Εκατοντάδες «νόμιμες» και παράνομες γεωτρήσεις ανοίγονται ανεξέλεγκτα στα πιο άνυδρα νησιά της χώρας, με τους αρμόδιους φορείς να μην γνωρίζουν τον ακριβή αριθμό τους και τα αποτελέσματα στον υδροφόρο ορίζοντα.Νερό δεν έχουν για να πιουν, γεμίζουν τις πισίνες! Το ελληνικό... παράδοξο σημειώνεται στις Κυκλάδες, όπου το υδατικό πρόβλημα αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο. Τα νησιά ξεραίνονται, αλλά την ίδια στιγμή οι άδειες για γεωτρήσεις συνεχίζονται!
Ο νομάρχης Κυκλάδων Δημήτρης Μπάιλας εκπέμπει δραματικό σήμα SOS για τις εκατοντάδες γεωτρήσεις που διανοίγονται στα νησιά χωρίς περιορισμούς. Με επιστολή του προς την αρμόδια υπουργό Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη, σημειώνει πως «μόνο με δική σας πρωτοβουλία μπορεί να σταματήσει το κακό που συντελείται στα νησιά μας».
Μόνο οι ιδιωτικές γεωτρήσεις ύδρευσης, η διάνοιξη των οποίων τέθηκε υπόψη της Νομαρχίας την τριετία 2002-2004 και τη διετία 2008-2009 ήταν για την Ανδρο 34 και 61 αντίστοιχα, για την Πάρο 23 και 5, για την Κέα 13 και 12 και για την Τήνο 15 και 20.
Δεν είχε ιδέα
Ο... χρονικός διαχωρισμός είναι επιβεβλημένος, αφού από το 2004 η κυβέρνηση της ΝΔ εκχώρησε τις αδειοδοτήσεις στις περιφέρειες και μέχρι το 2007 που ο νομός Κυκλάδων κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας, η νομαρχία δεν είχε ιδέα τι συνέβαινε στα νησιά.
Το δεδομένο είναι ότι αυτή τη στιγμή στα πιο... ξερά και άνυδρα νησιά της χώρας ουδείς γνωρίζει πόσες γεωτρήσεις υπάρχουν, πόσο νερό αντλούν και ποιο είναι το αποτέλεσμα στον υδροφόρο ορίζοντα των Κυκλάδων. Η σύγχυση μεγαλώνει, αφού εκτός από τις νόμιμες υπάρχουν και οι παράνομες γεωτρήσεις που κανένας αρμόδιος φορέας δεν είναι σε θέση να ελέγξει.
Σύμφωνα με σχετική ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, στην Πάρο έχουν καταμετρηθεί 50 δημοτικές και 250 ιδιωτικές γεωτρήσεις. Στην Τήνο 30 δημοτικές και 150 ιδιωτικές. Στη Σύρο 40 δημοτικές και πάνω από 300 ιδιωτικές γεωτρήσεις.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση που «εμφανίστηκε» στην αρμόδια υπηρεσία της Νομαρχίας: ενώ το υδρευτικό δίκτυο περνούσε από μια περιοχή στην Πάρο, ιδιοκτήτης δύο κατοικιών στο σημείο αυτό προτίμησε να μη συνδεθεί με το δίκτυο και να ανοίξει δύο γεωτρήσεις, αλλά σε διαφορετικά ονόματα!
Οπως καταγγέλλει στο «Εθνος της Κυριακής» ο νομάρχης Κυκλάδων κ. Μπάιλας, «από τον καιρό που μεταβιβάστηκε η αρμοδιότητα από τη Νομαρχία στην Περιφέρεια, παρακολουθώ πραγματικά με πόνο καρδιάς να ανοίγονται εκατοντάδες γεωτρήσεις... χωρίς μέτρο και χωρίς περιορισμούς».
«Για να μπορέσουμε να είμαστε σίγουροι για τις επιπτώσεις των γεωτρήσεων στον υδροφόρο ορίζοντα των νησιών των Κυκλάδων θα πρέπει να έχουμε επιστημονικά δεδομένα, που θα μας καταδείξουν αν υπάρχει η δυνατότητα για τις ήδη υπάρχουσες ή και για νέες γεωτρήσεις, ελεγκτικό μηχανισμό για την παρακολούθησή τους και σφράγιση των παράνομων», μας λέει ο περιβαλλοντολόγος Παναγιώτης Βούρος, που μέχρι το 2009 υπηρετούσε στη Νομαρχία Κυκλάδων.
