωτοπατέρων. Και ο ίδιος ο Ιησούς διαβεβαίωσε την Σαμαρείτισσα, ότι ο ίδιος ήταν ο αναμενόμενος Χριστός. Τον δε ισχυρισμό αυτό επιβεβαίωσε και ο απόστολος Πέτρος, απαντώντας στο ερώτημα του Ιησού: «Εσείς ποιός νομίζετε ότι είμαι;»: «Εσύ είσαι ο Χριστός, ο Υιός του Θεού του ζώντος». Στο σημείο αυτό η θεολογική διδασκαλία κάνει ένα βήμα μπροστά. Στο πρόσωπο του Χριστού δεν έχουμε πλέον κάποιο απλό εκλεκτό του Θεού, αλλά πρόκειται για τον ίδιο τον Υιό του Θεού, «τον μονογενή, τον εκ Πατρός γεννηθέντα προ πάντων των αιώνων»,που ενσαρκώθηκε για την σωτηρία μας «εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου». Σταυρώθηκε δε κατά την περίοδο της διοικήσεως του Ποντίου Πιλάτου, έπαθε και ετάφη για μας, αλλά την τρίτη ημέρα αναστήθηκε, ακριβώς όπως το υποσχέθηκε. Οι δε μαρτυρίες για την Ανάστασή Του είναι πολλές. Τις αριθμεί η Εκκλησία μας καθ’ όλη την περίοδο αυτή, μέχρι την στιγμή της Αναλήψεως. Και εμείς με τον χαιρετισμό μας «Χριστός Ανέστη!» επιβεβαιώνουμε σε προσωπικό επίπεδο και διαδίδουμε ακριβώς αυτές τις μαρτυρίες.
Απαντάμε δε «Αληθώς Ανέστη!», διότι:
ι) από τους εκατοντάδες εσταυρωμένους της ρωμαϊκής περιόδου, μόνο ένας αναστήθηκε ο Ιησούς Χριστός, ο Λόγος του Θεού του ζώντος, ο γεννηθείς εκ Μαρίας της Παρθένου. Και
2) διότι, εάν δεν είμαστε βέβαιοι για τη Ανάσταση του Χριστού, ματαία και χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο θα ήταν τότε η πίστη μας. ( Βλ. Α΄ Κορ. ι5, ι4).
Έτσι, μή φοβάστε, αδελφοί, να ομολογείτε ότι «Αληθώς!» ο «Χριστός Ανέστη!», και τότε θα έχετε ζωή «εν τω ονόματι Αυτού»!
Περιοδικό ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ μηνός Μαϊου 2010