«Η λογική της Περιφέρειας ότι οι γεωτρήσεις, πολλές και διάσπαρτες, δεν είναι κακές, αφού το νερό έτσι κι αλλιώς θα φύγει από τα υδατοπερατά πετρώματα στη θάλασσα, θα είχε βάση αν ίσχυαν τα παραπάνω και δεν βρισκόμασταν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για λόγους λειψυδρίας και δεν ξοδεύαμε μεγάλα χρηματικά ποσά για την ύδρευση των νησιών είτε με υδροφόρες είτε με αφαλατώσεις. Δεν γίνεται να συμβαίνουν όλα μαζί ταυτόχρονα», συμπληρώνει ο κ. Βούρος.
Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ
«Δίνουμε άδειες γεωτρήσεων για να μην εξωθούμε τους καταναλωτές σε παράνομες»
«Δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι οι γεωτρήσεις ευθύνονται για τη μείωση του νερού και της ποιότητάς του στις Κυκλάδες. Δίνουμε άδειες γεωτρήσεων για να μην εξωθούμε τους καταναλωτές σε παράνομες γεωτρήσεις», δηλώνει ο υπεύθυνος της κεντρικής υπηρεσίας υδάτων της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, Ηλίας Νόκας. «Οι γεωτρήσεις είναι η συνέπεια της αδειοδότησης της εκτός σχεδίου δόμησης. Γιατί ο νομάρχης δεν πιέζει ώστε να μη χτίζεται κάθε σπιθαμή γης στα νησιά μας; Οι νέοι κάτοικοι θα χρειαστούν νερό και θα το πάρουν, ό,τι κι αν κάνουμε. Αν δεν τους δώσουμε νόμιμη λύση, θα καταφύγουν σε παράνομες... Δεν λέμε ότι δεν υπάρχει υδατικό πρόβλημα σε πολλά νησιά των Κυκλάδων. Οι συνθήκες όμως διαφέρουν από νησί σε νησί και για τον λόγο αυτό η αξιολόγηση του προβλήματος διαφέρει...».
Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΝΟΜΑΡΧΗ ΚΥΚΛΑΔΩΝ
«Η Περιφέρεια έδωσε αφειδώς άδειες...»
Με απόφαση της κυβέρνησης της ΝΔ, το 2005 η αρμοδιότητα αδειοδότησης των γεωτρήσεων από τη Νομαρχία μετατέθηκε στην Περιφέρεια. «Οσο ήταν υπεύθυνη η Νομαρχία, εφαρμόζαμε μια κανονιστική πράξη για να προστατευτούν τα πηγάδια, οι κοινοτικές και οι αγροτικές γεωτρήσεις. Ειδικά από το 2003 που ανέλαβα, δεν έδινα εύκολα άδειες, διότι έβλεπα τα χειρότερα να έρχονται...», αναφέρει ο νομάρχης στην επιστολή προς την υπ. Περιβάλλοντος. «Η Περιφέρεια κατήργησε την κανονιστική. Εδωσε αφειδώς άδειες σε νησιά... παραθεριστών, όπως η Πάρος, η Ανδρος και η Τήνος. Ευκατάστατοι κτηματίες κτίζουν στις κορυφές των βουνών των νησιών και παίρνουν άδεια για γεωτρήσεις για να πίνουν και να γεμίζουν τις πισίνες τους. Το μόνο που αρκεί είναι μια βεβαίωση ότι δεν έχουν δίκτυο του Δήμου και η σύμφωνη γνώμη του γεωλόγου της Περιφέρειας και χορηγείται η άδεια!», τονίζει.
Σύμφωνα με τον νομάρχη, ακόμη και σήμερα, «δεν υπάρχουν όρια ασφάλειας από τη μια υδροληψία στην άλλη, δεν προστατεύονται οι αγροτικές υδροληψίες σε σχέση με τις ιδιωτικές, κυρίως ατόμων που χτίζουν εξοχικές κατοικίες, δεν υπάρχει ανώτατος αριθμός γεωτρήσεων στις παρεχόμενες άδειες για κάθε περιοχή». Μετά την κήρυξη του νομού σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης το 2007, η αρμόδια υπηρεσία της Νομαρχίας είχε και τότε στείλει επιστολή στο ΥΠΕΧΩΔΕ ζητώντας να περιοριστούν οι άδειες γεωτρήσεων.
«Η Νομαρχία προσπάθησε να μπλοκάρει το σύστημα, μη εγκρίνοντας τις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που υποβάλλονταν, όμως επικράτησε η προπαγάνδα ότι ενώ άλλοι θέλουν, η Νομαρχία δεν χορηγεί τις άδειες. Οταν μάλιστα δεν υπέγραψα καμία μελέτη, απειληθήκαμε από πολλούς ότι εφόσον οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων είναι άρτιες, αν δεν τις εγκρίνουμε θα μας οδηγήσουν στα δικαστήρια για παράβαση καθήκοντος. Υστερα από αυτά, υποχρεωθήκαμε να τις εγκρίνουμε, παρακολουθώντας να υποθηκεύεται το αύριο των νησιών μας».
ΜΑΡΙΑ ΨΑΡA